„Þorleifur H. Bjarnason“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Umvandarinn (spjall | framlög)
m Fytti komu föður bætt við sem og systur
Umvandarinn (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 27: Lína 27:
Eignaðist stúlkubarn á milli hjónabanda með „Ástu Á.“ fætt 6. júlí 1907. Um hana skortir frekari heimildir. Þessi heimild er komin úr einkaskjalasafni Þorleifs, öskju nr. 11.
Eignaðist stúlkubarn á milli hjónabanda með „Ástu Á.“ fætt 6. júlí 1907. Um hana skortir frekari heimildir. Þessi heimild er komin úr einkaskjalasafni Þorleifs, öskju nr. 11.



* Systir, Valgerður Sumarlína H. Kiil
* [https://is.wikipedia.org/wiki/Brynj%C3%B3lfur_H_Bjarnason] Bróðir, Brynjólfur H. Bjarnason
* [https://is.wikipedia.org/wiki/Brynj%C3%B3lfur_H_Bjarnason] Bróðir, Brynjólfur H. Bjarnason
* [http://is.wikipedia.org/wiki/L%C3%A1rus_H._Bjarnason] Bróðir, Lárus H. Bjarnason
* [http://is.wikipedia.org/wiki/L%C3%A1rus_H._Bjarnason] Bróðir, Lárus H. Bjarnason

Útgáfa síðunnar 4. ágúst 2014 kl. 22:04

Þorleifur Jón Hákonarson Bjarnason (fæddur 7. nóvember 1863, dáinn 18. október 1935).

Hann var sonur Hákonar Bjarnasonar og Jóhönnu Kristínar Þorleifsdóttur.

Hákon Bjarnason var kaupmaður og útgerðarmaður á Bíldudal, V-Barð., f. 5. sept. 1828, d. 2. apríl 1877. For.: Bjarni Gíslason, bóndi í Ytri-Görðum og víðar í Staðarsveit, Snæf., síðar prestur á Söndum í Dýrafirði, V-Ís., f. 11. júní 1801, d. 30. sept. 1869, og k.h. Helga Árnadóttir, húsfreyja, f. 29. mars 1791, d. 15. jan. 1860.

Eiginkona Hákonar, Jóhanna Kristín Þorleifsdóttir, húsfreyja á Bíldudal, f. 16. des. 1834, d. 11. jan. 1896. For.: Þorleifur Jónsson, prófastur í Hvammi í Hvammssveit, Saurbæjarhr., Dal., f. 8. nóv. 1794, d. 1. maí 1883, og fyrri k.h. Þorbjörg Hálfdanardóttir, húsfreyja, f. 21. maí 1800, d. 20. jan. 1863.

Hákon og Jóhanna Kristín eignuðust tólf börn en aðeins fimm þeirra komust á legg. Það voru systir hans Ingibjörg og þrír bræður hans. Hákon Bjarnason faðir hans rak verslun og þilskipaútgerð á Bíldudal. Hann fórst í sjóslysi þegar Þorleifur Jón var 14 ára.

Fyrri kona Hákonar Bjarnasonar var Þóra Gísladóttir, f. að Kaldaðanesi 1825. Hún var dóttir Gísla Sigurðssonar, f. að Kollabúðum á Reykjanesi 2. janúar 1783 - d. 20. júni 1862 og konu hans Sólveigu Jónsdóttur, f. að Kaldbaki Kaldrananesi 25. nóvember 1789 - d. 30. mai 1866.

Hákon og Þóra áttu dótturina Valgerði Sumarlínu, f. í Flatey á Breiðafirði 19. apríl 1855 og d. 1944 í Danmörku. Hún fluttist til Danmerkur og kvæntist þar Jacobi Kiil. Þeim varð tveggja barna auðið, Jóhannes Kiil og Ingeborg Johanne Kiil sem kvæntist Seedorff. Frá Valgerði er kominn allstór fjölskylda mikilhæfs fólks sem von er.

