Héraðsvötn

Héraðsvötn (oft stytt í Vötn eða Vötnin, en fyrr á öldum kölluð Jökulsá) er jökulá í Skagafirði og er eitt mannskæðasta vatnsfall á Íslandi. Héraðsvötn verða til þegar Austari- og Vestari-Jökulsá koma saman neðan við bæinn Tunguháls, auk þess sem til þeirra renna Norðurá, Húseyjarkvísl og margar smærri ár. Í miðri Blönduhlíð skiptast Héraðsvötn síðan í tvær kvíslar sem renna til sjávar sitt hvoru megin við Hegranes. Kallast kvíslarnar Vestari- og Austari-Héraðsvötn.

Héraðsvötnum var þannig lýst í grein eftir Hallgrím Jónasson sem birtist árið 1966:

Að sunnan myndast þau úr tveimur megin vatnsföllum Jökulsá vestari og Jökulsá austari. Koma þær saman nokkru neðar en byggð hefst í dölum þeim tveim, er þær falla um, og heita eftir það Héraðsvötn. Tólf til fimmtán km frá sjó, klofna þau í tvær álmur. Falla þær hvor sínu megin við Hegranesið til sjávar og eru ekki ósvipaðar að vatnsmagni. Heitir Vestur- og Austurós þar er Vötnin falla í fjörðinn.

Tenglar

• Héraðsvötn; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1967