„Sigmundur Davíð Gunnlaugsson“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Var eingöngu dómsmálaráðherra árið 2014, þar til málefni dómsmála voru færð aftur yfir til innanríkisráðherra.
Ice-72 (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 60: Lína 60:
|neðanmálsgreinar=
|neðanmálsgreinar=
}}
}}
'''Sigmundur Davíð Gunnlaugsson''' (fæddur í [[Reykjavík]] [[ 12. mars]] [[1975]]) er íslenskur stjórnmálamaður og fráfarandi forsætisráðherra [[Ríkisstjórn Íslands#Núverandi ríkisstjórn|núverandi ríkisstjórnar Íslands]], formaður [[Framsóknarflokkurinn|Framsóknarflokksins]] og 1. þingmaður [[Norðausturkjördæmi|Norðausturkjördæmis]].
'''Sigmundur Davíð Gunnlaugsson''' (fæddur í [[Reykjavík]] [[ 12. mars]] [[1975]]) er formaður [[Framsóknarflokkurinn|Framsóknarflokksins]], þingmaður [[Norðausturkjördæmi|Norðausturkjördæmis]] og fyrrverandi [[Forsætisráðherra Íslands]].


== Menntun og fyrri störf ==
== Menntun og fyrri störf ==

Útgáfa síðunnar 7. apríl 2016 kl. 15:27

Sigmundur Davíð Gunnlaugsson (SDG)

Fæðingardagur: 12. mars 1975 (1975-03-12) (49 ára)
Fæðingarstaður: Reykjavík
1. þingmaður Norðausturkjördæmis
Flokkur: Merki Framsóknar Framsóknarflokkurinn
Þingsetutímabil
2009-2013 í Rvk. n. fyrir Framsfl.
2013- í Norðaust. fyrir Framsfl.
= stjórnarsinni
Embætti
2009- Formaður Framsóknarflokksins
2013-2016 Forsætisráðherra
2014 Dómsmálaráðherra
Tenglar
Æviágrip á vef AlþingisVefsíða

Sigmundur Davíð Gunnlaugsson (fæddur í Reykjavík 12. mars 1975) er formaður Framsóknarflokksins, þingmaður Norðausturkjördæmis og fyrrverandi Forsætisráðherra Íslands.

Menntun og fyrri störf

Sigmundur Davíð lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum í Reykjavík 1995 og B.S. prófi í viðskiptafræði frá Háskóla Íslands árið 2005. [1] Sigmundur lagði stund á hlutanám í fjölmiðlafræði samhliða háskólanámi.

Þaðan lá leið hans í skiptinám við Plekhanov háskóla í Moskvu og alþjóðasamskiptum og opinberri stjórnsýslu við stjórnmálafræðideild Kaupmannahafnarháskóla. Einnig lagði hann stund á nám í Oxford-háskóla með áherslu á tengsl hagrænnar þróunar og skipulagsmála. Sigmundur lauk engri gráðu eftir veru sína í erlendum háskólum. [2]

Sigmundur Davíð hlaut Chevening-styrk árið 2004 til náms í Bretlandi. Átta Íslendingar hlutu styrkinn. [3] Styrkurinn er veittur árlega af breska utanríkisráðuneytinu til styrkþega utan ESB og Bandaríkjanna. Skólaárið 2015-2016 munu yfir 600 manns hljóta styrkinn. [4]

Sigmundur Davíð starfaði sem blaðamaður og sem fréttamaður og þáttastjórnandi á RÚV með námi 2000-2007. Þá var hann forseti Nordiska Ekonomie Studerander Union 2000-2002 og fulltrúi í skipulagsráði Reykjavíkurborgar 2008-2010.[5]

Formennska í Framsóknarflokknum

Sigmundur Davíð var kjörinn formaður Framsóknarflokksins á flokksþingi 18. janúar 2009 og tók hann við formennsku af Valgerði Sverrisdóttur. Hann hafði þá aldrei starfað í Framsóknarflokknum og skráði sig í hann mánuði áður en hann bauð sig fram til formennsku.[6]

Sigmundur Davíð hlaut 56% atkvæða í seinni umferð formannskosninganna á 30. flokksþingi framsóknarmanna 40,9% í fyrri umferðinni. Tveir aðrir voru í formlega í framboði.[7] Á flokksþingi framsóknarflokksins 2011 var hann endurkjörinn með 92% greiddra atkvæða, en samkvæmt lögum Framsóknarflokksins eru allir flokksmenn í kjöri.

