„Sikileyska“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Kat9988 (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Kat9988 (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 16: Lína 16:
Mörg önnur tungumál hafa haft áhrif á sikileysku í gegnum tímann vegna stærðar eyjunnar miðað við aðrar eyjur í [[Miðjarðarhafið|Miðjarðarhafinu]] og staðsetningar hennar. Elstu áhrifin má rekja til tíma [[Indóevrópumenn |Indóevrópumanna]] og merki um þau má ennþá finna í málinu í dag. [[Gríska]], [[arabíska]], [[normannafranska]], [[katalónska]] og [[spænska]] hafa allar haft áhrif á sikileysku.
Mörg önnur tungumál hafa haft áhrif á sikileysku í gegnum tímann vegna stærðar eyjunnar miðað við aðrar eyjur í [[Miðjarðarhafið|Miðjarðarhafinu]] og staðsetningar hennar. Elstu áhrifin má rekja til tíma [[Indóevrópumenn |Indóevrópumanna]] og merki um þau má ennþá finna í málinu í dag. [[Gríska]], [[arabíska]], [[normannafranska]], [[katalónska]] og [[spænska]] hafa allar haft áhrif á sikileysku.


Sikileyska hefur nokkur sérstök einkenni sem greina hana frá öðrum rómönskm málum, t.d. er fjöldi [[samhljóð]]a í málinu sem er ekki að finna annars staðar í ætt rómanskra mála. Mörg orð sem byrjuðu á ''i'' í latínu hafa misst það í framstöðu, en svo gerðist ekki á [[ítalska|ítölsku]], t.d. ''mpurtanti'' (í. ''importante'' „mikilvægur“) og ''ntirissanti'' (í. ''interessante'' „áhugaverður“). Ólíkt í ítölsku er bara ein sögn yfir „að hafa“: ''aviri''. Það er líka margir [[hættir sagna|hættir]] og [[tíð (málfræði)|tíð]]ir sagna sem eru notaðir öðruvísi en á ítölsku.
Sikileyska hefur nokkur sérstök einkenni sem greina hana frá öðrum rómönskm málum, t.d. er fjöldi [[samhljóð]]a í málinu sem er ekki að finna annars staðar í ætt rómanskra mála. Mörg orð sem byrjuðu á -i í latínu hafa misst það í framstöðu, en svo gerðist ekki á [[ítalska|ítölsku]], t.d. ''mpurtanti'' (í. ''importante'' „mikilvægur“) og ''ntirissanti'' (í. ''interessante'' „áhugaverður“). Ólíkt í ítölsku er bara ein sögn yfir „að hafa“: ''aviri''. Það er líka margir [[hættir sagna|hættir]] og [[tíð (málfræði)|tíð]]ir sagna sem eru notaðir öðruvísi en á ítölsku.


{{stubbur|tungumál}}
{{stubbur|tungumál}}

Útgáfa síðunnar 6. desember 2015 kl. 03:16

Sikileyska
sicilianu
Málsvæði Sikiley
Kalabría
Kampanía
Apúlía
Heimshluti Suður-Evrópa
Fjöldi málhafa 4,7 milljónir
Ætt indóevrópsk tungumál

 ítalísk tungumál
  rómönsk tungumál
   Sikileyska

Tungumálakóðar
ISO 639-2 scn
ISO 639-3 scn
ATH: Þessi grein gæti innihaldið hljóðfræðitákn úr alþjóðlega hljóðstafrófinu í Unicode.

Sikileyska (sicilianu) er rómanskt mál sem er talað á Sikiley og eyjunum þar í kring á Ítalíu. Það er líka talað í suður- og miðhlutum Kalabríu, í suðurhlutum Apúlíu, Salentó og Kampaníu. UNESCO og Evrópusambandið viðurkenna sikileyksu sem minnihlutamál. Sumir halda því fram að sikileyska sé elst rómanskra mála, en flestir málfræðingar eru ekki þeirrar skoðunar. Eins og öll önnur rómönsk mál á sikileyska rætur sínar að rekja til latínu.

Meirihluti Sikileyinga talar sikileysku, auk þeirra sem hafa flutt frá Sikiley til annarra landa. Fjölda mælenda er að finna í Bandaríkjunum, Kanada, Ástralíu og Argentínu. Málið er hvergi opinbert, jafnvel á Sikiley, og engin málnefnd er til sem kveður á um notkun þess. Hvatt hefur verið til kennslu á sikileysku í öllum skólum á eyjunni en þessar tilraunir hafa ekki náð árangri.

Mörg önnur tungumál hafa haft áhrif á sikileysku í gegnum tímann vegna stærðar eyjunnar miðað við aðrar eyjur í Miðjarðarhafinu og staðsetningar hennar. Elstu áhrifin má rekja til tíma Indóevrópumanna og merki um þau má ennþá finna í málinu í dag. Gríska, arabíska, normannafranska, katalónska og spænska hafa allar haft áhrif á sikileysku.

Sikileyska hefur nokkur sérstök einkenni sem greina hana frá öðrum rómönskm málum, t.d. er fjöldi samhljóða í málinu sem er ekki að finna annars staðar í ætt rómanskra mála. Mörg orð sem byrjuðu á -i í latínu hafa misst það í framstöðu, en svo gerðist ekki á ítölsku, t.d. mpurtanti (í. importante „mikilvægur“) og ntirissanti (í. interessante „áhugaverður“). Ólíkt í ítölsku er bara ein sögn yfir „að hafa“: aviri. Það er líka margir hættir og tíðir sagna sem eru notaðir öðruvísi en á ítölsku.

  Þessi tungumálagrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.