Þorleifur Jón ólst upp hjá foreldrum sínum á Bíldudal. Faðir hans, Hákon Bjarnason, rak þar þróttmikla verslun og þilskipaútgerð. Þótti hann dugnaðar- og atorkumaður hinn mesti en þessi þilskipaútgerð hið vestra var komin á legg hjá Hákoni áður en hún var komin til svo nokkru næmi hið syðra, á höfuðborgarsvæðinu sem nú er kallað. Hákoni hafði þar að auki tekist að koma framleiðsluvöru sinni í það álit erlendis að besti saltfiskurinn frá Íslandi var kallaður „Bíldudalsfiskur“ og hélst það lengi síðan. Hákon stórumsvifamaður féll frá á besta aldri, aðeins 49 að aldri. Vöruskip sem hann kom með frá Kaupmannahöfn, strandaði á Mýrdalssandi í „páskaveðrinu mikla“ 1877 og fórst hann þar ásamt flestum þeim sem á skipinu voru. Ekkja Hákonar, móðir Þorleifs, rak útgerðina og verslunina nokkur ár eftir þetta.

Þorleifur Jón kvæntist fyrst dr. Elisu Adeline Ritterhaus, en hún var af þýsk/svissneskum aðalsættum. Barn þeirra : Ingibjörg Stein Bjarnason fædd 1901. Ingibjörg ólst upp hjá móður sinni í Þýskalandi. Þar hlaut hún vandaða skólagöngu,lauk stúdentsprófi og tók fyrir m.a. efnafræði og myndlist, sem og dans hjá Isadoru Duncan. Ingibjörg giftist ung þýskum efnamanni með nafnið Stein, en fékk berkla og lagðist inn á heilsuhæli í Sviss. Þá skildi Stein við hana á þeim grunni að hún myndi ekki geta átt með sér afkomendur. Þrátt fyrir þetta ól Ingibjörg dótturina Veru 1927. Barnsfaðirinn mun hafa verið listamaður sem hún kynntist á heilsuhælinu, en ekkert varð úr sambandi með þeim frekar. Ingibjörg yfirgaf Sviss og hélt til Parísar með dóttur sína. Þar bjó hún í listamannahverfinu St. Germain-des-Prés. Nam hún húðsnyrtingu og förðun hjá Helenu Rubinstein. Meðfram þessu málaði hún og stundaði fyrirsætustörf. Ingibjörg þótti góður listmálari og sýndi meðal annars ásamt merkum listamönnum á frægri sýningu í París 1930. Þar voru á ferð meðlimir hópsins Cercle et Carré í Galerie 23 og á meðal heimsfrægra nafnanna sem koma fram á auglýsingaspjaldinu er fylgdi sýningunni er að finna nafnið Bjarnason. Á hópmyndum sem teknar voru um svipað leyti má sjá Piet Mondrian, Torres-Garcia, Vantongerloo, Michel Seuphor og Ingibjörgu Bjarnason sem stundum er nefnd Madame Seuphor þar sem þau standa hlið við hlið, arm í arm. Flutti Ingibjörg til Íslands 1934 og setti upp framleiðslu á snyrtivörum fyrir konur, enda með bakgrunn til þess úr efnafræðináminu sem og úr námi sínu hjá Helenu Rubinstein og seldi undir vörumerkinu Vera Similion. Hún setti sennilega upp fyrstu auglýsingaherferð sem gerð hefur verið á Íslandi.

Kona 2, Sigrún Ísleifsdóttir, f. 1875 - d. 1959, börn þeirra : 1) Leifur Björn, f. 1912 - d. 12. febrúar 1954, hagfræðingur við banka í Berlín. Síðast framkvæmdastjóri í Bandaríkjum Ameríku. 2) Ingi Hákon (1914-1958) sem las efnafræði við háskóla í Þýskalandi. Ingi Hákon átti dóttur, Ingibjörgu Bjarnason sem er fædd 11.4.1951.

