„Hungurleikarnir“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Addbot (spjall | framlög)
m Bot: Flyt 26 tungumálatengla, sem eru núna sóttir frá Wikidata á d:q11678
Lína 111: Lína 111:


[[Flokkur:Hungurleikarnir]]
[[Flokkur:Hungurleikarnir]]

[[ar:مباريات الجوع]]
[[ca:Els jocs de la fam]]
[[da:Dødsspillet]]
[[de:Die Tribute von Panem – Tödliche Spiele]]
[[en:The Hunger Games]]
[[es:Los juegos del hambre]]
[[fa:عطش مبارزه (کتاب)]]
[[fr:Hunger Games]]
[[got:𐍃𐌰 𐌻𐌰𐌹𐌺𐍉𐍃 𐌳𐌰𐌿𐌸𐌰𐌿𐍃]]
[[he:משחקי הרעב]]
[[hu:Az éhezők viadala (regény)]]
[[id:The Hunger Games]]
[[it:Hunger Games]]
[[ja:ハンガー・ゲーム]]
[[lv:Bada spēles]]
[[nl:De Hongerspelen]]
[[pl:Igrzyska śmierci]]
[[pt:The Hunger Games]]
[[ru:Голодные игры (роман)]]
[[sk:Hry o život (román)]]
[[sr:Igre gladi (roman)]]
[[sv:Hungerspelen]]
[[tr:Açlık Oyunları]]
[[uk:Голодні ігри]]
[[vi:Đấu trường sinh tử]]
[[zh:飢餓遊戲]]

Útgáfa síðunnar 9. mars 2013 kl. 10:05

Hungurleikarnir
Hungurleikarnir
LandBandaríkin
ÚtgefandiScholastic, Forlagið
Útgáfudagur2008–2010

Hungurleikarnir er skáldsaga eftir Suzanne Collins og er fyrsta skáldsagan í þríleik höfundarins. Hungurleikarnir komu út þann 14. september 2008 hjá forlaginu Scholastic. Hún hefur verið gefin út í kápu, kilju, hljóðbók og sem rafbók. Upphaflega voru Hungurleikarnir gefnir út í 200 þúsund eintökum. Hungurleikarnir hafa fengið mjög jákvæða dóma gagnrýnenda og annarra rithöfunda.[heimild vantar] Bókin hefur verið þýdd á 26 tungumál og réttindin seld til 38 landa. Hungurleikarnir voru þýddir á íslensku og gefnir út árið 2011.

Sögumaður Hungurleikanna er hin sextán ára Katriss Everdeen. Hún býr í ríkinu Panem sem reis á rústum Norður-Ameríku. Kapítal, höfuðborg ríkisins, er umkringd tólf umdæmum og drottna valdhafar hennar yfir öllum í Panem. Hungurleikarnir eru árlegir viðburður þar sem drengur og stúlka frá aldrinum 12 – 18 ára frá öllum umdæmunum tólf eru tilnefnd í hlutaveltu til að etja kappi í beinni útsendingu upp á líf og dauða. Reglurnar eru einfaldar: sá sigrar sem heldur lífi.

Bakgrunnur söguþráðar

Hungurleikarnir eiga að gerast í óskilgreindri framtíð eftir að núverandi þjóðir Norður-Ameríku hafa orðið að engu og í stað þeirra hefur myndast alræðisríki sem kallast Panem. Panem samanstendur af hinnu ríku Kapítal og tólf öðrum (áður þrettán) fátækari umdæmum sem lúta stjórn Kapítalarinnar. Söguhetja þríleiksins, Katniss Everdeen, býr í 12. umdæmi sem er fátækasta umdæmið. Sem refsingu fyrir uppreisn sem umdæmin höfðu gert mörgum áratugum eru á hverju ári einn strákur og ein stelpa á aldrinum 12 – 18 ára úr hverju umdæmi dregin út í lottói og neydd til að taka þátt í Hungurleikunum. Í leikunum, sem eru sjónvarpaðir beint, þurfa þátttakendur að berjast til dauða í hættulegum leikvangi þar til aðeins einn stendur eftir. Umdæmi sigurvegarans er þá ríkulega verðlaunað með mat og öðrum nauðsynjavörum. Tilgangur Hungurleikanna er að skemmta íbúum Kapítalins og sem viðvörun og áminnig fyrir umdæmin um valdið sem Kapítalið hefur yfir þeim.

