„Wikipedia:Grundvallargreinar/Stóri listinn“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
| Lína 24: | Lína 24: | ||
== Vísindi == |
== Vísindi == |
||
{{aðalgrein|Wikipedia:Greinar sem ættu að vera til/Stóri listinn/Vísindi}} |
|||
{{col-begin}} |
|||
{{col-break}} |
|||
# [[Vísindi]] |
|||
# [[Saga vísinda]] |
|||
# [[Náttúra]] |
|||
# [[Vísindaheimspeki]] |
|||
# [[Vísindaleg aðferð]] |
|||
===Stjörnufræði=== |
|||
# [[Stjörnufræði]] |
|||
# [[Alheimurinn]] |
|||
# [[Eðlisheimsfræði]] (e. ''physical cosmology'') |
|||
# [[Exoplanet|Exoplanet]] |
|||
# [[Fylgihnöttur]] |
|||
# [[Geimur]] |
|||
# [[Halastjarna]] |
|||
# [[Himinþoka]] |
|||
# [[Hulduefni]] |
|||
# [[Hulduorka]] |
|||
# [[Kuiperbelti]] |
|||
# [[Kvasi]] |
|||
# [[Miklihvellur]] |
|||
# [[Oortský]] |
|||
# [[Orbit|Orbit]] |
|||
# [[Myrkvi]] |
|||
# [[Reikistjarna]] |
|||
# [[Smástirnabeltið]] |
|||
# [[Smástirni]] |
|||
# [[Sólkerfið]] |
|||
## [[Sólin]] |
|||
## [[Merkúríus (reikistjarna)|Merkúríus]] |
|||
## [[Venus (reikistjarna)|Venus]] |
|||
## [[Jörðin]] |
|||
### [[Tunglið]] |
|||
## [[Mars (reikistjarna)|Mars]] |
|||
## [[Seres (dvergreikistjarna)]] |
|||
## [[Júpíter (reikistjarna)|Jupiter]] |
|||
### [[Íó]] |
|||
### [[Evrópa (tungl)]] |
|||
### [[Ganýmedes (tungl)]] |
|||
### [[Kallistó (tungl)]] |
|||
## [[Satúrnus (reikistjarna)]] |
|||
### [[Títan (tungl)]] |
|||
## [[Úranus (reikistjarna)|Úranus]] |
|||
## [[Neptúnus (reikistjarna)]] |
|||
### [[Tríton (tungl)]] |
|||
## [[Plútó (dvergreikistjarna)]] |
|||
## [[Eris]] |
|||
# [[Sprengistjarna]] |
|||
# [[Stjarna]] |
|||
# [[Stjörnuþoka]] |
|||
## [[Vetrarbrautin]] |
|||
## [[Andrómeda (stjörnuþoka)]] |
|||
# [[Svarthol]] |
|||
=== Lífvísindi === |
|||
# [[Líffræði]] |
|||
# [[Dýrafræði]] |
|||
# [[Erfðafræði]] |
|||
## [[Kjarnsýra]] |
|||
## [[Gen]] |
|||
## [[Erfðir]] |
|||
# [[Líf]] |
|||
## [[Dauði]] |
|||
# [[Lífrænt efnasamband]] |
|||
## [[Kolvetni]] |
|||
## [[Fita]] |
|||
### [[Fitusýra]] |
|||
### [[Fita]] |
|||
## [[Prótein]] |
|||
### [[Hvati]] |
|||
### [[Hormón]] |
|||
# [[Uppruni lífsins]] |
|||
# [[Vistfræði]] |
|||
## [[Vistkerfi]] |
|||
## [[Tegundir í útrýmingarhættu]] |
|||
## [[Útrýming]] |
|||
# [[Vísindaleg flokkun]] |
|||
## [[Tegund (líffræði)|Tegund]] |
|||
# [[Þróun]] |
|||
## [[Náttúruval]] |
|||
==== Líffærafræði ==== |
|||
# [[Líffærafræði]] |
|||
# [[Beinagrind]] |
|||
## [[Hryggsúla]] |
|||
## [[Höfuðkúpa]] |
|||
# [[Blóðrásarkerfi]] |
|||
## [[Blóð]] |
|||
## [[Hjarta]] |
|||
## [[Æð]] |
|||
# [[Fruma]] |
|||
## [[Frumuhimna]] |
|||
## [[Frumukjarni]] |
|||
## [[Frumuveggur]] |
|||
## [[Frymisgrind]] |
|||
## [[Grænukorn]] |
|||
## [[Hvatberi]] |
|||
