„Púertó Ríkó“: Munur á milli breytinga

Breyta tenglum
Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Fletta í gegnum breytingarskrá
← Eldri breytingNýrri breyting →
Efni eytt Efni bætt við
MyndræntWiki-texti
Sweepy (spjall | framlög)
8.389 breytingar
additions
Sweepy (spjall | framlög)
8.389 breytingar
Ekkert breytingarágrip
Lína 32: Lína 32:
símakóði = 1-787 og 1-939 |
símakóði = 1-787 og 1-939 |
}}
}}
'''Púertó Ríkó''', opinber '''Estado Libre Asociado de Puerto Rico''', [[enska]]: ''Commonwealth of Puerto Rico'' er sérstakt sambandssvæði [[BNA|Bandaríkjanna]], staðsett austan við [[Dóminíska lýðveldið]] og vestan við [[Jómfrúaeyjar]] í norðausturhluta [[Karíbahaf]]s. [[Eyja]]n er minnst [[Stóru-Antillaeyjar|Stóru-Antillaeyja]] en svæðið telur einnig minni eyjar og [[Kóralrif|rif]], þar á meðal [[Mona]], [[Vieques]] og [[Culebra]]. Þar er [[hitabeltisloftslag]] og því tiltölulega jafn hiti árið um kring.
'''Púertó Ríkó''' (opinber '''Estado Libre Asociado de Puerto Rico''', [[enska]]: ''Commonwealth of Puerto Rico'') er sérstakt sambandssvæði [[BNA|Bandaríkjanna]], staðsett austan við [[Dóminíska lýðveldið]] og vestan við [[Jómfrúaeyjar]] í norðausturhluta [[Karíbahaf]]s. [[Eyja]]n er minnst [[Stóru-Antillaeyjar|Stóru-Antillaeyja]] en svæðið telur einnig minni eyjar og [[Kóralrif|rif]], þar á meðal [[Mona]], [[Vieques]] og [[Culebra]]. Þar er [[hitabeltisloftslag]] og því tiltölulega jafn hiti árið um kring.


Upprunalegir íbúar eyjarinnar voru [[taínóindíánar]]. [[Kristófer Kólumbus]] gerði tilkall til eyjarinnar fyrir hönd [[Spánn|Spánar]] í annarri ferð sinni til Ameríku [[19. nóvember]] [[1493]]. Spánverjar stofnuðu nýlendu á eyjunni og hnepptu frumbyggja hennar í [[þrælahald|þrældóm]]. Spánn hélt eyjunni næstu fjórar aldirnar þrátt fyrir tilraunir [[Holland|Hollendinga]], [[Bretland|Breta]] og [[Frakkland|Frakka]] til að leggja hana undir sig. Eftir ósigur Spánar í [[stríð Spánar og Bandaríkjanna|stríði Spánar og Bandaríkjanna]] létu þeir eyjarnar af hendi við Bandaríkjamenn með [[Parísarsáttmálinn 1898|Parísarsáttmálanum 1898]]. Árið [[1917]] fengu íbúar Púertó Ríkó bandarískan ríkisborgararétt og [[1948]] fengu þeir rétt til að kjósa eigin [[landstjóri|landstjóra]]. Árið [[1952]] fékk Púertó Ríkó eigin [[stjórnarskrá Púertó Ríkó|stjórnarskrá]] sem sjálfstætt ríki í frjálsu sambandi við Bandaríkin en svæðið er samt sem áður innan lögsögu [[Bandaríkjaþing]]s þar sem Púertó Ríkó hefur áheyrnarfulltrúa. [[Sjálfstæðisflokkur Púertó Ríkó]] hefur barist fyrir sjálfstæði svæðisins.
Upprunalegir íbúar eyjarinnar voru [[taínóindíánar]]. [[Kristófer Kólumbus]] gerði tilkall til eyjarinnar fyrir hönd [[Spánn|Spánar]] í annarri ferð sinni til Ameríku [[19. nóvember]] [[1493]]. Spánverjar stofnuðu nýlendu á eyjunni og hnepptu frumbyggja hennar í [[þrælahald|þrældóm]]. Spánn hélt eyjunni næstu fjórar aldirnar þrátt fyrir tilraunir [[Holland|Hollendinga]], [[Bretland|Breta]] og [[Frakkland|Frakka]] til að leggja hana undir sig. Eftir ósigur Spánar í [[stríð Spánar og Bandaríkjanna|stríði Spánar og Bandaríkjanna]] létu þeir eyjarnar af hendi við Bandaríkjamenn með [[Parísarsáttmálinn 1898|Parísarsáttmálanum 1898]]. Árið [[1917]] fengu íbúar Púertó Ríkó bandarískan ríkisborgararétt og [[1948]] fengu þeir rétt til að kjósa eigin [[landstjóri|landstjóra]]. Árið [[1952]] fékk Púertó Ríkó eigin [[stjórnarskrá Púertó Ríkó|stjórnarskrá]] sem sjálfstætt ríki í frjálsu sambandi við Bandaríkin en svæðið er samt sem áður innan lögsögu [[Bandaríkjaþing]]s þar sem Púertó Ríkó hefur áheyrnarfulltrúa. [[Sjálfstæðisflokkur Púertó Ríkó]] hefur barist fyrir sjálfstæði svæðisins.

