„Köttur“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Syum90 (spjall | framlög)
m Tók aftur breytingar Bjarki Nando (spjall), breytt til síðustu útgáfu 89.160.147.231
Ekkert breytingarágrip
Lína 17: Lína 17:
}}
}}
<onlyinclude>
<onlyinclude>
awsome
'''Köttur''' eða '''hús-eða heimilisköttur''' ([[fræðiheiti]]: ''Felis silvestris catus'') er [[Undirtegund (líffræði)|undirtegund]] [[villiköttur|villikatta]] (fræðiheiti: ''Felis silvestris'') sem er [[tegund]] lítilla [[rándýr]]a af [[ætt (flokkunarfræði)|ætt]] [[kattardýr]]a. Kettir eru [[rökkurdýr]] og [[kjötæta|kjötætur]] sem hafa lifað sem [[húsdýr]] í mörg þúsund ár.<ref>{{vefheimild|url=http://news.nationalgeographic.com/news/2004/04/0408_040408_oldestpetcat.html|titill=Oldest Known Pet Cat? 9,500-Year-Old Burial Found on Cyprus|útgefandi=National Geographic|mánuður=8. apríl|ár=2004}}</ref> [[Egyptaland hið forna|Forn-Egyptar]] hófu að nota ketti til að halda [[mús]]um og öðrum [[nagdýr]]um frá [[korn]]birgðum. Kettir eru eitt vinsælasta [[gæludýr]] [[Jörðin|heims]].</onlyinclude>

</onlyinclude>


Kettir eru mjög hæf rándýr og vitað er til þess að þau veiði yfir 1.000 dýrategundir sér til matar. Hægt er að kenna köttum að hlýða einföldum skipunum og þeir hafa getu til þess að læra á einföld tæki eins og [[hurðarhúnn|hurðarhúna]]. Kettir notast við fjöldann allan af [[dýratáknfræði|dýratáknum]] í samskiptum við ketti og önnur dýr, þeir mjálma, mala, hvæsa, urra og gagga.<ref>{{vísindavefurinn|3409|Af hverju gefa kettir frá sér einkennilegt kjökur þegar þeir sjá bráð?}}</ref> Rannsóknir benda til þess að samskipti á milli katta og manna séu töluvert þróuð.<ref>{{vefheimild|url=http://www.channel3000.com/news/1472741/detail.html|titill=Meows Mean More To Cat Lovers}}</ref> Kettir eru einnig ræktaðir og látnir keppa á kattasýningum þar sem veitt eru verðlaun fyrir fallega og hæfileikaríka ketti.
Kettir eru mjög hæf rándýr og vitað er til þess að þau veiði yfir 1.000 dýrategundir sér til matar. Hægt er að kenna köttum að hlýða einföldum skipunum og þeir hafa getu til þess að læra á einföld tæki eins og [[hurðarhúnn|hurðarhúna]]. Kettir notast við fjöldann allan af [[dýratáknfræði|dýratáknum]] í samskiptum við ketti og önnur dýr, þeir mjálma, mala, hvæsa, urra og gagga.<ref>{{vísindavefurinn|3409|Af hverju gefa kettir frá sér einkennilegt kjökur þegar þeir sjá bráð?}}</ref> Rannsóknir benda til þess að samskipti á milli katta og manna séu töluvert þróuð.<ref>{{vefheimild|url=http://www.channel3000.com/news/1472741/detail.html|titill=Meows Mean More To Cat Lovers}}</ref> Kettir eru einnig ræktaðir og látnir keppa á kattasýningum þar sem veitt eru verðlaun fyrir fallega og hæfileikaríka ketti.

Útgáfa síðunnar 4. apríl 2016 kl. 11:44

Köttur
Köttur
Köttur
Vísindaleg flokkun
Ríki: Dýraríki (Animalia)
Fylking: Seildýr (Chordata)
Flokkur: Spendýr (Mammalia)
Ættbálkur: Rándýr (Carnivora)
Ætt: Kattardýr (Felidae)
Ættkvísl: Smákettir (Felis)
Tegund:
Villiköttur (Felis silvestris)

Undirtegundir:

Köttur (Felis silvestris catus)

Þrínefni
Felis silvestris catus
(Linnaeus, 1758)

awsome


Kettir eru mjög hæf rándýr og vitað er til þess að þau veiði yfir 1.000 dýrategundir sér til matar. Hægt er að kenna köttum að hlýða einföldum skipunum og þeir hafa getu til þess að læra á einföld tæki eins og hurðarhúna. Kettir notast við fjöldann allan af dýratáknum í samskiptum við ketti og önnur dýr, þeir mjálma, mala, hvæsa, urra og gagga.[1] Rannsóknir benda til þess að samskipti á milli katta og manna séu töluvert þróuð.[2] Kettir eru einnig ræktaðir og látnir keppa á kattasýningum þar sem veitt eru verðlaun fyrir fallega og hæfileikaríka ketti.

Karldýr katta kallast högni eða fress, kvendýrið læða eða bleyða og afkvæmin kettlingar. Hreinræktaðir kettir eru innan við eitt prósent af köttum, en til eru tugir tegundarafbrigða og litbrigða. Til dæmis eru til hárlausir kettir sem nefnast Sfinxar og rófulausir kettir sem nefnast Manarkettir (Manx).

Kettir á Íslandi

Líkt og víða annars staðar eru kettir vinsæl gæludýr á Íslandi. Ekki er vitað með vissu hversu marga ketti er að finna á Íslandi en mjög gróflega má áætla að þeir séu um 30 þúsund.[3] Árið 1976 var Kattavinafélag Íslands stofnað. Í dag rekur það Kattholt sem er heimili fyrir týnda ketti. Árið 2005 bárust um 500 „óskilakettir“ til Kattholts.[4] Þann 23. ágúst 2005 setti umhverfisráðuneytið reglugerð um kattahald í Reykjavík.[5]

Tilvísanir

  1. „Af hverju gefa kettir frá sér einkennilegt kjökur þegar þeir sjá bráð?“. Vísindavefurinn.
  2. „Meows Mean More To Cat Lovers“.
  3. „Hvað eru margir kettir á Íslandi?“. Vísindavefurinn.
  4. Upplýsingabæklingur um kattahald í Reykjavík (pdf)
  5. Samþykkt um kattahald í Reykjavík (pdf)

Heimild

  • Fyrirmynd greinarinnar var „Cat“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 18. desember 2008.

Tengt efni

Tenglar

Wikiorðabókin er með skilgreiningu á orðinu