# [[Hörundskerfi]] |
|||
## [[Brjóst]] |
|||
## [[Húð]] |
|||
# [[Innkirtlakerfi]] |
|||
# [[Meltingarkerfi]] |
|||
## [[Ristill]] / [[Digurgirni]] |
|||
## [[Mjógirni]] |
|||
## [[Lifur]] |
|||
# [[Ónæmiskerfi]] |
|||
# [[Taugakerfi]] |
|||
## [[Heili]] |
|||
## [[Taug]] |
|||
## [[Skynfæri]] |
|||
### [[Heyrn]] |
|||
#### [[Eyra]] |
|||
### [[Bragðskyn]] |
|||
#### [[Tunga]] |
|||
### [[Olfactory system]] |
|||
### [[Somatosensory system]] |
|||
### [[Sjónkerfi]] |
|||
#### [[Auga]] |
|||
## [[Mæna]] |
|||
# [[Æxlunarfæri]] |
|||
## [[Typpi]] |
|||
## [[Leggöng]] |
|||
# [[Öndunarfæri]] |
|||
## [[Lunga]] |
|||
==== Líffræðilegir ferlar ==== |
|||
# [[Efnaskipti]] |
|||
## [[Ljóstillífun]] |
|||
## [[Melting]] |
|||
## [[Úrgangslosun]] |
|||
## [[Öndun]] |
|||
# [[Samvægi]] |
|||
# [[Æxlun]] |
|||
## [[Kynlaus æxlun]] |
|||
## [[Kynæxlun]] |
|||
### [[Gagnkynhneigð]] |
|||
### [[Kyn (líffræði)]] |
|||
#### [[Karlmaður]] |
|||
#### [[Kona]] |
|||
### [[Samkynhneigð]] |
|||
### [[Meðganga]] / [[Þungun]] |
|||
### [[Samfarir]] |
|||
==== Lífverur ==== |
|||
# [[Lífvera]] |
|||
# [[Dýr]] - [[Liðdýr]] |
|||
# Dýr - [[Skordýr]] |
|||
## [[Maur]] - [[Eldmaur]], [[Carpenter ant]] |
|||
## [[Býfluga]] - [[Hunangsfluga]], [[Killer bee]] |
|||
## [[Fiðrildi]] |
|||
## [[Flugur]] - [[Ávaxtafluga]] |
|||
## [[Moskítóflugur]] |
|||
## [[Áttfætlur]] - [[Tarantúla]] |
|||
# Dýr - [[Chordate]] |
|||
# Dýr - [[Froskdýr]] (Chordate) |
|||
## [[Froskur]], [[Bullfrog]], [[Skink]], [[Karta]] |
|||
# Dýr - [[Fugl]]: |
|||
## [[Bluebird]], [[Bluejay]], [[Kardínáli (fugl)]], [[Hænsni]], |
|||
## [[Kondór]], [[Krákur]], [[Dúdúfugl]], [[Endur]], [[Dúfnfuglar]], |
|||
## [[Ernir (fuglar)]], [[Egret]], [[Emúi]], [[Fálkar]], [[Finka]], [[Flamingófuglar]], |
|||
## [[Haukar (fuglar)]], [[Moa]], [[Strútur]], [[Uglur]], [[Flökkudúfa]], |
|||
## [[Mörgæsir]], [[Mávar]], [[Storkur]], [[Thrasher]], [[Þrestir]], |
|||
## [[Spörvar]], [[Þernur]], [[Gammar]], [[Músarrindill]] |
|||
# Dýr - [[Fiskur]] - |
|||
## [[Vígablámi]], [[Steinbítur]], [[Þorskur]], |
|||
## [[Foringjafiskur]], [[Flyðra]], [[Lúða]] |
|||
## [[Gar]], [[Grouper]], [[Makríll]], |
|||
## [[King mackerel]], [[Marlin]] ([[Atlantic blue marlin|Blue Marlin]]), |
|||
## [[Mahi-Mahi]], [[Straumlalli]] / [[Randakerplingur]], [[Mullet (fish)|Mullet]], |
|||
## [[Pompano|Pompano]], [[Red snapper (fish)|Red snapper]], [[Karfi]], |
|||
## [[Oddnefur]] / [[Spjótnefur]] / [[Merlingur]], [[Sardína]], |
|||
## [[Sea mullet]], [[Hrifsarar]], [[Common snook|Snook]], |
|||
## [[Sverðfiskur]], [[Talapia]], [[Tarpúnn]] / [[Silfurkóngur]] |
|||
## [[Silungur]] / [[Bleikja]] / [[Urriði]], [[Túnfiskur]] |
|||
