„Covid-19 faraldurinn“: Munur á milli breytinga
m →Ísland |
|||
| Lína 414: | Lína 414: | ||
==Ísland== |
==Ísland== |
||
Fyrsta tilvik COVID-19 á Íslandi var greint 28. febrúar 2020. Það var maður á fimmtugsaldri sem hafði verið í bænum [[Andalo]] á Norður-Ítalíu. Í kjölfarið var vinnustaður mannsins settur í sóttkví sem og þeir sem búa á sama heimili og maðurinn.<ref>{{Vefheimild|url=https://www.ruv.is/frett/vinnustadur-mannsins-kominn-i-sottkvi|titill=Vinnustaður mannsins kominn í sóttkví|útgefandi=RÚV|ár=2020|mánuður=28. febrúar|árskoðað=2020|mánuðurskoðað=3. mars|höfundur=Freyr Gígja Gunnarsson|höfundur2=Hólfríður Dagný Friðjónsdóttir}}</ref> Fjöldi smitaðra heldur áfram að hækka og hafa alls |
Fyrsta tilvik COVID-19 á Íslandi var greint 28. febrúar 2020. Það var maður á fimmtugsaldri sem hafði verið í bænum [[Andalo]] á Norður-Ítalíu. Í kjölfarið var vinnustaður mannsins settur í sóttkví sem og þeir sem búa á sama heimili og maðurinn.<ref>{{Vefheimild|url=https://www.ruv.is/frett/vinnustadur-mannsins-kominn-i-sottkvi|titill=Vinnustaður mannsins kominn í sóttkví|útgefandi=RÚV|ár=2020|mánuður=28. febrúar|árskoðað=2020|mánuðurskoðað=3. mars|höfundur=Freyr Gígja Gunnarsson|höfundur2=Hólfríður Dagný Friðjónsdóttir}}</ref> Fjöldi smitaðra heldur áfram að hækka og hafa alls 50 tilvik greinst á Íslandi (7. mars 2020), þar af 7 innanlands.<ref>{{Vefheimild|url=https://www.ruv.is/frett/lysa-yfir-neydarstigi-eftir-fyrsta-innanlandssmitid|titill=Lýsa yfir neyðarstigi eftir fyrsta innanlandssmitið}}</ref><ref>{{Vefheimild|url=https://www.mbl.is/frettir/innlent/2020/03/06/innanlandssmitum_koronuveiru_fjolgar/|titill=Innanlandssmitum kórónuveiru fjölgar}}</ref><ref>{{Vefheimild|url=https://www.ruv.is/frett/5-ny-smit-greind-i-dag-thar-af-3-innanlands |titill=5 ný smit greind í dag - þar af 3 innanlands}}</ref> |
||
Fyrstu smitin (til 6. mars 2020) voru öll rekin til Norður-Ítalíu og til Austurríkis.<ref name=tilkynning1630>{{Vefheimild|url=https://www.landlaeknir.is/um-embaettid/frettir/frett/item39297/Frettatilkynning-vegna-COVID-19-kl--16-30|titill=Fréttatilkynning vegna COVID-19 kl. 16:30}}</ref> |
Fyrstu smitin (til 6. mars 2020) voru öll rekin til Norður-Ítalíu og til Austurríkis.<ref name=tilkynning1630>{{Vefheimild|url=https://www.landlaeknir.is/um-embaettid/frettir/frett/item39297/Frettatilkynning-vegna-COVID-19-kl--16-30|titill=Fréttatilkynning vegna COVID-19 kl. 16:30}}</ref> |
||
Útgáfa síðunnar 7. mars 2020 kl. 19:03
 |
Þessi grein fjallar um atburði sem eiga sér stað núna. Innihald greinarinnar gæti af þessum sökum breyst þegar fram líða stundir. |
Kórónaveirufaraldurinn 2019-2020 er heimsfaraldur af völdum kórónaveiru sjúkdómsins COVID-19 en hann er af völdum veirunar SARS-CoV-2.
