„Mannanafnanefnd“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Ýmist fiff. Tók út að nöfn þurfi að standast kröfur um kyn, sbr. dóm í Blævarmálinu svokallaða.
Ekkert breytingarágrip
Lína 26: Lína 26:
| Methúsalem<ref>Ritháttur af [[Metúsalem]].</ref>|| || Dórothea<ref>Ritháttur af [[Dórótea]].</ref>|| Gestheiður||Matthilda||
| Methúsalem<ref>Ritháttur af [[Metúsalem]].</ref>|| || Dórothea<ref>Ritháttur af [[Dórótea]].</ref>|| Gestheiður||Matthilda||
|}
|}

== Lög um mannanöfn==
Lög um mannanöfn á Íslandi, frá [[1925]], eru eftirfarandi:
:1. grein. Hver maður skal heita einu íslensku nafni eða tveim og kenna sig til föður, móður eða kjörföður og jafnan rita nafn og kenningarnafn með sama hætti alla ævi.
:2. grein. Ættarnafn má enginn taka sér hér eftir.
:3. grein. Þeir íslenskir þegnar og niðjar þeirra, sem bera ættarnöfn, sem eldri eru en frá þeim tíma, er lög nr. 4110. nóv. 1913 komu í gildi, mega halda þeim, enda hafi þau ættarnöfn, sem yngri eru en frá síðastliðnum aldamótum, verið tekin upp með löglegri heimild, sbr. 9. gr. þeirra laga. Sama er og um þá erlenda menn, er til landsins flytjast. Þeir íslenskir þegnar og börn þeirra, sem nú bera ættarnöfn, sem upp eru tekin síðan lög nr. 41 1913 komu í gildi, mega halda þeim alla ævi. Konur þeirra manna, sem rétt hafa til þess að bera ættarnöfn, mega nefna sig ættarnafni manns síns.
:4. grein. Ekki mega menn bera önnur nöfn en þau, sem rétt eru að lögum íslenskrar tungu. Prestar skulu hafa eftirlit með, að þessum ákvæðum sé fylgt. Rísi ágreiningur um nafn, sker heimspekideild háskólans úr.
:5. grein. Nú hefir maður hlotið óþjóðlegt, klaufalegt eða erlent nafn áður en lög þessi voru sett, og getur hann þá breytt nafni með leyfi konungs.
:6. grein. Stjórnarráð gefur út skrá, eftir tillögum heimspekideildar háskólans, yfir þau mannanöfn, er nú eru uppi, en bönnuð skuli samkvæmt lögum þessum. Skrá þessi skal send öllum prestum landsins. Skráin skal gefin út á hverjum 10 ára fresti, að lokinni útgáfu hins almenna manntals.
:7. grein. Brot gegn ákvæðum þessara laga varða sektum. Með mál út af lögum þessum skal farið að hætti opinberra mála."


== Tengt efni ==
== Tengt efni ==

Útgáfa síðunnar 13. júlí 2013 kl. 17:30

Mannanafnanefnd er íslensk nefnd sem ákveður og samþykkir íslensk mannanöfn. Nefndin er skipuð þremur mönnum af innanríkisráðherra Íslands til fjögurra ára í senn. Heimspekideild Háskóla Íslands tilnefnir eina manneskju í nefndina, lagadeild Háskóla Íslands eina og Íslensk málnefnd eina. Úrskurðum hennar er ekki hægt að skjóta til æðra stjórnvalds.

Nefndin hittist reglulega til að afgreiða umsóknir um mannanöfn, en þau nöfn sem Mannanafnanefnd samþykkir verða að lúta íslenskum málfræðireglum um stafsetningu og endingu. Hins vegar eru sum nöfn sem hafa verið leyfð sökum hefðar. Mest er heimilt að bera þrjú eiginnöfn.

Leyfð íslensk nöfn sem innihalda ‚th‘

Dígrafið ‚th‘ er afar sjaldgæft í íslensku og því fá nöfn sem hafa verið leyfð af mannanafnanefnd.