Útgáfa síðunnar 31. október 2015 kl. 08:40

Estado Libre Asociado de Puerto Rico
Commonwealth of Puerto Rico
Fáni Púertó Ríkó Skjaldarmerki Púertó Ríkó
Fáni Skjaldarmerki
Kjörorð:
Joannes Est Nomen Eius
(latína: Jóhannes er nafn hans)
Þjóðsöngur:
La Borinqueña
Staðsetning Púertó Ríkó
Höfuðborg San Juan
Opinbert tungumál spænska, enska
Stjórnarfar Samveldisland

Landstjóri Alejandro Garcia Padilla
Flatarmál
 • Samtals
 • Vatn (%) 		169. sæti
9.104 km²
1,6
Mannfjöldi
 • Samtals (2012)
 • Þéttleiki byggðar 		130. sæti
3.667.084
418/km²
VLF (KMJ) áætl. 2010
 • Samtals 68,84 millj. dala (87. sæti)
 • Á mann 16.300 dalir (82. sæti)
Gjaldmiðill Bandaríkjadalur (USD)
Tímabelti UTC-4
Þjóðarlén .pr
Landsnúmer +1-787 og 1-939

Púertó Ríkó (opinber Estado Libre Asociado de Puerto Rico, enska: Commonwealth of Puerto Rico) er sérstakt sambandssvæði Bandaríkjanna, staðsett austan við Dóminíska lýðveldið og vestan við Jómfrúaeyjar í norðausturhluta Karíbahafs. Eyjan er minnst Stóru-Antillaeyja en svæðið telur einnig minni eyjar og rif, þar á meðal Mona, Vieques og Culebra. Þar er hitabeltisloftslag og því tiltölulega jafn hiti árið um kring.

Upprunalegir íbúar eyjarinnar voru taínóindíánar. Kristófer Kólumbus gerði tilkall til eyjarinnar fyrir hönd Spánar í annarri ferð sinni til Ameríku 19. nóvember 1493. Spánverjar stofnuðu nýlendu á eyjunni og hnepptu frumbyggja hennar í þrældóm. Spánn hélt eyjunni næstu fjórar aldirnar þrátt fyrir tilraunir Hollendinga, Breta og Frakka til að leggja hana undir sig. Eftir ósigur Spánar í stríði Spánar og Bandaríkjanna létu þeir eyjarnar af hendi við Bandaríkjamenn með Parísarsáttmálanum 1898. Árið 1917 fengu íbúar Púertó Ríkó bandarískan ríkisborgararétt og 1948 fengu þeir rétt til að kjósa eigin landstjóra. Árið 1952 fékk Púertó Ríkó eigin stjórnarskrá sem sjálfstætt ríki í frjálsu sambandi við Bandaríkin en svæðið er samt sem áður innan lögsögu Bandaríkjaþings þar sem Púertó Ríkó hefur áheyrnarfulltrúa. Sjálfstæðisflokkur Púertó Ríkó hefur barist fyrir sjálfstæði svæðisins.

Efnahagur Púertó Ríkó byggist fyrst og fremst á iðnaðarframleiðslu. Landið er fátækara en fátækasta fylki Bandaríkjanna, Mississippi, en samanborið við Rómönsku Ameríku er það með hæstu landsframleiðsluna. 41% íbúa eru undir alþjóðlegum fátæktarmörkum.

  Þessi Bandaríkja-tengda grein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.
Sótt frá „https://is.wikipedia.org/w/index.php?title=Púertó_Ríkó&oldid=1515635“