„Spenna“: Munur á milli breytinga
m r2.7.3) (Vélmenni: Færi ar:جهد كهربائي yfir í ar:جهد (كهرباء) |
|||
Lína 28: | Lína 28: | ||
[[Flokkur:Rafmagnsfræði]] |
[[Flokkur:Rafmagnsfræði]] |
||
[[ar:جهد (كهرباء)]] |
|||
[[az:Gərginlik (elektrik)]] |
|||
[[be:Электрычнае напружанне]] |
|||
[[be-x-old:Напруга]] |
|||
[[bg:Електрическо напрежение]] |
|||
[[bs:Električni napon]] |
|||
[[ca:Diferència de potencial]] |
|||
[[cs:Elektrické napětí]] |
|||
[[cy:Foltedd]] |
|||
[[da:Elektrisk spænding]] |
|||
[[de:Elektrische Spannung]] |
|||
[[el:Διαφορά δυναμικού]] |
|||
[[en:Voltage]] |
|||
[[eo:Elektra tensio]] |
|||
[[es:Tensión (electricidad)]] |
|||
[[et:Pinge (elekter)]] |
|||
[[ext:Tensión]] |
|||
[[fa:ولتاژ]] |
|||
[[fi:Jännite]] |
|||
[[fr:Tension électrique]] |
|||
[[frr:Elektrisk späänang]] |
|||
[[gl:Tensión eléctrica]] |
|||
[[he:מתח חשמלי]] |
|||
[[hi:विभवांतर]] |
|||
[[hr:Napon]] |
|||
[[hu:Elektromos feszültség]] |
|||
[[ia:Voltage]] |
|||
[[id:Tegangan listrik]] |
|||
[[it:Differenza di potenziale elettrico]] |
|||
[[ja:電圧]] |
|||
[[kk:Кернеу]] |
|||
[[ko:전압]] |
|||
[[la:Tensio electrica]] |
|||
[[lt:Elektrinė įtampa]] |
|||
[[lv:Spriegums]] |
|||
[[mk:Напон]] |
|||
[[ml:വോൾട്ടത]] |
|||
[[mn:Хүчдэл]] |
|||
[[mr:विद्युतदाब]] |
|||
[[ms:Voltan]] |
|||
[[nl:Elektrische spanning]] |
|||
[[nn:Elektrisk spenning]] |
|||
[[no:Elektrisk spenning]] |
|||
[[pl:Napięcie elektryczne]] |
|||
[[pnb:وولٹیج]] |
|||
[[pt:Tensão elétrica]] |
|||
[[qu:Pinchikilla mast'ay]] |
|||
[[ro:Tensiune electrică]] |
|||
[[ru:Электрическое напряжение]] |
|||
[[sco:Voltage]] |
|||
[[sh:Električni napon]] |
|||
[[simple:Voltage]] |
|||
[[sk:Elektrické napätie]] |
|||
[[sl:Električna napetost]] |
|||
[[sr:Електрични напон]] |
|||
[[sv:Elektrisk spänning]] |
|||
[[ta:மின்னழுத்தம்]] |
|||
[[th:ความต่างศักย์]] |
|||
[[tl:Boltahe]] |
|||
[[tr:Gerilim (elektrik)]] |
|||
[[uk:Напруга]] |
|||
[[ur:وولٹیج]] |
|||
[[wo:Dendu mbëj]] |
|||
[[zh:電壓]] |
|||
[[zh-min-nan:Tiān-ap]] |
Útgáfa síðunnar 8. mars 2013 kl. 21:48
Rafspenna (oftast kölluð spenna) er styrkur rafmagns. Í rafmagnsfræðum er oftast átt við mismun á styrk mættisins milli tveggja punkta í rafsviði, þar sem annar punkturinn er jörð, sem samkvæmt skilgreiningu hefur rafmætti núll. SI mælieining er volt, nefnd eftir ítalska eðlisfræðingnum Alessandro Volta.
Stærðfræðileg skilgreining rafspennu: Styrkur rafmættis, eða sú vinna, sem þarf til að hliðra einingarrafhleðslu í rafsviði, frá punkti b til punkts a, en það má setja fram með ferilheildinu
Jafnspenna er föst í tíma, en riðspenna sveiflast reglulega milli tveggja útgilda.
Jafnspennan V í rafrás er hlutfall afls W og rafstraums I:
Samband straums og spennu
Lögmál Ohms gefur samband rafspennu og -straums í rafrás með því að skilgreina rafviðnám.
Spennulögmál
Spennulögmálið segir að summa allra spennugjafa rafrásar sé jöfn summu spennulfallanna.
Jöfnur Maxwells
Jöfnur Maxwells gefa samband rafsegulsviðs og rafspennu.
Háspenna
Háspenna kallast rafspenna sem er nægjanlega há til geta valdið skammhlaupi í lofti og er hættuleg mönnum og dýrum.
Rafspenna á heimilum
Íslensk heimili nota 230 volta riðspennu, með sveiflutíðnina 50 rið, sem strangt tekið telst ekki háspenna, en getur samt verið banvæn. Um raflagnir á heimilum og í fyrirtækjum gilda lög, sem ætlað er að koma í veg fyrir slys af völdum rafmagns.