Þingstörf

Sigmundur Davíð var kjörinn á Alþingi fyrir Reykjavíkurkjördæmi norður 25. apríl 2009.[8] Hann hefur setið í utanríkismálanefnd fyrir Framsóknarflokkinn frá 2009, Íslandsdeild EFTA 2009-2011, Íslandsdeild þingmannanefnda EFTA og EES 2011- 2013, í starfshóp utanríkismálanefndar um Evrópumál og þingmannanefnd Íslands og Evrópusambandsins af hálfu Alþingis.

Með helstu baráttuefni Sigmundar Davíðs á stjórnmálaferilnum hans hafa verið Icesavedeilan og skuldamál heimilanna.

Ásamt InDefence-hópnum og fleirum, barðist Sigmundur Davíð gegn því að Icesave-samningarnir yrðu samþykktir.[9] Gagnrýni Sigmundar Davíðs snéri helst að ágöllum á samningunum; að fyrirvarar myndu ekki halda lagalega, greiðslurnar væru í erlendri mynt, vaxtagreiðslur væru svo verulegar að þjóðin myndi vera í ánauð vegna þeirra og að ekki hefðu verið kannaðar aðrar leiðir eins og möguleiki á skuldajöfnun við Breta vegna beitingar hryðjuverkalaga í efnahagshruninu 2008.[10]

Annað baráttumál Sigmundar Davíðs, skuldamál heimilanna, varð eitt helsta kosningamál alþingiskosninganna 2013.[11] Hann hafði ásamt þingflokki framsóknarmanna lagt fram þrjár tillögur um lausn á vandanum á því kjörtímabili sem var að ljúka. 2009-2011 var það hin svokallaða 20% leið[12] og tillaga um samvinnuráð um þjóðarsátt.[13] 2011-2012 átti hann þátt í að leggja fram þingsályktunatillögu um stöðugleika í efnahagsmálum og vefinn www.planb.is.[14]

Fyrsta ráðuneyti Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar

Framsóknarflokkurinn og Sjálfstæðisflokkurinn mynduðu meirihlutaríkisstjórn eftir Alþingiskosningarnar 2013 og var fyrsti ríkisstjórnarfundurinn haldinn 24. maí 2013.[15] Um mitt sumar vakti það nokkra athygli þegar Sigmundur birti í Morgunblaðinu og á bloggi sínu pistil undir fyrirsögninni „Fyrsti mánuður loftárása“ þar sem hann setti út á það hversu harðri gagnrýni væri beint að núverandi ríkisstjórn sem væri aðeins nýtekin við stjórnartaumunum.[16] Í framhaldi af umdeildri eign eiginkonu Sigmundar í aflandsfélaginu Wintris sagði hann af sér forsætisembættinu 6. apríl 2016 og Sigurðar Ingi Jóhannsson tók við embættinu.[17]

Fjölskylda og einkalíf

Sigmundur Davíð ólst upp í Breiðholti en bjó í Washington í Bandaríkjunum milli 1982-1985 meðan faðir hans starfaði fyrir Alþjóðabankann.[18] Foreldrar hans eru Gunnlaugur Sigmundsson framkvæmdastjóri og þingmaður Framsóknarflokksins á árunum 1995-1999, og Sigríður G. Sigurbjörnsdóttir lífeindafræðingur og skrifstofustjóri. Sigmundur er kvæntur Önnu Sigurlaugu Pálsdóttur og eiga þau eina dóttur. [5]

Vakti það athygli þegar Sigmundur Davíð lýsti því yfir á heimasíðu sinni 2011 að hann væri farinn í megrun og hyggðist borða einungis íslenskan mat.[19] Birti hann þyngdartölu sína á hverjum mánudegi á Facebook síðu sinni.[20]

Wintris málið og afsögn

Þann 3. apríl 2016 átti sér stað stærsti gagnaleki sögunnar, kallaður panamalekinn eða panamaskjölin. Í honum léku 2,6 terabæt af gögnum úr einni stærstu lögfræðistofu Panama, Mossack Fonseca.[21] Panamaskjölin opnuðu upp á gátt harðlæstar hirslur aflandsfélaga í skattaskjólum víðs vegar um heiminn. Mossack Fonseca hefur verið ásakað um að hjálpa við peningaþvætti, ólöglega vopnasölu, stórfelld skattsvik og skipulögð glæpastarfsemi. [22]  

Gífurleg fréttaumfjöllun var um lekann en var sú staðreynd að forsætisráðherra Íslands væri á skrá yfir eigendur skattaskjólsfélaga er, ásamt tengingum Vladmírs Pútíns, Rússlandsforseta við slíka starfsemi var ein helsta ástæða þess að augu flestra fljölmiðla heims beintust að Rússlandi og Íslandi.

