„Norræn tungumál“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 5: Lína 5:
Málsögulega eru norrænu málin yfirleitt flokkuð í tvo hópa:
Málsögulega eru norrænu málin yfirleitt flokkuð í tvo hópa:
* [[Austurnorræn tungumál]] sem eru [[danska]] og [[sænska]].
* [[Austurnorræn tungumál]] sem eru [[danska]] og [[sænska]].
* [[Vesturnorræn tungumál]] sem eru [[norska]], [[færeyska]] og [[íslenska]], ásamt útdauðu málunum [[norn (tungumál)|norn]], sem talað var nyrst á [[Bretlandseyjar|Bretlandseyjum]] fram á 18. öld, og [[grænlandsnorræna|grænlandsnorrænu]], sem töluð var fram á 15. öld.
* [[Vesturnorræn tungumál]] sem eru [[norska]], [[færeyska]] og [[íslenska]], ásamt útdauðu málunum [[norn (tungumál)|norn]], sem talað var nyrst á [[Bretlandseyjar|Bretlandseyjum]] fram á 18. öld, og [[grænlandsnorræna|grænlandsnorrænu]], sem töluð var fram á 15. öld í byggðum norrænna manna á [[Grænland]]i.


Taka skal fram að ýmsar [[mállýska|svæðis- og stéttarmállýskur]] í [[Noregur|Noregi]], þar með talið [[norskt bókmál|bókmálið]] og [[riksmål|ríkismálið]] hafa talist bæði til vestur- og austurnorrænna mála. Í héruðunum [[Bohuslän]] og [[Jamtland]]i, sem tilheyrt hafa [[Svíþjóð]] síðan á 17. öld, finnast einnig mállýskur sem náskyldar eru norsku.
Taka skal fram að ýmsar [[mállýska|svæðis- og stéttarmállýskur]] í [[Noregur|Noregi]], þar með talið [[norskt bókmál|bókmálið]] og [[riksmål|ríkismálið]] hafa talist bæði til vestur- og austurnorrænna mála. Í héruðunum [[Bohuslän]] og [[Jamtland]]i, sem tilheyrt hafa [[Svíþjóð]] síðan á 17. öld, finnast einnig mállýskur sem náskyldar eru norsku.

Útgáfa síðunnar 25. janúar 2016 kl. 21:59

Norræn eða norðurgermönsk tungumál eru Indóevrópsk tungumál sem aðallega eru töluð á Norðurlöndum. Þau tilheyra flokki germanskra tungumála.

Þessi mynd gefur hugmynd um útbreiðslu fornnorrænu í kringum upphaf 10. aldar. Rauði liturinn sýnir mállýskuna vesturnorrænu; appelsínuguli liturinn sýnir mállýskuna austurnorrænu. Bleiki liturinn sýnir forngotlensku og græni liturinn sýnir aðrar germanskar mállýskur sem norrænir menn gátu skilið og gert sig skiljanlega við talendur þeirra.

Málsögulega eru norrænu málin yfirleitt flokkuð í tvo hópa:

Taka skal fram að ýmsar svæðis- og stéttarmállýskur í Noregi, þar með talið bókmálið og ríkismálið hafa talist bæði til vestur- og austurnorrænna mála. Í héruðunum Bohuslän og Jamtlandi, sem tilheyrt hafa Svíþjóð síðan á 17. öld, finnast einnig mállýskur sem náskyldar eru norsku.

Einnig hafa norrænu málin flokkast í suður- norðurnorræn mál:

Þriðja skilgreiningin flokar norrænu málin í meginlands- og eyjamál:

  • Norræn meginlandsmál sem eru danska, norska og sænska.
  • Norræn eyjamál sem eru íslenska og færeyska, ásamt útdauðu málunum norn og grænlandsnorrænu.

Tenglar