## [[Gulsporður]], [[Wahoo]], [[Common whitefish|Whitefish]] |
|||
# Dýr - [[Háfiskar]] |
|||
## [[Hvítháfur]], [[Hammerhead shark]] |
|||
## [[Nurse shark]], [[Tiger shark]] |
|||
# Dýr - [[Sjávarfang]] |
|||
## [[Clam]], [[Humar]], [[Kræklingur]], |
|||
## [[Ostra]], [[Hörpudiskur]] |
|||
# Dýr - [[Risaeðlur]] |
|||
## [[Blakeðla]], [[Finngálkn]], |
|||
## [[Freyseðla]], [[Gíraffaeðla]], |
|||
## [[Grameðla]], [[Kambeðla]], |
|||
## [[Nashyrningseðla]], [[Snareðla]] |
|||
## [[Skolleðla]], [[Þórseðla]] |
|||
# Dýr - [[Spendýr]] |
|||
## [[Apar]] - [[Górilla]], [[Órangútan]], [[Rhesus-api]], [[Simpansi]] |
|||
## [[Bjarndýr]] - [[Svartbjörn]], [[Skógarbjörn]], [[Ísbjörn]], [[Kragabjörn]] |
|||
## [[Blettatígur]], [[Hlébarði]] |
|||
## [[Fíll]] - [[Mammútur]], [[Mastodon]] |
|||
## [[Flóðhestur]] |
|||
## [[Gíraffi]] |
|||
## [[Geit]] |
|||
## [[Hlébarði]] |
|||
## [[Hestur]] |
|||
### [[Arabíuhestur]], [[Andalúsíuhestur]], [[Appaloosa]], |
|||
### [[Frísneskur hestur]], [[Hjaltlandseyjahestur]], [[Lipizzan-hestur]], |
|||
### [[Palomino]], [[Smáhestur]] |
|||
### [[Veðhlaupahestur]], [[Villihestur]] |
|||
## [[Hundur]] |
|||
### [[Beagle]], [[Chihuahua]], [[Dalmatíuhundur]], [[Greyhound]], |
|||
### [[Gullinsækir]], [[Mjóhundur]], [[Shitsu]], |
|||
### [[Stóri Dani]], [[Terrier]], [[Þýskur fjárhundur]] |
|||
## [[Hvalir]] - [[Steypireiður]], [[Hnúfubakur]], [[Háhyrningur]] |
|||
## [[Höfrungur]] - [[Hnísa]] |
|||
## [[Kengúra]], [[Kóalabjörn]] |
|||
## [[Köttur]] - [[Persneskur köttur]], [[Síamsköttur]], [[Manx-köttur]] |
|||
## [[Leðurblökur]] |
|||
## [[Ljón]] |
|||
## [[Maður]] |
|||
## [[Nautgripur]] |
|||
## [[Nefdýr]] - [[Breiðnefur]], [[Mjónefur]] |
|||
## [[Sauðfé]] |
|||
## [[Svín]] - [[Villisvín]], [[Tapír]] |
|||
## [[Tígrisdýr]] - [[Bengaltígur]] |
|||
## [[Úlfaldar]] - [[Drómedari]], [[Kameldýr]] |
|||
## [[Vallabía]] |
|||
## [[Sebrahestur]] |
|||
# Dýr - [[Skriðdýr]] |
|||
## [[Eðlur]] - [[Kamelljón]], [[Kómódódreki]], [[Gila monster]], [[Horned lizard]] |
|||
## [[Slöngur]] : |
|||
### [[Viperidae|Adder]], [[Anaconda]], [[Bóaslöngur]], [[Lachesis (genus)|Bushmaster]], [[Kóbraslanga]], |
|||
### [[Coral Snake|Coral Snake]], [[Agkistrodon contortrix|Copperhead]], [[Agkistrodon piscivorus|Cottonmouth]], |
|||
### [[Bothrops atrox|Fer-de-lance]], [[Garter snake]], [[King snake]], [[Mamba|Mamba]], |
|||
### [[Rottusnákar]], [[Skröltormur]], [[Vatnasnákar]] |
|||
# Dýr - Ímynduð |
|||
## [[Kentári]], [[Kímera]], [[Dreki]], [[Einhyrningur]] |
|||
# [[Forngerlar]] |
|||
# [[Gerlar]] - [[E coli]] |
|||
# [[Sveppir]] - [[Sveppur]], [[Jarðsveppur]], [[Gersveppir]], [[Mygla]] |
|||
# [[Jurt]] |
|||
## [[Fræ]], [[Rót]], [[Stöngull]], [[Lauf]] |
|||
