„Ilmbjörk“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Svarði2 (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
lagfæring
Lína 103: Lína 103:
Stórvöxnustu birkiskógar landsins eru allir á því austanverðu, þ.e. frá [[Fnjóskadalur|Fnjóskadal]] austur um og suður til Bæjarstaðar nálægt [[Skaftafell]]i. Vestlenska birkið er af einhverjum ástæðum kræklótt og fremur lágvaxið. Hæstu tré í birkiskógum Íslands ná sjaldnast meira en 12 m hæð. <ref>[http://www.vestskogar.is/ymis-frodleikur/ Ýmis fróðleikur] Vesturlandskógar. Skoðað 27. maí, 2016.</ref>
Stórvöxnustu birkiskógar landsins eru allir á því austanverðu, þ.e. frá [[Fnjóskadalur|Fnjóskadal]] austur um og suður til Bæjarstaðar nálægt [[Skaftafell]]i. Vestlenska birkið er af einhverjum ástæðum kræklótt og fremur lágvaxið. Hæstu tré í birkiskógum Íslands ná sjaldnast meira en 12 m hæð. <ref>[http://www.vestskogar.is/ymis-frodleikur/ Ýmis fróðleikur] Vesturlandskógar. Skoðað 27. maí, 2016.</ref>
Hæsta þekkta birkið er á [[Akureyri]], tæpir 15 metrar.<ref>http://www.visitakureyri.is/static/files/vefmyndir/akureyri/pdf/Merk_tre.pdf</ref> Fundist hefur birki í allt að um 600 metra hæð hér á landi. [[Kynbætur]] hafa verið gerðar á ilmbjörk til að rækta beinstofna tré.
Hæsta þekkta birkið er á [[Akureyri]], tæpir 15 metrar.<ref>http://www.visitakureyri.is/static/files/vefmyndir/akureyri/pdf/Merk_tre.pdf</ref> Fundist hefur birki í allt að um 600 metra hæð hér á landi. [[Kynbætur]] hafa verið gerðar á ilmbjörk til að rækta beinstofna tré.

[[Mynd:Betula pubescens Ljungdalen August 2011.jpg|thumb|vinstri|Ilmbjörk í Svíþjóð]]
[[Mynd:StammMoorbirke.jpg|thumbnail|miðja|Stofn og laufblað]]
[[Mynd:Hallormsstaðarskógi.jpg|thumbnail|vinstri|Birki í Hallornsstaðaskógi.]]


Árið 2015 fór fram kortlanging birkiskóga á landinu og niðurstöður voru þær að þá þakti birki 1,5% landsins, eða 1.506 ferkílómetra. Flatarmál þess jókst um tæp 10% frá árinu 1989, alls um 130 ferkílómetra.<ref>[http://www.skogur.is/um-skograekt-rikisins/frettir/nr/2411 Mögnuð stund] Skógrækt ríkisins. Skoðað 21. janúar 2016.</ref>
Árið 2015 fór fram kortlanging birkiskóga á landinu og niðurstöður voru þær að þá þakti birki 1,5% landsins, eða 1.506 ferkílómetra. Flatarmál þess jókst um tæp 10% frá árinu 1989, alls um 130 ferkílómetra.<ref>[http://www.skogur.is/um-skograekt-rikisins/frettir/nr/2411 Mögnuð stund] Skógrækt ríkisins. Skoðað 21. janúar 2016.</ref>

Birki hefur verið valið [[tré ársins]] árin 1989 og 1993 af [[Skógræktarfélag Íslands|Skógræktarfélagi Íslands]].

<gallery>
Mynd:Betula pubescens Ljungdalen August 2011.jpg|thumb|Ilmbjörk í Svíþjóð
Mynd:StammMoorbirke.jpg|thumbnail|Stofn og laufblað
Mynd:Hallormsstaðarskógi.jpg|thumbnail|Birki í Hallornsstaðaskógi.
</gallery>


== Heimildir ==
== Heimildir ==
{{reflist}}
{{reflist}}



{{commonscat|Betula pubescens}}
{{commonscat|Betula pubescens}}

Útgáfa síðunnar 16. ágúst 2017 kl. 17:48

Ilmbjörk

Ástand stofns
Vísindaleg flokkun
Ríki: Jurtaríki (Plantae)
Fylking: Dulfrævingar (Magnoliophyta)
Flokkur: Tvíkímblöðungar (Magnoliopsida)
Ættbálkur: Beykibálkur (Fagales)
Ætt: Birkiætt (Betulaceae)
Ættkvísl: Birki (Betula)
Undirættkvísl: Betula
Tegund:
B. pubescens