Yfirlit söguþráðar

Hungurleikarnir

Hungurleikarnir er fyrsta bókin í þríleiknum. Hungurleikarnir segja frá sögu Katniss Everdeen sem er sextán ára stelpa frá 12. umdæmi. Hún býður sig fram í 74. Hungurleikana til að koma í veg fyrir að yngri systir hennar, Prim, þurfi að fara. Ásamt Katniss er Peeta Mellark valinn til að taka þátt fyrir hönd 12 umdæmis í Hungurleikunum. Peeta hefur elskað Katniss frá því að hann sá hana fyrst. Katniss og Peeta sýnast ástfangin í leikunum og fá því undantekningu á reglunni að aðeins einn getur unnið og vinna þannig bæði leikana og snúa aftur heim.

Hungurleikarnir voru þýddir á íslensku af Magneu J. Matthíasdóttur og gefnir út árið 2011.

Eldar kvikna

Í fyrstu bókinni var Katniss trú sjálfri sér í gegnum alla leikana og sveigði þannig reglurnar með hegðun sinni. Í Eldar kvikna kemst Katniss að því að stjórnendur leikanna eru reiðir út í hana út af hegðun hennar og út af því að hún var innblástur keðjuviðbragða sem endaði með uppreisn í umdæmunum. Í kjölfarið eru Katniss og Peeta neydd til að taka aftur þátt í sérstakri útgáfu af 75. hungurleikunum sem kallast Quarter Quell með öðrum fyrverandi sigurverum Hungurleikanna. Þau og nokkrir aðrir keppendur halda sig saman og ná að eyðileggja leikvanginn og flýja leikana. Katniss er færð í umdæmi 13 sem flestir héldu að væri ekki lengur til. Peeta er hins vegar fangaður af Kapítalinu og umdæmi 12 er eyðilagt.

"Eldar kvikna" var þýdd af Guðna Kolbeinssyni og gefin út sumar 2012.

Hermiskaði

Hermiskaði er þriðja og síðasta bókin í seríunni. Hún fjallar um uppreisn Katniss og umdæmana gegn Kapítól. Katniss er flóttamaður í 13. umdæmi og er nokkuð illa haldin eftir veru sína þar. Katniss er notuð sem sameiningartákn umdæmana í uppreisn þeirra gegn Kapítól og Snow forseta. Peeta sem hafði verið handsamaður af Kapítól er frelsaður ásamt öðrum föngum. Loks fara Katniss,Gale, Peeta, sem er enn þá að jafna sig eftir að vera bísaður með eitri (úr eltibísum, afkvæmi geitunga og brigslis), og hópur af fólki í Kapítól og ætla sér að ráða Snow forseta af dögum. Áður en Katniss tekst ætlunarverk sitt deyr systir hennar, Prim, í sprengjuárás. Snow segir Katniss seinna að Alma Coin, forseti 13. umdæmis hafi staðið að sprengjuárásinni, og hún drepur hana í staðin fyrir snow með boganum sínum. Á endanum eru Katniss, Peeta, og Haymitch rekin aftur til 12. umdæmis - af því hún drap Coin - sem er í rústum. Smám saman taka sárin á sál Katniss að gróa. Móðir Katniss og Gale finna sér vinnu í öðrum umdæmum. Að lokum áttar Katniss sig á því að hún elskar Peeta af öllu hjarta og giftist honum og eftir mörg erfið ár eignast þau 2 börn.

Hermiskaði er komin út í íslenskri þýðingu.

Sögupersónur

Katniss Everdeen

Jennifer Lawrence

Katniss er sextán ára stúlka. Hún er aðalpersónan í bókunum. Katniss býr með mömmu sinni og systur sinni Primrose í 12. umdæmi. 12. umdæmi er eitt af fátækasta umdæmunum í Panem. 12 umdæmið sér um kol framleiðsluna fyrir höfðuborgina Kapítal. Katniss verður 74. framlag 12. umdæmis í Hungurleikunum eftir að hafa boðið sig fram í stað systur sinnar.

Jennifer Lawrence leikur Katniss í kvikmyndinni Hungurleikarnir.