Eignaðist stúlkubarn á milli hjónabanda með „Ástu Á.“ fætt 6. júlí 1907. Um hana skortir frekari heimildir. Þessi heimild er komin úr einkaskjalasafni Þorleifs, öskju nr. 11.


  • Systir, Valgerður Sumarlína H. Kiil
  • [1] Bróðir, Brynjólfur H. Bjarnason
  • [2] Bróðir, Lárus H. Bjarnason
  • [3] Systir, fröken Ingibjörg H. Bjarnason
  • [4] Bróðir, Ágúst H. Bjarnason

Menntun og störf

Þorleifur Jón varð stúdent 1884, útskrifaðist sem Candidatus magisterii (í Englandi og Bandaríkjum Ameríku er samsvarandi: Master of Arts), cand. mag. frá Háskólanum í Kaupmannahöfn. Þar hafði hann haft málfræðinám í forgrunni og latínu sem aðalfag, auk grísku og dönsku.

Námsdvöl í Þýskalandi 1897 - 1898.

Einn stofnenda drengjaskóla fyrir 9 - 14 ára árið 1894, en sá skóli var starfræktur í nokkur ár. Þá rak hann um nokkurra ára skeið kvöld - og verslunarskóla í Aðalstræti 7.

Kennari í Lærða skólanum (sem síðar varð Menntaskólinn í Reykjavík) 1895 – 1935, yfirkennari frá 1919 og settur rektor 1928 – 1929.

Þorleifur flutti hátíðarræðu við formlega stofnun Háskóla Íslands sem haldin var á sal Latínuskólans 17. júní 1911.

Aðal hvatamaður að stofnun Alþýðubókasafns Reykjavíkur. Skrifaði margar kennslubækur, mest þó í mannkynssögu.

Þá liggja eftir Þorleif ótal rit og ritgerðir í blöðum sem tímaritum um ýms málefni, þó mest beri þar á skrifum um Jón Sigurðsson og störf hans.

Þorleifur hóf fyrst kennslu í sögu, þó málvísindi væru honum hugleiknust. Þá kenndi hann einnig latínu og var lengi aðal latínukennari Lærða skólans. Nemendur hans munu allir minnast hans með virðingu og þakklæti. Til marks um þetta má sjá eftirfarandi skrif um lyndiseinkunn Þorleifs : „ Hann var í allri framkomu prúðmenni með afbrigðum, kurteis, gætinn, stilltur og góðviljaður. Vildi ekki vamm sitt vita, en reyndi öllum gott að gera. Honum þótti vænt um nemendur sína, og fylgdist með þeim, eftir að þeir höfðu lokið prófi, og gladdist innilega yfir velgengni þeirra.“

Þorleifur var alla tíð mikill eljumaður og varði frístundum sínum í ritstörf og fræðimennsku.

Í minningargrein um hann segir svo í niðurlagi : „Við lát Þorleifs má með sanni segja, að þar kvaddi heiminn góður maður, sem enginn bar kala til, en allir, sem kynntust, minnast með hlýjum huga.“

Rit

  • Þýðingar á bundnu og óbundnu máli (1892)
  • Dönsk lestrarbók gefin út þrívegis (1895-1909)
  • Frá Svisslandi (1902)
  • Mannkynssaga handa unglingum gefin út átta sinnum (1905-1929)
  • Bréf Jóns Sigurðssonar, úrval (1911)
  • Úrvalsþættir úr Odysseifskviðu Hómers eptir þýðingu Sveinbjarnar Egilssonar. Með nokkrum athugasemdum og skýringum (1915)
  • Fornaldarsaga handa æðri skólum gefin út tvívegis (1914 - 1916)
  • Miðaldasaga ( önnur útgáfa 1953)
  • Mannkynssaga : fyrir gagnfræðaskóla (1926-1931)
  • Mannkynssaga fyrir gagnfræðaskóla, fornöldin (1933)
  • Bréf Jóns Sigurðssonar, Nýtt safn (1933)

Heimildir