| Land eða landsvæði [a] | Staðfest smit | Dauðsföll | Bati[b] |
|---|---|---|---|
| Kína | 80.151 | 2,944 | 47.306 |
| Suður-Kórea | 5.186 | 34 | 34 |
| Ítalía | 2.036 | 52 | 149 |
| Íran[c] | 1.501 | 66 | 291 |
| Á skipi [d] | 705 | 6 | 100 |
| Japan | 274 | 6 | 43 |
| Frakkland | 191 | 3 | 12 |
| Þýskaland | 165 | 0 | 16 |
| Spánn | 123 | 0 | 2 |
| Singapúr | 108 | 0 | 78 |
| Bandaríkin | 103 | 6 | 9 |
| Hong Kong | 100 | 2 | 36 |
| Kúveit | 56 | 0 | – |
| Barein | 49 | 0 | – |
| Taíland | 43 | 1 | 31 |
| Taívan | 42 | 1 | 12 |
| Sviss | 41 | 0 | 1 |
| Bretland | 40 | 0 | 8 |
| Ástralía | 39 | 1 | 21 |
| Malasía | 29 | 0 | 22 |
| Kanada | 27 | 0 | 8 |
| Írak | 26 | 0 | – |
| Noregur | 25 | 0 | – |
| Sameinuðu arabísku furstadæmin | 21 | 0 | 5 |
| Austurríki | 18 | 0 | – |
| Holland | 18 | 0 | – |
| Víetnam | 16 | 0 | 16 |
| Svíþjóð | 15 | 0 | – |
| Líbanon | 13 | 0 | – |
| Ísrael | 12 | 0 | 1 |
| Makaó | 10 | 0 | 8 |
| Ísland | 37 | 0 | – |
| San Marínó | 8 | 1 | – |
| Króatía | 9 | 0 | – |
| Belgía | 8 | 0 | 1 |
| Grikkland | 7 | 0 | – |
| Katar | 7 | 0 | – |
| Finnland | 7 | 0 | 1 |
| Ekvador | 6 | 0 | – |
| Óman | 6 | 0 | 2 |
| Indland | 6 | 0 | 3 |
| Alsír | 5 | 0 | – |
| Tékkland | 5 | 0 | – |
| Pakistan | 5 | 0 | – |
| Mexíkó | 5 | 0 | – |
| Danmörk | 4 | 0 | – |
| Filippseyjar | 3 | 1 | 2 |
| Aserbaídsjan | 3 | 0 | – |
| Georgía | 3 | 0 | – |
| Rúmenía | 3 | 0 | – |
| Rússland | 3 | 0 | 2 |
| Brasilía | 2 | 0 | – |
| Indónesía | 2 | 0 | – |
| Portúgal | 2 | 0 | – |
| Egyptaland | 2 | 0 | 1 |
| Afganistan | 1 | 0 | – |
| Andorra | 1 | 0 | – |
| Armenía | 1 | 0 | – |
| Hvíta-Rússland | 1 | 0 | – |
| Dóminíska lýðveldið | 1 | 0 | – |
| Eistland | 1 | 0 | – |
| Írland | 1 | 0 | – |
| Jórdanía | 1 | 0 | – |
| Lettland | 1 | 0 | – |
| Litháen | 1 | 0 | – |
| Lúxemborg | 1 | 0 | – |
| Mónakó | 1 | 0 | – |
| Marokkó | 1 | 0 | – |
| Nýja-Sjáland | 1 | 0 | – |
| Nígería | 1 | 0 | – |
| Norður-Makedónía | 1 | 0 | – |
| Sádi-Arabía | 1 | 0 | – |
| Senegal | 1 | 0 | – |
| Túnis | 1 | 0 | – |
| Kambódía | 1 | 0 | 1 |
| Nepal | 1 | 0 | 1 |
| Srí Lanka | 1 | 0 | 1 |
| Alls | 91.324 | 3.124 | 48.224 |
| Miðað við 3. mars 2020· | |||
Notes
| |||
Smitleið sjúkdómsins milli einstaklinga mun vera snerti- og dropasmit. Það þýðir að veiran dreifast þegar veikur einstaklingur hóstar, hnerrar eða snýtir sér í návígi við aðra í sama rými og heilbrigður einstaklingur andar að sér agnarsmáu dropunum. Veiran getur einnig lifað í stuttan tíma á öðrum snertiflötum þar sem droparnir lenda. Það að snerta veika einstaklinga eða sameiginlega snertifleti felur þannig í sér ákveðna áhættu.
Útsettir fyrir smiti eru því allir þeir sem hafa verið innan við 1–2 metra frá veikri manneskju meðan viðkomandi var með hósta eða hnerra, eða hafa snert viðkomandi, sofið í sama rúmi, dvalið í sama húsnæði eða verið í sama farartæki.[4]
Þann 29. febrúar 2020 hafa 85.000 tilvik verið staðfest í 60 löndum, þar af hafa 8.000 verið skilgreind alvarleg. Dauðsföll sem rekja má til sjúkdómsins eru um 2.900 í það minnsta og er þessi faraldur orðinn skæðari en SARS faraldurinn árið 2003. Yfir 39.000 hafa náð sér af veikindum vegna veirunnar.
Veiran var fyrst greind í desember 2019 í borginni Wuhan í Kína.
