„Sárasótt“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
m Removing Link GA template (handled by wikidata) |
Tíðni |
||
| Lína 1: | Lína 1: | ||
'''Sárasótt''' (syfílis) er [[smitsjúkdómur]] af völdum [[baktería|bakteríunnar]] [[Treponema pallidum]]. Sárasótt er [[kynsjúkdómur]]. |
'''Sárasótt''' ''(syfílis)'' er [[smitsjúkdómur]] af völdum [[baktería|bakteríunnar]] [[Treponema pallidum|''Treponema pallidum'']]. Sárasótt er [[kynsjúkdómur]]. Aðalsmitleið er um [[slímhúð]] [[kynfæri|kynfæra]] við [[samfarir]] en getur einnig smitað um aðrar slímhúðir, s.s. í [[munnhol]]i og [[endaþarmur|endaþarmi]]. |
||
Sárasótt (sýfilis) smitar venjulega um [[slímhúð]] [[kynfæri|kynfæra]] við [[samfarir]] en getur einnig smitað um aðrar slímhúðir, s.s. í [[munnhol]]i og [[endaþarmur|endaþarmi]]. |
|||
| ⚫ | Einkennum er deilt í 3 tímabil. Fyrsta tímabilið er að innan 12 vikna eftir [[smit]] koma fram [[sár]] sem hverfa. Annað tímabilið er að innan 6 mánaða eftir smit koma fram [[útbrot]] og þeim fylgja oft einkenni sem líkjast [[flensa|flensu]]. Sé sjúkdómurinn er ekki meðhöndlaður leggst hann í [[dvali|dvala]] sem getur varað 20 ár. Þá getur hann brotist fram valdið [[hjartabilun]], [[lömun]], og [[geðveiki]], og leitt til [[dauði|dauða]]. |
||
Einkennum er deilt í 3 tímabil. |
|||
| ⚫ | Fyrsta tímabilið er að innan 12 vikna eftir [[smit]] koma fram [[sár]] sem hverfa. Annað tímabilið er að innan 6 mánaða eftir smit koma fram [[útbrot]] og þeim fylgja oft einkenni sem líkjast [[flensa|flensu]]. |
||
Hvert ár greinast um 40 með sárasótt á Íslandi og hefur tíðni aukist síðustu ár<ref name=":1">''[https://www.landlaeknir.is/servlet/file/store93/item31925/Tilkynningarskyldir_1997_2016_utgefid.xlsx Tilkynningarskyldir sjúkdómar 2010-2017.]'' Embætti landlæknis.</ref> |
|||
== Heimildir == |
== Heimildir == |
||
Útgáfa síðunnar 5. nóvember 2018 kl. 23:37
Sárasótt (syfílis) er smitsjúkdómur af völdum bakteríunnar Treponema pallidum. Sárasótt er kynsjúkdómur. Aðalsmitleið er um slímhúð kynfæra við samfarir en getur einnig smitað um aðrar slímhúðir, s.s. í munnholi og endaþarmi.
Einkennum er deilt í 3 tímabil. Fyrsta tímabilið er að innan 12 vikna eftir smit koma fram sár sem hverfa. Annað tímabilið er að innan 6 mánaða eftir smit koma fram útbrot og þeim fylgja oft einkenni sem líkjast flensu. Sé sjúkdómurinn er ekki meðhöndlaður leggst hann í dvala sem getur varað 20 ár. Þá getur hann brotist fram valdið hjartabilun, lömun, og geðveiki, og leitt til dauða.
Hvert ár greinast um 40 með sárasótt á Íslandi og hefur tíðni aukist síðustu ár[1]
Heimildir
- Fyrirmynd greinarinnar var „Syphilis“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 9. mars 2006.
- „Sárasótt“. Sótt 9. mars 2006.
- „Forvarnarstarf læknanema:Sárasótt“. Sótt 9. mars 2006.
- ↑ Tilkynningarskyldir sjúkdómar 2010-2017. Embætti landlæknis.