„Vélinda“: Munur á milli breytinga
m r2.7.2+) (Vélmenni: Bæti við be-x-old:Стрававод |
|||
Lína 12: | Lína 12: | ||
[[Flokkur:Meltingarkerfið]] |
[[Flokkur:Meltingarkerfið]] |
||
[[ar:مريء]] |
|||
[[arc:ܝܫܛܐ]] |
|||
[[av:РискӀи]] |
|||
[[ay:Mallq'a]] |
|||
[[az:Qida borusu (insan)]] |
|||
[[be:Стрававод чалавека]] |
|||
[[be-x-old:Стрававод]] |
|||
[[bg:Хранопровод]] |
|||
[[bjn:Rakungan]] |
|||
[[bn:অন্ননালী]] |
|||
[[bs:Jednjak]] |
|||
[[ca:Esòfag]] |
|||
[[cs:Jícen]] |
|||
[[cy:Oesoffagws]] |
|||
[[da:Spiserør]] |
|||
[[de:Speiseröhre]] |
|||
[[dv:ކާތަކެތި ހިގާ ހޮޅި]] |
|||
[[el:Οισοφάγος]] |
|||
[[en:Esophagus]] |
|||
[[eo:Ezofago]] |
|||
[[es:Esófago]] |
|||
[[et:Söögitoru]] |
|||
[[eu:Hestegorri]] |
|||
[[fa:مری]] |
|||
[[fi:Ruokatorvi]] |
|||
[[fr:Œsophage]] |
|||
[[fy:Slokterm]] |
|||
[[gl:Esófago]] |
|||
[[he:ושט]] |
|||
[[hi:ग्रासनाल]] |
|||
[[hr:Jednjak]] |
|||
[[ht:Ezofaj]] |
|||
[[hu:Nyelőcső]] |
|||
[[hy:Կերակրափող]] |
|||
[[ia:Esophago]] |
|||
[[id:Esofagus]] |
|||
[[io:Ezofago]] |
|||
[[it:Esofago]] |
|||
[[ja:食道]] |
|||
[[jv:Kerongkongan]] |
|||
[[kk:Өңеш]] |
|||
[[ko:식도]] |
|||
[[ku:Soricik]] |
|||
[[ky:Кызыл өңгөч]] |
|||
[[la:Oesophagus]] |
|||
[[lbe:Дукралул ххуллу]] |
|||
[[lt:Stemplė]] |
|||
[[lv:Barības vads]] |
|||
[[mk:Хранопровод]] |
|||
[[ml:അന്നനാളി]] |
|||
[[ms:Esofagus]] |
|||
[[new:गःम्वः]] |
|||
[[nl:Slokdarm]] |
|||
[[nn:Matrøyr]] |
|||
[[no:Spiserør]] |
|||
[[pl:Przełyk]] |
|||
[[pt:Esófago]] |
|||
[[qu:Millq'uti]] |
|||
[[ro:Esofag]] |
|||
[[ru:Пищевод человека]] |
|||
[[scn:Cannarozzu]] |
|||
[[sco:Thrapple]] |
|||
[[sh:Jednjak]] |
|||
[[simple:Oesophagus]] |
|||
[[sk:Pažerák]] |
|||
[[sl:Požiralnik]] |
|||
[[sq:Ezofagu]] |
|||
[[sr:Једњак]] |
|||
[[sv:Matstrupe]] |
|||
[[te:అన్నవాహిక]] |
|||
[[th:หลอดอาหาร]] |
|||
[[tl:Lalanga]] |
|||
[[tr:Yemek borusu]] |
|||
[[ug:ھەزىم يولى]] |
|||
[[uk:Стравохід]] |
|||
[[wa:Buzea d' avala]] |
|||
[[yi:וושט]] |
|||
[[zh:食道]] |
Útgáfa síðunnar 15. apríl 2013 kl. 17:15
Vélinda er rör eða pípa sem flytur fæðuna frá munninum niður í maga. Í fullvöxnum manni er vélindað yfirleitt 25-30 cm að lengd.
Vöðvarnir í vélindanu sjá til þess að flytja fæðuna úr kokinu niður að magaopinu. Að innan er vélindað þakið slímhúð sem auðveldar fæðunni að renna niður og ver vélindaveggina fyrir áreiti. Neðst í vélindanu, þar sem það opnast inn í magann, er sterkur hringvöðvi sem lokar yfirleitt fyrir flæði úr maganum upp í vélindað en opnast þegar hleypa þarf fæðu eða vökva úr vélindanu niður í magann. Ef þessi vöðvi starfar ekki sem skyldi geta magasýrur flætt upp í vélindað og ef það gerist oft og iðulega (vélindabakflæði) geta magasýrurnar skemmt slímhúðina, ert vélindavöðvana og valdið bólgum og óþægindum.
Í spendýrum er vélindað svipað og í mönnum en í flestum fiskum er það mjög stutt. Þó eru líka til fiskar sem hafa engan eiginlegan maga og tengist þá vélindað beint við smáþarmana. Í mörgum fuglum gegnir vélindað einnig hlutverki forðabúrs, þar sem úr því er útvöxtur eða poki sem kallast sarpur og getur fuglinn geymt ómelta fæðu í honum og látið hana ganga síðar niður í fóarnið eða ælt henni upp til að fæða unga sína.