Peeta Mellark

Peeta er önnur fórn 12. umdæmis í 74. og 75. Hungurleikunum, hann er sonur bakara. Samband Katniss og Peeta byrjar þegar þau eru valin saman í 74. Hungurleikanna. Í viðtali fyrir Hungurleikana tjáir Peeta ást sína á Katniss. Í Hungurleikunum þróast samband þeirra og myndast sterk vinátta og ást.

Josh Hutcherson leikur Peeta í kvikmyndinni Hungurleikarnir.

Gale Hawthorne

Gale er átján ára strákur sem býr í 12. umdæmi. Katniss og Gale eru bestu vinir og veiðifélagar. Gale og Katniss kynnast þegar þau hittast við veiðar.

Liam Hemsworth leikur Gale í kvikmyndinni Hungurleikarnir.

Haymitch Abernathy

Er miðaldra drykkfelldur maður sem vann 50. Hungurleikana þegar hann var átján ára. Hann er leiðbeinandi Peeta og Katniss fyrir Hungurleikana og kennir þeim ýmis ráð til að lifa af. Samband þeirra þriggja þróast í gegnum árin.

Woody Harrelson leikur Liam í kvikmyndinni Hungurleikarnir.

Primrose Everdeen

Er systir Katniss, hún átti að vera fórn í Hungurleikunum en Katniss bauð sig fram í stað hennar.

Willow Shields leikur Primrose í kvikmyndinni Hungurleikarnir.

Kvikmyndin

Kvikmyndin var frumsýnd 23. mars 2012 og er í þriðja sæti yfir bestu frumsýningarhelgi allra tíma en aðeins The Dark Knight og Harry Potter & The Deathly Hallows: Partur II hafa átt betri opnunarhelgi.

Leikstjóri myndarinnar er Gary Ross. Handritið skrifuðu Gary Ross, Suzanne Collins og Billy Ray. Framleiðendur myndarinnar eru Nina Jacobson og Jon Kilik. Leikarar í aðalhlutverkum eru Jennifer Lawrence, Josh Hutcherson, Liam Hemsworth, Woody Harrelson, Elizabeth Banks og Donald Sutherland. Myndin er blanda af drama, spennu og vísindaskáldskap.

Sagan á sér stað í óskilgreindi framtíð í landinu Panem, samanstendur af ríku borginni, Kapítal sem er umkringd 12 fátækum umdæmum. Sem refsing fyrir uppreisn gegn ríkisstjórninni, hóf Kapítal Hungurleikana, sem er árlegur viðburður og er sjónvarpaður beint. Einn strákur og ein stelpa frá hverju umdæmi eru dregin út í lottói og neydd til að taka þátt í leikunum þar til ein manneskja stendur eftir sem sigurvegari. Þegar aðalpersóna sögunnar, Katniss Everdeen heyrir nafn yngri systur sinnar dregið úr lottóinu, býður hún sig fram til að vera þátttakandi á leikjunum og bjargar þannig systur sinni frá því að keppa. Peeta Mellark er einnig dreginn úr lottóinu og saman ferðast þau til Kapítal til að undirbúa sig fyrir Hungurleikana undir leiðsögn fyrri keppanda Haymitch Abernathy.

Söguþráður kvikmyndar

Hungurleikarnir eiga að gerast í óskilgreindri framtíð eftir að núverandi þjóðir Norður Ameríku hafa orðið að engu og í stað þeirra hefur myndast alræðisríki sem kallast Panem. Panem, samanstendur af ríku borginni, Kapítal sem er umkringd 12 fátækum umdæmum. Sem refsing fyrir uppreisn gegn ríkisstjórninni, eru einn strákur og ein stelpa á aldrinum 12 – 18 ára valin frá hverju umdæmi í gegnum lottó (þekkt sem „Reaping“) sem þátttakendur í hinum árlegu Hungurleikum. En þetta er atburður sem á sér stað á leikvangi þar sem þátttakendur verða að berjast upp á líf og dauða, þar til einn stendur eftir sem sigurvegari. Leikvanginum er stjórnað af Kapítal. Katniss Everdeen, sextán ára stelpa frá umdæmi 12, býður sig fram til að taka þátt á 74. Hungurleikunum í stað yngri systur sinnar, Primrose. Peeta Mellark, sonur bakara sem eitt sinn gaf Katniss brauð þegar fjölskylda hennar var að svelta, er einnig valinn úr lottóinu.

