„Wikipedia:Sandkassinn“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Tek aftur breytingu 1504587 frá 85.220.92.81 (spjall)
Skipti út innihaldi með „APRIL 28, 1997“
Lína 1: Lína 1:
APRIL 28, 1997
Early Life Of Dagur Andri Einarsson
Þessum tíma hefur verið skipt í þrjú tímabil: frummínósk menning, miðmínósk menning og síðmínósk menning. Þetta var afar áhugaverð menning sem f.Kr. til 1400 f.Kr.samanstóð aðallega af kaupsýslufólki sem lifði í friði og velsæld. Það hefur vakið athygli manna að borgir Krítverja höfðu engan varnarmúr, en slíkt er afar óvenjulegt þar sem aðrar þjóðir höfðu reist múr umhverfis borgir sínar til að verjast árásum óvina sinna. Af þessu má því draga þá ályktun að Krítverjar hafi verið friðsæl þjóð, en þessi friður varð þeim á endanum að falli. Mínóska menningin leið undir lok þegar óþekktir aðilar gerðu innrás um 1400 f.Kr. en skömmu fyrir innrásina hafði verið sprengigos á eynni Santoríni skammt frá Krít. Ýmislegt hefur varðveist frá mínóska tímanum, þó aðallega hallir með afar glæsilegum listaverkum. List þessarar menningar er afar mikilfengleg, litskrúðugar freskur, fagurlega útskornir leirmunir og reisulegar byggingar. Allar þessar fornu minjar gefa okkur vísbendingu um hversskonar samfélag um er að ræða. Á safninu Heraklion nálægt Knossos má finna bestu minjar um list mínóa.

<nowiki>Setjið inn ósniðinn texta hér</nowiki>== Byggingarlist ==
Mínóar reistu margar fagrar hallir úr kalksteinum og sandsteinum. Elstu hallirnar voru líkast til reistar í lok frummínóska tímabilsins. Hallirnar voru afar glæstar, þær eldri voru gjarna U-laga, aðeins á einni hæð, með stóru torgi í miðjunni en þær voru þó mun minni en seinni tíma hallirnar. Seinni tíma hallirnar voru stærri og höfðu múr úr sandsteini á vesturhliðinni. Höll Mínosar í Knossos er líklega eitt þekktasta dæmið um seinni tíma hallir mínóa, byggð á miðmínóska tímanum en uppgötvuð í kringum aldamótin 1900 af breska fornleifafræðingnum Sir Arthur Evans. Annað merkilegt við byggingarlist mínóa eru hinar svokölluðu „öfugu“ súlur. Þetta voru súlur úr viði, víðar að ofan en mjóar að neðan og gjarna málaðar rauðar.klnhbuhbuphbupvpuiyhvuygvupgyvupohbpijhpiuhpiuhbpiubibouhbpiuhybpiubpiuhybpuhböbðijnbðoij

<big>Early Life Of Dagur Andri Einarsson</big>
Þessum tíma hefur verið skipt í þrjú tímabil: frummínósk menning, miðmínósk menning og síðmínósk menning. Þetta var afar áhugaverð menning sem f.Kr. til 1400 f.Kr.samanstóð aðallega af kaupsýslufólki sem lifði í friði og velsæld. Það hefur vakið athygli manna að borgir Krítverja höfðu engan varnarmúr, en slíkt er afar óvenjulegt þar sem aðrar þjóðir höfðu reist múr umhverfis borgir sínar til að verjast árásum óvina sinna. Af þessu má því draga þá ályktun að Krítverjar hafi verið friðsæl þjóð, en þessi friður varð þeim á endanum að falli. Mínóska menningin leið undir lok þegar óþekktir aðilar gerðu innrás um 1400 f.Kr. en skömmu fyrir innrásina hafði verið sprengigos á eynni Santoríni skammt frá Krít. Ýmislegt hefur varðveist frá mínóska tímanum, þó aðallega hallir með afar glæsilegum listaverkum. List þessarar menningar er afar mikilfengleg, litskrúðugar freskur, fagurlega útskornir leirmunir og reisulegar byggingar. Allar þessar fornu minjar gefa okkur vísbendingu um hversskonar samfélag um er að ræða. Á safninu Heraklion nálægt Knossos má finna bestu minjar um list mínóa.