## [[Þörungar]] |
|||
## [[Kaktus]] |
|||
## [[Burknar]] |
|||
# Jurt - [[Blóm]] |
|||
## [[Alparós]], [[Blágresi]], [[Brönugrös]], |
|||
## [[Dalía (blóm)|Dalía]], [[Flamingóblóm]], [[Flauelsblóm]], |
|||
## [[Gardenía]], [[Gladíóla]], [[Gullgras]], |
|||
## [[Grímublóm]], [[Hátíðarlilja]], [[Hortensía]], |
|||
## [[Iðna-Lísa]], [[Járnurt]], [[Jólastjarna]], |
|||
## [[Kamelía]], [[Krýsantema]], |
|||
## [[Lantana]], [[Lilja (planta)|Lilja]], |
|||
## [[Lótusblóm]], [[Lúpína]], |
|||
## [[Morgunfrú]], [[Papýrus]], |
|||
## [[Páskalilja]], [[Prímúla]], |
|||
## [[Riddarastjarna]], [[Rós]], |
|||
## [[Salvía]], [[Skjaldflétta]], [[Sóley]], |
|||
## [[Sólblóm]], [[Stokkrós]], [[Sýrena]], |
|||
## [[Túnfífill]], [[Venusargildra]], |
|||
## [[Fjóla (blóm)|Fjóla]] |
|||
# Jurt - [[Tré]] |
|||
## [[Askur]], [[Álmur]], [[Bambus]], |
|||
## [[Baobab]], [[Douglasfura]], [[Eik]], [[Einir]], |
|||
## [[Furur]], [[Fíkjutré]], [[Greni]], |
|||
## [[Mahóní]], [[Mímósa]], [[Pálmatré]], [[Rauðviður]], |
|||
## [[Sedrus]], [[Skollaber]], [[Sýprus]], [[Tröllatré]], |
|||
# [[Frumvera]] |
|||
## [[Frumdýr]] |
|||
# [[Príon]] / [[Prótínsýkill]] |
|||
# [[Veira]] |
|||
## [[Eyðni]] |
|||
{{col-break}} |
|||
=== Efnafræði === |
|||
# [[Efnafræði]] |
|||
# [[Lífefnafræði]], [[Lífræn efnafræði]] |
|||
# [[Ólífræn efnafræði]] |
|||
# [[Efnishamur]] |
|||
## [[Gas]], [[Rafgas]], [[Vökvi]], [[Þéttefni]] |
|||
# [[Efnasamband]], [[Efnahvarf]] |
|||
## [[Alkali]], [[Basi]] |
|||
## [[Alkóhól]] |
|||
## [[Feonefni]] |
|||
## [[Koltvísýringur]] |
|||
## [[Olía]] |
|||
## [[Salt]], [[Matarsódi]] |
|||
## [[Sameind]] |
|||
## [[Sýra]] |
|||
### [[Brennisteinssýra]], [[Edikssýra]]/[[Edik]], |
|||
### [[Flúorsýra]], [[Mjólkursýra]], |
|||
### [[Saltsýra]], [[Sítrónusýra]], [[Sútunarsýra]] |
|||
## [[Vatn]] |
|||
# [[Efnatengi]] |
|||
## [[Jónatengi]], [[Deilitengi]] |
|||
## [[Málmtengi]], [[Vetnistengi]] |
|||
## [[Kraftar milli sameinda]] (e. ''intermolecular force'') |
|||
# [[Frumefni]], [[Málmur]] |
|||
## [[Sætistala]], [[Atómmassi]] |
|||
## [[Lotukerfið]], [[Listi yfir frumefni eftir nafni]] |
|||
## [[Ál]] |
|||
## [[Argon]], [[Arsen]] |
|||
## [[Beryllín]], [[Blý]] |
|||
## [[Bór]], [[Brennisteinn]] |
|||
## [[Fosfór]], [[Flúor]] |
|||
## [[Gull]] |
|||
## [[Kadmín]], [[Kalín]] |
|||
## [[Kalsín]], [[Kísill]], |
|||
## [[Kolefni]]: ([[Demantur]], [[Grafít]]) |
|||
## [[Klór]], [[Króm]] |
|||
## [[Kopar]], [[Kóbolt]] |
|||
## [[Köfnunarefni]] |
|||
## [[Helín]] |
|||
## [[Joð]], [[Járn]] |
|||
## [[Kvikasilfur]] |
|||
## [[Lawrensín]], [[Litín]] |
|||
## [[Magnesín]], [[Mangan]] |
|||
## [[Natrín]] |
|||
## [[Neon]], [[Neptúnín]] |
|||
