„Wahhabismi“: Munur á milli breytinga
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| Lína 1: | Lína 1: | ||
[[Mynd:Mecca, Saudi Arabia locator map.png|thumb|Sádi Arabía, fæðingastaður Wahhabisma]] |
|||
'''Wahhabismi''' er íhaldssöm hugmyndafræði innan [[súnní]] [[íslam]] sem varð til á átjándu öld og er nú ríkjandi í [[Sádi Arabía|Sádi Arabíu]]. |
'''Wahhabismi''' er íhaldssöm hugmyndafræði innan [[súnní]] [[íslam]] sem varð til á átjándu öld og er nú ríkjandi í [[Sádi Arabía|Sádi Arabíu]]. |
||
== Saga == |
== Saga == |
||
Útgáfa síðunnar 2. mars 2019 kl. 22:04
Wahhabismi er íhaldssöm hugmyndafræði innan súnní íslam sem varð til á átjándu öld og er nú ríkjandi í Sádi Arabíu.
Saga
Upphafsmaður Wahhabismi var Múhameð ibn Abd al-Wahhab. Hann fæddist árið 1703 í bænum Uyayna á Arabíuskaganum þar sem Sádi Arabía er nú. Al-Wahhab lærði guðfræði og varð þar heillaður af hugmyndum Ibns Taymiyya sem var uppi á 14. öld og lagði áherslu á að samfélagið líktist samfélagi Múhameðs spámanns á 7. öld. Árið 1745 flúði al-Wahhab til al-Diríyya vegna ofsókna fyrir hugmyndir sínar. Al-Diríyya er lítið þorp þar sem Múhameð al-Sád var leiðtogi en hann var forfaðir Sád fjölskyldunnar.[1] Al-Wahhab gerði bandalag við al-Sád og hefur þetta bandalag staðið í nærri 300 ár. Samkomulagið felst í því að afkomendur al-Sád lofa að fylgja afkomendum al-Wahhab í trúarlegum málum og í staðinn lofa afkomendur al-Wahhab að styðja afkomendur al-Sád í veraldlegum málum.[2]
Hugmyndafræði
Wahhabismi túlkar íslam mjög strangt og gengur út á að hreinsa íslam. Einsog áður kom framm vilja wahhabistar að samfélagið sé einsog samfélag Múhameðs og þar af leiðandi að allar nýjungar eftir hans tíma séu bannvænar. Samkvæmt wahhabisma er mikilvægt að múslímar sverji veraldlegum höfðingja hollustu sína, til þess að tryggja líf eftir dauðann. Veraldlegi höfðinginn sem er í tilfelli Sádi-Arabíu konungurinn að hverju sinni á þá rétt á algjörri hliðhollustu þegna sinna svo lengi sem hann stjórnar eftir lögum Allah.[2]
Wahhab vildi meðal annars uppræta dýrlingadýrkun og pílagrímaferðir í grafhýsi þar af leiðandi hafa flestir staðir sem tengjast upphafi íslam verið eyðilagðir. Áætlað er að um 95% af sögulegum stöðum í Mekku og Medínu.[3] Wahhab benti á að samkvæmt Kóraninum er neysla áfengis bönnuð og fylgjendur wahhabismans telja einnig að tóbak eigi að vera bannað. Æskilegur klæðnaður er skilgreindur vandlega í wahhabisma, sérstaklega þegar kemur að konum. Skoðun Wahhab á öðrum trúarbrögðum var ströng og hann taldi gyðinga og kristna menn villitrúarmenn og hver sá sem sótti verndar eða bað um aðstoð af slíkum villitrúarmönnum myndi aldrei öðlast fyrirgefningu Allah.[2]
Tilvísanir
- ↑ Magnús Þorkell Bernharðsson. Mið-Austurlönd. Fortíð, nútíð og framtíð (Reykjavík 2018)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Árni Freyr Magnússon. 2016. „Hvað er wahhabismi sem er ríkjandi í Sádi-Arabíu?" Vísindavefur Háskóla Íslands. Sótt 2. mars 2018 af https://www.visindavefur.is/svar.php?id=17568
- ↑ Vef. Encyclopædia Britannica. „Wahhābī. Islamic movement