Katniss og Peeta eru tekin til Kapítal. Þar mun drykkfelldi lærifaðir þeirra, fyrrum keppandi og sigurvegari Haymitch Abernathy leiðbeinir þeim að horfa á og læra hæfileika hinna þátttakenda, sérstaklega „Careers“, þau koma frá umdæmum 1 og 2, en það eru ríkustu umdæmin fyrir utan Kapítal og hafa þau verið þjálfuð frá fæðingu til þess að taka þátt á leikunum. Í viðtali sem tekið var fyrir leikana með sjónvarpsmanninum Caesar Flickermann, tjáir Peeta óvænt tilfinningar sínar fyrir Katniss. Katniss verður reið og heldur því fram að þetta sé brella til að ná mikilvægum stuðningi áhorfenda en þeir mega „styrkja“ keppendur með gjöfum, eins og mat, lyfjum og verkfærum. Leikarnir hefjast og helmingur þátttakenda er drepinn strax á fyrsta degi en Katniss er vel þjálfuð í því að veiða sér til matar og að lifa af. Peeta myndir bandalag með „Careers“, sem samanstanda af Cato, Clove, Marvel og Glimmer til að ná Katniss og elta hana inn í skóginn. Katniss þróar bandalag með keppanda frá umdæmi 11, Rue, sem bendir henni á erfðabreytt býflugnabú sem Katniss notar til að drepa Glimmer. En bandalagið er þó stutt, Rue er drepinn af Marvel, sem Katniss drepur seinna meir. Katniss er með Rue á meðan hún er að deyja, síðan dreifir hún blómum yfir líkið sem tákn fyrir virðingu. Þegar þessi atburður er sýndur í sjónvarpinu, myndast mótmæli og uppþot í umdæmi 11.

Katniss og Peeta mynduðu „sviðsett samband“ og framleiðendur leikjanna reyna að forðast frekari uppþot — reglu er breytt og tilkynnt þegar leikarnir eru hálfnaðir, að tveir þátttakendur frá sama umdæmi geta unnið leikana sem par. Eftir að hafa heyrt þetta fer Katniss að leita af Petta og finnur hann særðan af sverði Catos. Meðan Katniss hjúkrar Peeta lýsir hún því yfir að hún sé yfir sig ástfangin af Peeta til að fá stuðning frá áhorfendum. Þegar Katniss reynir að sækja lyf fyrir Peeta ræðst Clove á hana. Allt í einu kemur Thresh og drepur Clove, í minningu Rue. „Foxface“ deyr fyrir slysni þegar hún borðar eitruð ber frá Peeta, sem vissi ekki einu sinni að þau væru eitruð. Slatti af grimmum skepnum sem líkjast hundum er sleppt, sem leiðir til þess að Thresh deyr og neyðir það Katniss og Peeta að „Cornucopia“, þar sem þau lenda í Cato. Eftir mikinn bardaga skýtur Katniss Cato með ör til að bjarga lífi Peeta. Cato fellur niður til skepnanna og þá skýtur Katniss hann aftur til að stytta honum biðina. Þá ákveða framleiðendurnir að afturkalla reglubreytinguna sem tilraun til að þvinga Katniss og Peeta í stórkostlegt einvígi, þar sem annað hvort þeirra þarf að deyja svo að það verði einn sigurvegari. Katniss trúir því að framleiðendurnir vilji frekar hafa tvo sigurvegara en engan. Hún tekur fram eitruðu berin og gefur Peeta skammt. Framleiðendurnir hugsa að Katniss og Peeta ætli að fremja sjálfsvíg og tilkynna að þau séu bæði sigurvegarar 74. Hungurleikanna.

Þótt að Katniss fái höfðingjalegar móttökur í Kapítal er hún vöruð við því af Haymitch að hún sé nú orðin pólitískur óvinur eftir slíka opinbera óvirðingu í garð leiðtoga landsins og samfélags síns. Þegar Katniss og Peeta koma aftur til umdæmis 12 íhugar Snow forseti hvað skuli gera í sambandi við sameiginlega sigurvegara og tilfinninga um uppreisn sem þau kunna að hafa hvatt til.