Drengir Stúlkur
Anthony Theodór[1] Agatha[2] Dóróthea Hertha Matthildur
Arthur[3] Theódór Ástheiður Edith[4] Judith[5] Ruth[6]
Arthúr Thomas Ásthildur Elisabeth Kathinka[7] Thea
Lúther[8] Thor[9] Athena[10] Elísabeth[11] Lisbeth Thelma[12]
Marthen[13] Thór Bertha[14] Esther[15] Martha[16] Theodóra[17]
Mathías[18] Thorberg Bóthildur Ethel Matthea[19] Theódóra
Matthías Mathías Dorothea[20] Gauthildur Matthía Theresa
Methúsalem[21] Dórothea[22] Gestheiður Matthilda

Lög um mannanöfn

Lög um mannanöfn á Íslandi, frá 1925, eru eftirfarandi:

1. grein. Hver maður skal heita einu íslensku nafni eða tveim og kenna sig til föður, móður eða kjörföður og jafnan rita nafn og kenningarnafn með sama hætti alla ævi.
2. grein. Ættarnafn má enginn taka sér hér eftir.
3. grein. Þeir íslenskir þegnar og niðjar þeirra, sem bera ættarnöfn, sem eldri eru en frá þeim tíma, er lög nr. 4110. nóv. 1913 komu í gildi, mega halda þeim, enda hafi þau ættarnöfn, sem yngri eru en frá síðastliðnum aldamótum, verið tekin upp með löglegri heimild, sbr. 9. gr. þeirra laga. Sama er og um þá erlenda menn, er til landsins flytjast. Þeir íslenskir þegnar og börn þeirra, sem nú bera ættarnöfn, sem upp eru tekin síðan lög nr. 41 1913 komu í gildi, mega halda þeim alla ævi. Konur þeirra manna, sem rétt hafa til þess að bera ættarnöfn, mega nefna sig ættarnafni manns síns.
4. grein. Ekki mega menn bera önnur nöfn en þau, sem rétt eru að lögum íslenskrar tungu. Prestar skulu hafa eftirlit með, að þessum ákvæðum sé fylgt. Rísi ágreiningur um nafn, sker heimspekideild háskólans úr.
5. grein. Nú hefir maður hlotið óþjóðlegt, klaufalegt eða erlent nafn áður en lög þessi voru sett, og getur hann þá breytt nafni með leyfi konungs.
6. grein. Stjórnarráð gefur út skrá, eftir tillögum heimspekideildar háskólans, yfir þau mannanöfn, er nú eru uppi, en bönnuð skuli samkvæmt lögum þessum. Skrá þessi skal send öllum prestum landsins. Skráin skal gefin út á hverjum 10 ára fresti, að lokinni útgáfu hins almenna manntals.
7. grein. Brot gegn ákvæðum þessara laga varða sektum. Með mál út af lögum þessum skal farið að hætti opinberra mála."

Tengt efni

Tenglar

Neðanmálsgreinar

  1. Ritháttur af Theódór.
  2. Ritháttur af Agata.
  3. Ritháttur af Arthúr.
  4. Ritháttur af Edit.
  5. Ritháttur af Júdit.
  6. Ritháttur af Rut.
  7. Ritháttur af Katinka.
  8. Ritháttur af Lúter.
  9. Ritháttur af Tór.
  10. Ritháttur af Atena.
  11. Ritháttur af Elísabet.
  12. Ritháttur af Telma.
  13. Ritháttur af Martin.
  14. Ritháttur af Berta.
  15. Ritháttur af Ester.
  16. Ritháttur af Marta.
  17. Ritháttur af Theódóra.
  18. Ritháttur af Matthías.
  19. Ritháttur af Mattea.
  20. Ritháttur af Dórótea.
  21. Ritháttur af Metúsalem.
  22. Ritháttur af Dórótea.

Heimildir

  • „Grein hjá Mannanafnaskrá um nöfn sem innihalda ‚th'. Sótt janúar 2008.
  Þessi Íslandsgrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.