„Gúrka“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Orðsifjar – Útskýring á gúrku/agúrku ringulreiðinni miklu.
gurke = Gurke
Lína 17: Lína 17:


== Uppruni orðsins ==
== Uppruni orðsins ==
Orðið á rætur sínar að rekja til síð-<nowiki/>[[gríska]] orðsins ''angoúrion'' (vatnsmelóna). Það orð varð í [[Slavnesk tungumál|slavneskum málum]] ''ogurk'' sem í suður-<nowiki/>[[Þýska|þýsku]] varð ''agúrka''. Orðið ''gúrka'' er stytting á ''agúrka''. Báðar útgáfur orðsins voru til í [[Danska|dönsku]] og náðu þaðan til Íslands. Í dag er ''agurk'' algengari útgáfan í dönsku, en ''gurke'' algengara í þýsku.<ref>[[Ásgeir Blöndal Magnússon]]. [[Íslensk orðsifjabók|''Íslensk orðsifjabók'']]. [[Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum]], 2008.</ref>
Orðið á rætur sínar að rekja til síð-<nowiki/>[[gríska]] orðsins ''angoúrion'' (vatnsmelóna). Það orð varð í [[Slavnesk tungumál|slavneskum málum]] ''ogurk'' sem í suður-<nowiki/>[[Þýska|þýsku]] varð ''agúrka''. Orðið ''gúrka'' er stytting á ''agúrka''. Báðar útgáfur orðsins voru til í [[Danska|dönsku]] og náðu þaðan til Íslands. Í dag er ''agurk'' algengari útgáfan í dönsku, en ''Gurke'' algengara í þýsku.<ref>[[Ásgeir Blöndal Magnússon]]. [[Íslensk orðsifjabók|''Íslensk orðsifjabók'']]. [[Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum]], 2008.</ref>


== Saga ==
== Saga ==

Útgáfa síðunnar 13. ágúst 2019 kl. 20:54

Gúrka
Gúrka er klifurjurt
Gúrka er klifurjurt
Vísindaleg flokkun
Ríki: Jurtaríki (Plantae)
(óraðað): Dulfrævingar (Angiosperms)
(óraðað) Eudicots
(óraðað) Rosids
Ættbálkur: Cucurbitales
Ætt: Graskersætt (Cucurbitaceae)
Ættkvísl: Cucumis
Tegund:
C. sativus

Tvínefni
Cucumis sativus
L.

Gúrka eða agúrka (fræðiheiti: Cucumis sativus) er jurt í graskersætt sem er oft ræktuð. Jurtin er klifurjurt sem ber sívalan grænan ávöxt. Jurtin á rætur að rekja til Indlands en er nú ræktuð víða um heiminn. Til eru mörg afbrigði af gúrku.

Uppruni orðsins

Orðið á rætur sínar að rekja til síð-gríska orðsins angoúrion (vatnsmelóna). Það orð varð í slavneskum málum ogurk sem í suður-þýsku varð agúrka. Orðið gúrka er stytting á agúrka. Báðar útgáfur orðsins voru til í dönsku og náðu þaðan til Íslands. Í dag er agurk algengari útgáfan í dönsku, en Gurke algengara í þýsku.[1]

Saga

Í Tímariti Hins íslenska bókmenntafélags árið 1890 lýsir garðyrkjufrömuðurinn Hans. J. G. Schierbeck landlæknir tilraunum sínum til gúrkuræktar fáeinum árum fyrr.[2] Eru það mögulega fyrstu tilraunir til ræktunar á gúrku á Íslandi.

Tenglar

Tilvísanir

  1. Ásgeir Blöndal Magnússon. Íslensk orðsifjabók. Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, 2008.
  2. http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=2318345
  Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.