Tvínefni
Betula pubescens
Ehrh.
Útbreiðsla
Útbreiðsla
Samheiti
  • Betula alba L.
  • Betula alba var. friesii Regel
  • Betula alba var. hornemannii Regel
  • Betula alba f. hornemannii (Regel) Regel
  • Betula alba var. lupulina Wallr.
  • Betula alba var. ovata Neilr.
  • Betula alba var. pubescens (Ehrh.) Spach
  • Betula alba subsp. pubescens (Ehrh.) Regel
  • Betula alba var. vulgaris Aiton
  • Betula ambigua Hampe ex Rchb.
  • Betula andreji V.N.Vassil.
  • Betula asplenifolia Regel
  • Betula aurea Steud.
  • Betula baicalia V.N.Vassil.
  • Betula broccembergensis Bechst.
  • Betula callosa Notø
  • Betula canadensis K.Koch
  • Betula celtiberica Rothm. & Vasc.
  • Betula concinna Gunnarsson
  • Betula coriifolia Tausch ex Regel
  • Betula dalecarlica L.f.
  • Betula friesii Larss. ex Hartm.
  • Betula friesii var. oxyodontia Kindb.
  • Betula friesii var. subalpina Larss. ex Kindb.
  • Betula glabra Dumort.
  • Betula glauca Wender.
  • Betula hackelii Opiz ex Steud.
  • Betula jacutica V.N.Vassil.
  • Betula krylovii G.V.Krylov
  • Betula laciniata Thunb.
  • Betula laciniata Blom
  • Betula lenta Du Roi
  • Betula lucida Courtois
  • Betula macrostachya Schrad. ex Regel
  • Betula major Gilib.
  • Betula nigricans Wender.
  • Betula odorata var. alpigena Blytt
  • Betula ovata K.Koch
  • Betula pontica Loudon
  • Betula populifolia Aiton
  • Betula pubescens var. appressa Kallio & Y.Mäkinen
  • Betula pubescens subsp. callosa (Notø) Á.Löve & D.Löve
  • Betula pubescens subsp. celtiberica (Rothm. & Vasc.) Rivas Mart.
  • Betula pubescens f. columnaris T.Ulvinen
  • Betula pubescens subsp. concinna (Gunnarsson) Á.Löve & D.Löve
  • Betula pubescens var. cryptocarpa Laest.
  • Betula pubescens var. friesii (Larss. ex Hartm.) Nyman
  • Betula pubescens var. glabra Fiek ex C.K.Schneid.
  • Betula pubescens f. hibernifolia T.Ulvinen
  • Betula pubescens var. lucida (Courtois) Wesm.
  • Betula pubescens var. media Laest.
  • Betula pubescens var. megalocarpa Laest.
  • Betula pubescens subsp. nigricans Maire ex Just
  • Betula pubescens var. nigricans (Wender.) Nyman
  • Betula pubescens var. oblongifolia Wimm.
  • Betula pubescens var. ovalifolia Sukaczev
  • Betula pubescens subsp. ovalifolia (Sukaczev) Printz
  • Betula pubescens var. palmiformis Laest.
  • Betula pubescens f. pendula Schelle
  • Betula pubescens var. pubescens
  • Betula pubescens f. rubra T.Ulvinen
  • Betula pubescens var. rustica Laest.
  • Betula pubescens var. sibakademica Baran.
  • Betula pubescens var. silvatica Laest.
  • Betula pubescens var. silvestris Laest.
  • Betula pubescens var. subaequalis Laest.
  • Betula pubescens var. subalpina Laest.
  • Betula pubescens subsp. subarctica (Orlova) Á.Löve & D.Löve
  • Betula pubescens subsp. suecica Gunnarsson
  • Betula pubescens var. vestita Gren. & Godr.
  • Betula rotundata Beck
  • Betula sajanensis V.N.Vassil.
  • Betula sokolowii Regel
  • Betula subarctica Orlova
  • Betula subarctica var. pojarkovae Tzvelev
  • Betula tomentosa Reitter & Abeleven
  • Betula torfacea Schleich.
  • Betula virgata Salisb.

[2]

Ilmbjörk (fræðiheiti: Betula pubescens) eða birki í daglegu tali er tré af birkiætt. Það er algengt í Norður-Evrópu. Tegundin er ljóselsk, hægvaxta, vind og frostþolin. Hún getur blandast við fjalldrapa og er þá afkvæmið runnkennt.

Á Íslandi

Ilmbjörkin er eina innlenda tré landsins sem myndar skóga. Við landnám er talið að að fjórðungur Íslands hafi verið þakinn birkiskógi, jafnvel allt að 40% landsins.[3][4] Stórvöxnustu birkiskógar landsins eru allir á því austanverðu, þ.e. frá Fnjóskadal austur um og suður til Bæjarstaðar nálægt Skaftafelli. Vestlenska birkið er af einhverjum ástæðum kræklótt og fremur lágvaxið. Hæstu tré í birkiskógum Íslands ná sjaldnast meira en 12 m hæð. [5] Hæsta þekkta birkið er á Akureyri, tæpir 15 metrar.[6] Fundist hefur birki í allt að um 600 metra hæð hér á landi. Kynbætur hafa verið gerðar á ilmbjörk til að rækta beinstofna tré.

Árið 2015 fór fram kortlanging birkiskóga á landinu og niðurstöður voru þær að þá þakti birki 1,5% landsins, eða 1.506 ferkílómetra. Flatarmál þess jókst um tæp 10% frá árinu 1989, alls um 130 ferkílómetra.[7]

Birki hefur verið valið tré ársins árin 1989 og 1993 af Skógræktarfélagi Íslands.

Heimildir

  Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.