„Everestfjall“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
m Tók aftur breytingar 185.179.77.90 (spjall), breytt til síðustu útgáfu Maxí
Merki: Afturköllun
viðbót
Lína 9: Lína 9:
'''Everest''' (þekkt sem '''Sagarmāthā''' í [[Nepal]] og '''Chomolungma''' í [[Tíbet]]) er hæsta [[fjall]] [[Jörðin|jarðar]], alls 8.844,43 [[metri|metrar]] yfir [[sjávarmál]]i samkvæmt opinberum mælingum kínverska ríkisins frá október 2005. [[Tindur]] þess er í [[Tíbet]] en [[fjallshryggur]]inn neðan hans aðskilur [[Nepal]] og Tíbet, þ.e.a.s. að [[landamæri]] þeirra liggja um hrygginn.
'''Everest''' (þekkt sem '''Sagarmāthā''' í [[Nepal]] og '''Chomolungma''' í [[Tíbet]]) er hæsta [[fjall]] [[Jörðin|jarðar]], alls 8.844,43 [[metri|metrar]] yfir [[sjávarmál]]i samkvæmt opinberum mælingum kínverska ríkisins frá október 2005. [[Tindur]] þess er í [[Tíbet]] en [[fjallshryggur]]inn neðan hans aðskilur [[Nepal]] og Tíbet, þ.e.a.s. að [[landamæri]] þeirra liggja um hrygginn.


Meira en 4000 manns hafa klifið fjallið en yfir 200 manns hafa látist við það <ref>[http://www.bbc.com/future/story/20151008-the-graveyard-in-the-clouds-everests-200-dead-bodies Death in the clouds: The problem with Everests 200+ bodies] BBC, skoðað 24. maí, 2017.</ref>
Meira en 4000 manns hafa klifið fjallið en yfir 200 manns hafa látist við það <ref>[http://www.bbc.com/future/story/20151008-the-graveyard-in-the-clouds-everests-200-dead-bodies Death in the clouds: The problem with Everests 200+ bodies] BBC, skoðað 24. maí, 2017.</ref> Árið 2017 hrundi hið svokallaða Hillary þrep sem var 12 metra klettaveggur nálægt tindinum. <ref>[http://www.ruv.is/frett/thrir-everest-farar-latnir-og-einn-tyndur Þrír Everest-farar látnir og einn týndur] Rúv, skoðað 22. maí, 2016.</ref>


Mikið af rusli hefur safnast upp á leiðum fjallsins en árið 2018 var til dæmis gert átak í losun þess og fyrirhugað er að fljúga burt með 100 tonn af ruslinu. Súrefniskútar, dósir og klifurbúnaður er áberandi. <ref>[http://www.bbc.com/news/world-asia-43443196 Everest clean-up campaign aims to airlift 100 tonnes of waste] BBC, skoðað 18. mars, 2018.</ref>
Árið 2017 hrundi hið svokallaða Hillary þrep sem var 12 metra klettaveggur nálægt tindinum. <ref>[http://www.ruv.is/frett/thrir-everest-farar-latnir-og-einn-tyndur Þrír Everest-farar látnir og einn týndur] Rúv, skoðað 22. maí, 2016.</ref>


== Fyrstu menn á fjallið ==
== Fyrstu menn á fjallið ==

Útgáfa síðunnar 18. mars 2018 kl. 17:34

Everestfjall
Everestfjall séð frá Kala Patthar
Everestfjall séð frá Kala Patthar
Hæð 8.844,43 metrar yfir sjávarmáli
Staðsetning Landamæri Nepal og Kína (Tíbet)
Fjallgarður Himalajafjöll

Everest (þekkt sem Sagarmāthā í Nepal og Chomolungma í Tíbet) er hæsta fjall jarðar, alls 8.844,43 metrar yfir sjávarmáli samkvæmt opinberum mælingum kínverska ríkisins frá október 2005. Tindur þess er í Tíbet en fjallshryggurinn neðan hans aðskilur Nepal og Tíbet, þ.e.a.s. að landamæri þeirra liggja um hrygginn.

Meira en 4000 manns hafa klifið fjallið en yfir 200 manns hafa látist við það [1] Árið 2017 hrundi hið svokallaða Hillary þrep sem var 12 metra klettaveggur nálægt tindinum. [2]

Mikið af rusli hefur safnast upp á leiðum fjallsins en árið 2018 var til dæmis gert átak í losun þess og fyrirhugað er að fljúga burt með 100 tonn af ruslinu. Súrefniskútar, dósir og klifurbúnaður er áberandi. [3]

Fyrstu menn á fjallið

Hillary og Norgay.

Fyrstu menn á tindinn voru Ný-Sjálendingurinn Edmund Hillary og nepalskur leiðsögumaður hans, Tenzing Norgay, og náðu þeir tindinum 29. maí 1953 um 11:30 að morgni. Þetta var níundi breski leiðangurinn.

Spurningar eru þó uppi um hvort Bretarnir George Mallory og Andrew Irvine hafi komist á tindinn 24 árum áður, en þeir týndust báðir á fjallinu. Lík George fannst árið 1999 í 8530 metra hæð. Tvær vísbendingar gefa sérstaklega til kynna að þeir félagar hafi komist á tindinn:

  • George Mallory var vanur að vera með mynd af eiginkonu sinni í vasanum. Myndin fannst hins vegar ekki og því er haldið að Mallory hafi grafið myndina í ísinn á tindinum.
  • Snjógleraugu George voru í vasa hans, sem bendir til þess að þeir hafi verið á göngu að nóttu til og fallið. Ef þeir hafi náð tindinum seinni part dags hafa þeir þurft að ganga niður um kvöldið og nóttina og þá er ekki þörf fyrir gleraugun.

Íslendingar á Everest

Fyrstu Íslendingarnir til að klífa Everest voru þeir Björn Ólafsson, Einar Stefánsson og Hallgrímur Magnússon sem komust á tind fjallsins að morgni 21. maí 1997

Þann 16. maí 2002 komst Haraldur Örn Ólafsson á tind Everest en það var lokahluti leiðangurs hans sem fólst í því að komast á norður og suður heimskautin og hæstu tinda allra heimsálfa. Vilborg Arna Gissurardóttir komst á hátind fjallsins árið 2017 fyrst íslenskra kvenna.

Tengill

Tilvísanir

  1. Death in the clouds: The problem with Everests 200+ bodies BBC, skoðað 24. maí, 2017.
  2. Þrír Everest-farar látnir og einn týndur Rúv, skoðað 22. maí, 2016.
  3. Everest clean-up campaign aims to airlift 100 tonnes of waste BBC, skoðað 18. mars, 2018.