„Júlíanska tímatalið“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
m Tók aftur breytingar 85.220.71.170 (spjall), breytt til síðustu útgáfu Addbot
Merki: Afturköllun
Sögnin "að spá" stýrir þolfalli samanber "spáðu í mig og ég mun spá í þig"
Lína 1: Lína 1:
'''Júlíska tímatalið''' (stundum kallað '''gamli stíll''' eða '''júlíanska tímatalið''') var kynnt til sögunnar af [[Caesar|Júlíusi Caesar]] árið [[46 f.Kr.]] og tekið í notkun [[45 f.Kr.]] eða 709 ''[[ab urbe condita]]'' (frá stofnun borgarinnar). Með þessu [[tímatal]]i var árið ákvarðað sem 365 [[Sólarhringur|dagar]] og fjórða hvert [[ár]] skyldi vera [[hlaupár]] þar sem einum degi væri bætt við. Tímatalið var í notkun fram á [[20. öld]] í mörgum löndum og er enn notað af ýmsum kirkjudeildum [[Rétttrúnaðarkirkjan|Rétttrúnaðarkirkjunnar]]. Það var þó gallað að því leyti að of mörgum dögum var bætt við með hlaupárunum þannig að tímatalið skekktist með tímanum frá raunverulegum [[árstíðir|árstíðum]] um 11 mínútur á hverju ári. Sagt er að Caesar hafi vitað af þessu misræmi en ekki fundist það vera nógu merkilegt til að spá mikið í því.
'''Júlíska tímatalið''' (stundum kallað '''gamli stíll''' eða '''júlíanska tímatalið''') var kynnt til sögunnar af [[Caesar|Júlíusi Caesar]] árið [[46 f.Kr.]] og tekið í notkun [[45 f.Kr.]] eða 709 ''[[ab urbe condita]]'' (frá stofnun borgarinnar). Með þessu [[tímatal]]i var árið ákvarðað sem 365 [[Sólarhringur|dagar]] og fjórða hvert [[ár]] skyldi vera [[hlaupár]] þar sem einum degi væri bætt við. Tímatalið var í notkun fram á [[20. öld]] í mörgum löndum og er enn notað af ýmsum kirkjudeildum [[Rétttrúnaðarkirkjan|Rétttrúnaðarkirkjunnar]]. Það var þó gallað að því leyti að of mörgum dögum var bætt við með hlaupárunum þannig að tímatalið skekktist með tímanum frá raunverulegum [[árstíðir|árstíðum]] um 11 mínútur á hverju ári. Sagt er að Caesar hafi vitað af þessu misræmi en ekki fundist það vera nógu merkilegt til að spá mikið í það.


[[Gregoríska tímatalið]] (eða '''nýi stíll''') var kynnt til sögunnar á [[16. öld]] til þess að lagfæra misræmið og var þá miðað við [[vorjafndægur]]. Hlaupárum var fækkað þannig að aldamótaár sem deilanleg eru með 400 teljast hlaupár, en önnur aldamótaár ekki. Þannig var 1900 ekki hlaupár, en 2000 var það. Bæði hefðu verið hlaupár í gamla stíl.
[[Gregoríska tímatalið]] (eða '''nýi stíll''') var kynnt til sögunnar á [[16. öld]] til þess að lagfæra misræmið og var þá miðað við [[vorjafndægur]]. Hlaupárum var fækkað þannig að aldamótaár sem deilanleg eru með 400 teljast hlaupár, en önnur aldamótaár ekki. Þannig var 1900 ekki hlaupár, en 2000 var það. Bæði hefðu verið hlaupár í gamla stíl.

Útgáfa síðunnar 25. mars 2019 kl. 12:56

Júlíska tímatalið (stundum kallað gamli stíll eða júlíanska tímatalið) var kynnt til sögunnar af Júlíusi Caesar árið 46 f.Kr. og tekið í notkun 45 f.Kr. eða 709 ab urbe condita (frá stofnun borgarinnar). Með þessu tímatali var árið ákvarðað sem 365 dagar og fjórða hvert ár skyldi vera hlaupár þar sem einum degi væri bætt við. Tímatalið var í notkun fram á 20. öld í mörgum löndum og er enn notað af ýmsum kirkjudeildum Rétttrúnaðarkirkjunnar. Það var þó gallað að því leyti að of mörgum dögum var bætt við með hlaupárunum þannig að tímatalið skekktist með tímanum frá raunverulegum árstíðum um 11 mínútur á hverju ári. Sagt er að Caesar hafi vitað af þessu misræmi en ekki fundist það vera nógu merkilegt til að spá mikið í það.

Gregoríska tímatalið (eða nýi stíll) var kynnt til sögunnar á 16. öld til þess að lagfæra misræmið og var þá miðað við vorjafndægur. Hlaupárum var fækkað þannig að aldamótaár sem deilanleg eru með 400 teljast hlaupár, en önnur aldamótaár ekki. Þannig var 1900 ekki hlaupár, en 2000 var það. Bæði hefðu verið hlaupár í gamla stíl.

Gregoríska tímatalið var tekið upp á Íslandi árið 1700. Var þá skekkjan orðin 11 dagar og voru þeir kliptir úr árinu þannig 28. nóvember kom í stað 17. nóvember.

  Þessi grein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.