<nowiki>Setjið inn ósniðinn texta hér</nowiki>== Byggingarlist ==
Mínóar reistu margar fagrar hallir úr kalksteinum og sandsteinum. Elstu hallirnar voru líkast til reistar í lok frummínóska tímabilsins. Hallirnar voru afar glæstar, þær eldri voru gjarna U-laga, aðeins á einni hæð, með stóru torgi í miðjunni en þær voru þó mun minni en seinni tíma hallirnar. Seinni tíma hallirnar voru stærri og höfðu múr úr sandsteini á vesturhliðinni. Höll Mínosar í Knossos er líklega eitt þekktasta dæmið um seinni tíma hallir mínóa, byggð á miðmínóska tímanum en uppgötvuð í kringum aldamótin 1900 af breska fornleifafræðingnum Sir Arthur Evans. Annað merkilegt við byggingarlist mínóa eru hinar svokölluðu „öfugu“ súlur. Þetta voru súlur úr viði, víðar að ofan en mjóar að neðan og gjarna málaðar rauðar.klnhbuhbuphbupvpuiyhvuygvupgyvupohbpijhpiuhpiuhbpiubibouhbpiuhybpiubpiuhybpuhböbðijnbðoij

== Leirgerðarlist ==
Glæsilegir leirmunir frá mínóska tímanum hafa einnig fundist. Líkt og í nútíma list hefur list Krítverja þróast og fengið að njóta sín. Vafningar, þríhyrningar, krossar og fiskabeinsmynstur einkenna leirmuni frummínóa. En á miðmínóska tímabilinu þótti glæsilegt að skreyta leirmunina með náttúrulegum myndum s.s. fuglum, fiskum og liljum. Á síðmínóska tímabilinu var enn í tísku að nota blóma- og dýramyndir, en þó var fjölbreytnin ríkjandi.
== Ritlist ==
Mínóar notuðu letur sem er kallað línuletur A og er af semískum uppruna. Fundist hafa fornar leirskífur með þessu letri, svokallaðir Feistosdiskar frá tímum mínósku menningarinnar. Línuletur A er talið elsta gríska letrið og enn hefur ekki tekist að ráða það. Hins vegar hefur tekist að ráða línuletur B, sem er einnig af semískum ættum og skylt línuletri A, en það voru Jónar eða hinir svokölluðu Mýkenumenn sem notuðu það.

== Íþróttir ==
Íþróttir með nautum var afar vinsæl íþrótt hjá Krítverjum líkt og hjá Grikkjum, Egyptum og öðrum þjóðum. Á tímum mínóa stunduðu bæði stúlkur og piltar þessa íþrótt, sem fólst í því að stökkva yfir reiðan tudda. Íþróttamaðurinn stendur þá fyrir framan nautið sem ræðst gegn honum, grípur um hornin og stekkur yfir það. Byggðir voru glæsilegir leikvangar fyrir þessa íþrótt við hallirnar, en slíkt sýnir okkur hve vinsæll leikur þetta var. Þessi íþrótt er talin vera frumgerð af nútíma nautaati.

== Heimildir ==
[http://en.wikipedia.org/wiki/Bull-Leaping_Fresco „Bull-Leaping Fresco“. Wikipedia, the free encyclopedia.], Sótt þann 7. febrúar 2014

[http://www.ancient.eu.com/article/391/ Cartwright, Mark. „,Minoan Pottery“.], Sótt þann 9. febrúar 2014

Guðmundur J. Guðmundsson, Ragnar Sigurðsson, Þættir úr sögu vestrænnar menningar, Fornöldin frá steinöld til 476 e.Kr. Hið íslenzka bókmenntafélag (Reykjavík, 1998)

[http://en.wikipedia.org/wiki/minoan_civilization#society_and_culture „Minoan Civilization“. Wikipedia, the free encyclopedia.], Sótt þann 7. febrúar 2014

[http://archaeology.about.com/od/minoan/a/knossos.htm „The Palace of Minos at Knossos“.], Sótt þann 9. febrúar 2014

Útgáfa síðunnar 6. nóvember 2015 kl. 13:44

APRIL 28, 1997