Mannleg reisn

Í myndinni sést að ríkisstjórnin hefur enga siðfræði, ekkert siðferði og enga reisn.[heimild vantar] Eina manneskjan sem sýnir reisn kemur frá umdæmi 12, Katniss Everdeen. Hún nýtur sín í náttúrunni og virðir lífið. Á meðan aðrir þátttakendur í Hungurleikunum eru drepnir í kringum hana sýnir hún þeim virðingu með því að gefa þeim smá greftrunar athöfn. Hún tekur aðeins líf ef það er síðasta úrræðið en þrátt fyrir það er hún fljót að bregðast við í sjálfsvörn og hún er viljug til að drepa aðra ef þeir ætla sér að drepa hana.

Þetta sýnir grundvöll af mannréttindum til sjálfsvarnar. Þegar það er ráðist á okkur höfum við rétt til að halda okkar striki og svara fyrir okkur eins og hún gerir nokkrum sinnum í gegnum myndina. Með því að gera þetta bjargar hún lífi sínu og sýnir ríkistjórninni að þau geta ekki stjórnað henni.

Þessi styrkur sést vel í enda leiksins, þegar hún og Peetar eru þau einu eftirlifendurnir. Ríkisstjórnin breytir þar með reglunum og hvetur þau til að drepa hvort annað svo það verði aðeins einn sigurvegari. En í stað þess að taka þessum skipunum, ákveða þau að borða eitruðu berin saman til að sýna áhorfendum heimsins að ríkisstjórnin fái ekki það frelsi að ráða hver deyr og hver lifir og það að jafnvel þræll ræður hvenær hann endar sitt eigið líf, óháð kúgandi ríkisstjórn.

Allt í einu stöðvar ríkisstjórnin leikinn áður en þau tvö gátu borðað berin og tilkynna þau bæði sem sigurvegara. Þetta var síðasta tilraun þeirra til að sýna að enginn réði yfir lífi þeirra né styrk til að enda þeirra eigin líf, vegna þess að þessi tjáning um vald einstaklingsins myndi niðurlægja ríkisstjórnina.

Á meðan myndinni (og bókinni), er ríkisstjórnin með þráhyggju um kúgun fólks, neitar þeim mat og fjármagn og framkvæmir hugarleiki gegn þeim sem taka hugrekki þeirra og sannfæra þá um að þeir hafa ekkert persónulegt vald.[1]

Velgengni

Sala

Eftir að hafa skrifað skáldsöguna skrifaði Suzanne Collins undir samning við Scholastic árið 2006. Fyrsta bókin var upphaflega prentuð í 50 þúsund eintökum en var síðan prentuð í um 200 þúsund eintökum tvisvar sinnum. Þann 11. febrúar 2010 höfðu verið seld 800 þúsund eintök af Hungurleikunum og réttindi af sölu bókarinnar var á 38 svæðum. Þann 8. nóvember 2010 voru Hungurleikarnir mest selda skáldsagan í bandaríska dagblaðinu The New York Times. Þegar myndin var fyrst frumsýnd hafði bókin verið á USA Today vinsældarlistanum í 135 vikur í röð.

Verðlaun

Hungurleikarnir hafa unnið til fjölda verðlauna og verið heiðraðir við mörg tilefni. Bókin var nefnd ein af „Bestu bókum þessa árs“ í tímaritinu Publishers Weekly og „Mest áberandi barnabók ársins 2008“ í blaðinu New York Times. Árið 2009 var bókin verðlaunuð á Golden Duck verðlaunahátíðinni í flokknum „Skáldsögur fyrir unglinga“. 2008 unnu Hungurleikarnir verðlaun fyrir fantasíu og vísindaskáldskap. Árið 2012 var bókin útlistuð sem 33. besta bókin fyrir börn, með verðlaun fyrir mest spennandi endinn.

Leikarinn Josh Hutcherson hefur unnið til tvenna verðlauna fyrir leik sinn í myndinni. Hann vann „NewNowNext-verðlaunin“ 2012, þar sem hann var tilnefndur sem „next mega star“ eða næsta stórstjarna.

Heimildir

Tengt efni

  1. Sjá http://www.naturalnews.com/035443_The_Hunger_Games_movie_review.html#ixzz1ss1VF9nG