Í þeim gögnum kom í ljós að Sigmundur Davíð var helmingseigandi aflandsfélagsins Wintris Inc. frá því í nóvember 2007 og til ársloka 2009.[23] Félagið var stofnað þann 27. nóvember 2007 en félagið var á lista yfir tilbúin aflandsfélög í umsjón Mossack Fonseca í Panama. Félagið er staðsett á eyjunni Tortóla sem er hluti af Bresku Jómfrúareyjunum. Starfsmaður eignastýringar Landsbankans í Lúxemborg óskar eftir að Wintris Inc. sé tekið frá.

Þann 28. nóvember 2007 sendir sami starfsmaður Landsbankans í Lúxemborg fyrirmæli til Panama vegna Wintris og óskar eftir að prófkúruhafar verði tveir, Anna Sigurlaug Pálsdóttir og Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, og að 50% skuli vera í eigu Önnu Sigurlaugar og 50% í eigu Sigmundar Davíðs.

Wintris Inc., gerði kröfu upp á tæplega 400 milljónir króna í slitabú Kaupþings og gamla Landsbankans (LBI). Samþykktar kröfur félagsins í slitabú Kaupþings og Landsbankans námu samtals um 260 milljónum króna. Ein lýst krafa félagsins upp á ríflega 134 milljónir í bú Kaupþings var hins vegar hafnað af slitastjórn. [24]

Þann 25. apríl 2009 er Sigmundur Davíð kjörinn á Alþingi Íslendinga. Hann skráði félagið Wintris Inc. ekki í hagsmunaskráningu þingmanna eftir að hann var kjörinn á þing, þrátt fyrir að hafa verið prófkúruhafi á þeim tíma.[25]

Þann 31. desember árið 2009 selur Sigmundur Davíð eiginkonu sinni, Önnu Sigurlaugu, hlut sinn í Wintris Inc. á einn bandaríkjadollar ($1), degi áður en breytingar á lögum um tekjuskatt taka gildi. [26] Lögin kveða á um að tekjur erlendra fyrirtækja í lágskattaríkjum beri að skattleggja hjá eigendum þeirra.

Í september 2010 tekur Anna Sigurlaug yfir framkvæmdastjórn Wintris Inc., en engin gögn eru til um það að prófkúruhafaréttur Sigmundar Davíðs hafi verið afturkallaður. [23]

Þann 11. mars 2016 mætir Sigmundur Davíð í viðtal hjá Sven Bergman, fréttamanni sænsku ríkissjónvarpsstöðvarinnar SVT, í ráðherrabústaðnum við við Tjarnargötu. Þegar Sven spyr Sigmund hvort Sigmundur hafi sjálfur eða hafi haft einhver tengsl við aflandsfélag svarar Sigmundur neitandi. Sven spyr Sigmund einnig hvað hann geti sagt sér um aflandsfélagið Wintris segist Sigmundur, ef hann muni rétt, verið stjórnarmeðlimur í fyrirtækinu og að það hafi frá upphafi komið fram á skattskýrslu sinni. Þá skarast í leikinn Jóhannes Kr Kristjánsson fyrrum fréttamaður fréttamaður Kastljóss og núverandi fréttamaður Reykjavík Media. Hann spyr Sigmund af hverju hann hafi ekki greint frá því að hann væri tengdur aflandsfélaginu Wintris og skráð þau í hagsmunaskrá þingmanna. Sigmundur segir þá að öll þau atriði sem hagsmunaskráning þingmanna næði yfir hefðu verið gefin upp. Hann neitar því einnig að hafa selt félagið á $1.[22] Stuttu síður gengur Sigmundur Davíð út úr viðtalinu og reyndu starfsmenn á hans vegum síðar meir að koma í veg fyrir að það færi í birtingu. [27]

Sérstakri útgáfu af fréttaskýringaþættinum Kastljós var sjónvarpað þann 3. apríl 2016. Þar eru birt gögn um Wintris Inc. og viðtalið við Sigmund Davíð Gunnlaugsson forsætisráðherra þar sem hann gengur út.