## [[Nikkel]] |
|||
## [[Platína]] |
|||
## [[Plúton]] |
|||
## [[Radín]] |
|||
## [[Sesín]], [[Silfur]] |
|||
## [[Sink]] |
|||
## [[Súrefni]] |
|||
## [[Tin]], [[Títan]] |
|||
## [[Vetni]] |
|||
## [[Volfram]], [[Úran]] |
|||
# [[Gler]] |
|||
# [[Hvati]] |
|||
# [[Kristall]] |
|||
# [[Leir]], [[Steind]] |
|||
# [[Málmblanda]] |
|||
## [[Brons]], [[Látún]], [[Stál]] |
|||
# [[Rafgreining]] |
|||
# [[Sílikat]] |
|||
# [[Varðveisla massans]] |
|||
=== Jarðvísindi === |
|||
# [[Haffræði]] |
|||
# [[Jarðvísindi]] |
|||
# [[Jarðsaga]] |
|||
# [[Jarðfræði]] |
|||
## [[Berg]] |
|||
### [[Basalt|Basalt]] |
|||
### [[Kvika]] |
|||
### [[Sandsteinn]] |
|||
### [[Setberg]] |
|||
### [[Storkuberg]] |
|||
### [[Tinnusteinn]] |
|||
## [[Eldfjall]] |
|||
## [[Flekakenningin]] |
|||
## [[Jarðskorpa]] |
|||
## [[Landeyðing]] |
|||
## [[Misgengi]] |
|||
## [[Möttull jarðar]] |
|||
# [[Lofthjúpur jarðar]] |
|||
## [[El Niño|El Niño]] |
|||
## [[Heimshlýnun]] |
|||
## [[Veður]] |
|||
## [[Veðurfar]] |
|||
## [[Veðurfræði]] |
|||
## [[Ský]] |
|||
## [[Úrkoma]] |
|||
### [[Haglél]] |
|||
### [[Rigning]] |
|||
### [[Snjór]] |
|||
### [[Súrt regn]] |
|||
# [[Náttúruhamfarir]] |
|||
## [[Fellibylur]] |
|||
## [[Flóð]] |
|||
## [[Flóðbylgja]] |
|||
## [[Jarðskjálfti]] |
|||
## [[Skýstrokkur]] |
|||
## [[Snjóflóð]] |
|||
=== Eðlisfræði === |
|||
# [[Afstæðiskenningin]] |
|||
# [[Eðlisfræði]] |
|||
# [[Efni (eðlisfræði)]] |
|||
# [[Frumeind]] |
|||
# [[Hljóð]] |
|||
# [[Hreyfing]] |
|||
## [[Ferð]] |
|||
## [[Hraði]] |
|||
## [[Hröðun]] |
|||
# [[Kraftur]] |
|||
## [[Rafsegulfræði]] |
|||
## [[Sterk víxlverkun]] |
|||
## [[Veik víxlverkun]] |
|||
## [[Þyngdarafl]] |
|||
# [[Ljóshraði]] |
|||
# [[Massi]] |
|||
## [[Þyngd]] |
|||
# [[Orka]] |
|||
## [[Ljós]] |
|||
## [[Hreyfiorka]] |
|||
## [[Rafsegulgeislun]] |
|||
### [[Gammageisli]] |
|||
### [[Innrautt ljós]] |
|||
### [[Sjónsvið]] |
|||
### [[Útfjólublátt ljós]] |
|||
## [[Staðarorka]] / [[Stöðuorka]] / [[Mættisorka]] |
|||
# [[Rúm (eðlisfræði)]] |
|||
# [[Samsæta]] |
|||
# [[Sígild aflfræði]] |
|||
## [[Lögmál Newtons]] |
|||
# [[Skammtafræði]] |
|||
# [[Tímarúm]]/[[Tími]] |
|||
# [[Varmafræði]] |
|||
# [[Varmi]] |
|||
## [[Hiti]] |
|||
# [[Öreindafræði]] |
|||
## [[Staðallíkan]] |
|||
## [[Öreind]] |
|||
### [[Fiseind]] |
|||
### [[Kvarki]] |
|||
### [[Ljóseind]] |
|||
### [[Nifteind]] |
|||
### [[Rafeind]] |
|||
### [[Róteind]] |
|||
## [[Öreindahraðall]] |
|||
{{col-end}} |
|||
== Tækni == |
== Tækni == |
||
Útgáfa síðunnar 2. október 2013 kl. 18:09
Fólk
Saga
Landafræði
Listir
Heimspeki og trú
Daglegt líf
Samfélagið
Heilsa og læknisfræði
Vísindi
Tækni
Stærðfræði
|
|
|
Mæling og mælieiningar
|
|