„Mosar“: Munur á milli breytinga
Stonepstan (spjall | framlög) mEkkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 22: | Lína 22: | ||
== Flokkun == |
== Flokkun == |
||
Mosum er skipt í [[soppmosar|soppmosa]](Marchantiophyta), [[hornmosar|hornmosa]] (Anthocerotophyta) og [[baukmosar|baukmosa]] (Bryophyta). Í öllum heiminum er talið að séu 35 þúsund tegundir mosa, sem skiptast í 177 ættir og 1822 ættkvíslir<ref>{{Cite book |
Mosum er skipt í [[soppmosar|soppmosa]] (Marchantiophyta), [[hornmosar|hornmosa]] (Anthocerotophyta) og [[baukmosar|baukmosa]] (Bryophyta). Í öllum heiminum er talið að séu 35 þúsund tegundir mosa, sem skiptast í 177 ættir og 1822 ættkvíslir.<ref>{{Cite book |
||
| last1 = The Plant List |
| last1 = The Plant List |
||
| last2 = |
| last2 = |
||
Lína 36: | Lína 36: | ||
| url = http://www.theplantlist.org/1.1/browse/B/ |
| url = http://www.theplantlist.org/1.1/browse/B/ |
||
}} |
}} |
||
</ref> |
</ref> |
||
{| align=center cellspacing=0 style="border-style:ridge; border-width:7px; border-color:#CCFFCC; font-size:90%; line-height:100%; color:#005432" |
{| align=center cellspacing=0 style="border-style:ridge; border-width:7px; border-color:#CCFFCC; font-size:90%; line-height:100%; color:#005432" |
||
|- bgcolor=#CCFFCC align=center |
|- bgcolor=#CCFFCC align=center |
||
Lína 46: | Lína 46: | ||
|} |
|} |
||
== Mosar á Íslandi == |
== Mosar á Íslandi == |
||
⚫ | |||
⚫ | Mosar eru mjög algengir á |
||
⚫ | Mosar eru mjög algengir á Íslandi. Þeir finnast innan um nær allan gróður en eru stundum sjálfir aðalgróðurinn, einkum í ófrjórri jörð, bæði til fjalla og á láglendi, t.d. í hraunum og móum. Þeim nægir örlítil fokmold, sem sest í holur, jafnvel í nýlegum hraunum. Fáir hafa lagt stund á mosafræði, en flestir þekkja þó [[Grámosi|grámosann]] á hraunum og fagurgræna [[Dýjamosi|dýjamosann]] við kaldar uppsprettur, dý. Hér á landi vaxa um 600 tegundir,<ref name="BJ"> |
||
{{Cite book |
{{Cite book |
||
| last1 = Bergþór Jöhannsson |
| last1 = Bergþór Jöhannsson |
||
Lína 60: | Lína 62: | ||
| isbn = 1027-832X |
| isbn = 1027-832X |
||
| url = http://utgafa.ni.is/fjolrit/Fjolrit_44.pdf |
| url = http://utgafa.ni.is/fjolrit/Fjolrit_44.pdf |
||
}}</ref> |
}}</ref> |
||
eða álíka margar og allar villtar háplöntutegundir á landinu. |
eða álíka margar og allar villtar háplöntutegundir á landinu. |
||
Lína 72: | Lína 74: | ||
== Tengt efni == |
== Tengt efni == |
||
* [[Jurt]] |
* [[Jurt]] |
||
⚫ | |||
* [[Hornmosar]] — ''Anthocerotophyta'' |
* [[Hornmosar]] — ''Anthocerotophyta'' |
||
* [[Soppmosar]] — ''Marchantiophyta'' |
* [[Soppmosar]] — ''Marchantiophyta'' |
Útgáfa síðunnar 7. mars 2019 kl. 00:43
Mosar | ||||
---|---|---|---|---|
Ymsar mosar. Mynd úr bók Ernst Haeckel «Kunstformen der Natur», 1904
| ||||
Vísindaleg flokkun | ||||
| ||||
Skipting | ||||
|
Mosar (fræðiheiti Bryophytes) eru litlar grænar plöntur, sem flestar hafa blöð og stöngul. Mosar hafa engar rætur og því halda þeir halda sér föstum og sjúga upp næringu með þráðum. Mosar fjölga sér með gróum. Upp af gróinu sprettur forkímsþráður og mosinn sjálfur upp af honum. Þegar eggfruman er frjóvguð, vex upp af henni stafur með bauklaga gróhirslu. Mosajurtin er hinn kynjaði ættliður, en gróhirslan og þráðurinn kynlaus.
Vísindi sem rannsóknir á mosum er heitir mosafræði.
Flokkun
Mosum er skipt í soppmosa (Marchantiophyta), hornmosa (Anthocerotophyta) og baukmosa (Bryophyta). Í öllum heiminum er talið að séu 35 þúsund tegundir mosa, sem skiptast í 177 ættir og 1822 ættkvíslir.[1]
Mosar | ||
Phaeoceros laevis — dæmigerð tegund af skiptingu hornmosa | Pohlia nutans — dæmigerð tegund af skiptingu baukmosa | Marchantia polymorpha — dæmigerð tegund af skiptingu soppmosa |
Mosar á Íslandi
Mosar eru mjög algengir á Íslandi. Þeir finnast innan um nær allan gróður en eru stundum sjálfir aðalgróðurinn, einkum í ófrjórri jörð, bæði til fjalla og á láglendi, t.d. í hraunum og móum. Þeim nægir örlítil fokmold, sem sest í holur, jafnvel í nýlegum hraunum. Fáir hafa lagt stund á mosafræði, en flestir þekkja þó grámosann á hraunum og fagurgræna dýjamosann við kaldar uppsprettur, dý. Hér á landi vaxa um 600 tegundir,[2] eða álíka margar og allar villtar háplöntutegundir á landinu.
Tilvísanir
- ↑ The Plant List (2003). (Version 1.1.. útgáfa). St. Louis: Missouri Botanical Garden http://www.theplantlist.org/1.1/browse/B/.
{{cite book}}
:|title=
vantar (hjálp) - ↑
Bergþór Jöhannsson (2003). (PDF). Reykjavík: Náttútufræðistofnun Íslands. bls. 138. ISBN 1027-832X http://utgafa.ni.is/fjolrit/Fjolrit_44.pdf.
{{cite book}}
:|title=
vantar (hjálp); Lagfæra þarf|isbn=
value: length (hjálp)
Heimildir
- Bergþór Jöhannsson 2003. Íslenskir mosar: Skrár og viðbætur. 138 bls.
Tengt efni
Tenglar
- Amblystegiaceae. Montana Field Guide.
- Íslenskir mosar — Skrár og viðbætur