Fyrr um daginn deildi Sigmundur Davíð bloggfærslu á heimasíðu sinni undir yfirskriftinni „Stóra myndin.“ Þar segir Sigmundur Davíð að umfjöllun RÚV hafi „haft meira yfirbragð þess að segja sögu eða hanna atburðarás fremur en að greina frá staðreyndum.“[28]

Fjölmargir íslendingar heimtuðu afsögn Sigmundar í kjölfar umfjöllunar Kastljóss, þar á meðal fyrrverandi forsætisráðherra Jóhanna Sigurðardóttir. [29]

Þann 5. apríl 2016 steig Sigmundur Davíð til hliðar sem forsætisráðherra á þingflokksfundi Framsóknarflokksins. Hann hélt þó áfram að gegna starfi formanns flokksins. Lagt var til að Sigurður Ingi Jóhannsson tæki við embættinu í stað Sigmundar um óákveðinn tíma. [30] Bjarni Benediktsson og Ingi Jóhannsson mynduðu síðan nýja ríkistjórn undir forsæti Sigurðar þann daginn eftir, þann 6. apríl.[31]

Tilvísanir

  1. Háskóli Íslands. „Lokaritgerðir 2005“. Sótt 28. maí 2014.
  2. „Sigmundur Davíð Gunnlaugsson“. Sótt 29. maí 2014.
  3. Átta hlutu styrk til háskólanáms í Bretlandi, 23. ágúst 2004. Morgunblaðið
  4. „About us“. Sótt 29. maí 2014.
  5. 5,0 5,1 Æviágrip: Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Alþingi
  6. Sigmundur Davíð býður sig fram til formanns Framsóknar­flokksins AMX
  7. Sigmundur Davíð kjörinn formaður Framsóknar. Uppákoma: Höskuldur áður lýstur formaður fyrir mistök Pressan
    Sigmundur Davíð býður sig fram í Reykjavík Morgunblaðið
  8. Sigmundur Davíð býður sig fram til formanns Morgunblaðið
  9. Sigurður Már Jónsson, 2011, Icesavesamningarnir - afleikur aldarinnar? Almenna Bókafélagið, Reykjavík, bls 214.
  10. Icesave-atriðin 10
  11. "Ég útiloka ekkert": mbl.is
  12. Þingsályktunartillaga: Afskriftir af höfuðstóli lána íslenskra heimila og rekstrarfyrirtækja Alþingi
  13. Þingsáætlunartillaga: Samvinnuráð um þjóðarsátt Alþingi
  14. Þingsáætlunartillaga: Stöðugleiki í efnahagsmálum Alþingi
  15. Fyrsti ríkisstjórnarfundur ráðuneytis Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar haldinn í dag
  16. Fyrsti mánuður loftárása, 25. júní 2013
  17. RÚV. „http://ruv.is/frett/kosningar-i-haust-lilja-verdur-radherra“. Sótt 7. apríl 2016.
  18. Víkingur og vaskur til verka Morgunblaðið
  19. Íslenski kúrinn Bloggsíða Sigmundar Davíðs
  20. Megrunarkúr formanns Framsóknarflokksins: 2 kíló fuku fyrstu vikuna - Fleiri undur verða upplýst á næstunni Pressan
  21. [1] Süddeutsche Zeitung.
  22. 22,0 22,1 RÚV. „Kastljós 3.3.2016“. Sótt 4. apríl 2016.
  23. 23,0 23,1 RÚV. „Tímalínan í Wintris-málinu“. Sótt 4. apríl 2016.
  24. DV. „Wintris fær um 46 milljónir úr slitabúum Kaupþings og Landsbankans“. Sótt 4. apríl 2016.
  25. Alþingi. „Hagsmunaskrá“. Sótt 4. apríl 2016.
  26. Alþingi. „Lög um tekjuskatt“. Sótt 4. apríl 2016.
  27. Stundin. „Forsætisráðherra gekk út úr viðtali og reyndi að stöðva birtingu þess“. Sótt 4. apríl 2016.
  28. Sigmundur Davíð Gunnlaugsson. „Stóra myndin“. Sótt 4. apríl 2016.
  29. Vísir. „„Forsætisráðherra verður strax að segja af sér og ríkisstjórnin öll að fara frá". Sótt 4. apríl 2016.
  30. RÚV. „Sigurður Ingi verði nýr forsætisráðherra“. Sótt 5. apríl 2016.
  31. RÚV. „http://ruv.is/frett/kosningar-i-haust-lilja-verdur-radherra“. Sótt 6. apríl 2016.

Tenglar


Fyrirrennari:
Jóhanna Sigurðardóttir
Forsætisráðherra
(24. maí6. mars)
Eftirmaður:
Sigurður Ingi Jóhannsson
Fyrirrennari:
Valgerður Sverrisdóttir
Formaður Framsóknarflokksins
(18. janúar 2009 – enn í embætti)
Eftirmaður:
enn í embætti