Ísland
Fyrsta tilvik COVID-19 á Íslandi var greint 28. febrúar 2020. Það var maður á fimmtugsaldri sem hafði verið í bænum Andalo á Norður-Ítalíu. Í kjölfarið var vinnustaður mannsins settur í sóttkví sem og þeir sem búa á sama heimili og maðurinn.[5] Fjöldi smitaðra heldur áfram að hækka og hafa alls 50 tilvik greinst á Íslandi (7. mars 2020), þar af 7 innanlands.[6][7][8]
Fyrstu smitin (til 6. mars 2020) voru öll rekin til Norður-Ítalíu og til Austurríkis.[9]
Ríkislögreglustjóri lýsti yfir neyðarstigi almannavarna í samráði við sóttvarnalækni vegna kórónaveiru eftir að fyrstu smit innanlands voru staðfest 6. mars 2020.[10] Strax í kjölfarið var tekin ákvörðun um að banna heimsóknir gesta til allra starfsstöðva Landspítalans frá og með kl. 17 6. mars 2020, þ.m.t. Landspítalans í Fossvogi, á Hringbraut, Vífilsstaða, Grensáss, Landakots og Klepps. Undantekningar verða aðeins gerðar í sérstökum tilvikum.[11] Samdægurs var tekin ákvörðun um að loka starfsstöðum og starfseiningum Reykjavíkarborgar sem viðkvæmir hópar sækja, m.a. dagdvalir fyrir eldra fólk, vinnu- og virknimiðuð stoðþjónusta fyrir fatlað fólk og skammtímadvalir fyrir fötluð börn, ungmenni og fullorðna einstaklinga.[12]
Fyrir ferðamenn sem kunna að vera smitaðir með COVID-19 og aðra sem þurfa á því að halda verður Fosshótel Lind við Rauðarárstíg breytt í sóttkví.[13] Á Íslandi voru 83 í sóttkví vegna COVID-19 þann 29. febrúar en talan hækkaði ört á næstu dögunum og er orðinn um 400 (6. mars).[14][9]
Smitvarnir
Almenn hreinlæti skiptir máli í að hindra dreifingu veirunnar. Vandaður handþvottur með sápu og vatni í a.m.k. 20 sekúndur er mikilvægur þáttur í að forðast smit og einnig að hreinsa með handspritti eftir að koma við sameiginlega snertifleti (t.d. hurðahúna og takka) eða að taka við hlutum úr annarra höndum.[4] Almennt er ekki mælt með að heilbrigt fólk noti grímur nema í návígi við veika.
Miðað út frá SARS veiru er líftími veirunnar á pappír og sambærilegum flötum sennilega mjög stuttur.[15] Landlæknirinn á Íslandi telur útilokað að vörusendingar frá áhættusvæðum gætu mögulega smitað frá sér.[4]
Framlínustarfsmenn í faraldrinum eru meðal annars skilgreindir sem þeir sem veita þjónustu og vinna í nálægð sinna viðskiptavina.[15] Við þrif eftir aðra ætti að nota einnota hanska og jafnframt að þvo hendurnar með sápu og vatni áður en hanskar eru settir upp og eftir að taka hanskana af sér og henda þeim.
Ekki er til bóluefni gegn veirunni.
Tilvísanir
- ↑ Taflan kemur frá Wikipedíu síðunni á ensku um faraldurinn (3. mars 2020).
- ↑ „Coronavirus: Iran's deaths at least 210, hospital sources say“. BBC News. 28. febrúar 2020. Sótt 1. mars 2020.
- ↑ Dehghanpisheh, Babak; Nebehay, Stephanie (28. febrúar 2020). Macfie, Nick (ritstjóri). „Iran rejects BBC Persian report of at least 210 coronavirus deaths“. Dubai: Reuters. Sótt 1. mars 2020.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 „Spurningar og svör varðandi kórónaveiruna (COVID-19)“. Landlæknir. 27. janúar 2020. Sótt 3. mars 2020.
- ↑ Freyr Gígja Gunnarsson; Hólfríður Dagný Friðjónsdóttir (28. febrúar 2020). „Vinnustaður mannsins kominn í sóttkví“. RÚV. Sótt 3. mars 2020.
- ↑ „Lýsa yfir neyðarstigi eftir fyrsta innanlandssmitið“.
- ↑ „Innanlandssmitum kórónuveiru fjölgar“.
- ↑ „5 ný smit greind í dag - þar af 3 innanlands“.
- ↑ 9,0 9,1 „Fréttatilkynning vegna COVID-19 kl. 16:30“.
- ↑ „Neyðarstig almannavarna vegna COVID-19“. 6. mars, 15.30 2020.
- ↑ „Banna allar heimsóknir á Landspítala“.
- ↑ https://reykjavik.is/frettir/lokanir-til-ad-vernda-vidkvaema-hopa/.
{{cite web}}:|title=vantar (hjálp) - ↑ Stefán Ó. Jónsson; Andri Eysteinsson (29. febrúar 2020). „Hóteli á Rauðarárstíg breytt í sóttkví“. Vísir. Sótt 3. mars 2020.
- ↑ Dagný Hulda Erlendsdóttir, Birgir Þór Harðarson (5. mars 2020). „Þakklæti til allra sem eru í sóttkví“. RÚV. Sótt 6. mars 2020.
- ↑ 15,0 15,1 „Sýkingar af völdum nýrrar kórónaveiru 2019 (COVID-19): Leiðbeiningar til framlínustarfsmanna í atvinnulífinu“ (PDF). Landlæknir. 18. febrúar 2020. Sótt 3. mars 2020.