„Litur“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
AvicBot (spjall | framlög)
m r2.6.5) (Vélmenni: Bæti við: vec:Cołor
Addbot (spjall | framlög)
m Bot: Flyt 128 tungumálatengla, sem eru núna sóttir frá Wikidata á d:q1075
Lína 31: Lína 31:


[[Flokkur:Litir| ]]
[[Flokkur:Litir| ]]

[[af:Kleur]]
[[am:ቀለም]]
[[an:Color]]
[[ar:لون]]
[[arc:ܓܘܢܐ]]
[[arz:لون]]
[[ast:Color]]
[[ay:Sami]]
[[az:Rəng]]
[[bat-smg:Spalva]]
[[bcl:Kolor]]
[[be:Колер]]
[[be-x-old:Колер]]
[[bg:Цвят (оптика)]]
[[bn:রঙ]]
[[br:Liv]]
[[bs:Boja]]
[[ca:Color]]
[[ceb:Kolor]]
[[chr:ᎠᏑᏫᏍᏗ]]
[[ckb:ڕەنگ]]
[[cr:Itasinâsowin]]
[[cs:Barva]]
[[cy:Lliw]]
[[da:Farve]]
[[de:Farbe]]
[[el:Χρώμα]]
[[en:Color]]
[[eo:Koloro]]
[[es:Color]]
[[et:Värvus]]
[[eu:Kolore]]
[[ext:Colol]]
[[fa:رنگ]]
[[fi:Väri]]
[[fiu-vro:Värm]]
[[fr:Couleur]]
[[fur:Colôr]]
[[gan:色]]
[[gl:Cor]]
[[gn:Sa'y]]
[[he:צבע]]
[[hi:रंग]]
[[hif:Rang]]
[[hr:Boja]]
[[ht:Koulè]]
[[hu:Szín]]
[[hy:Գույն]]
[[ia:Color]]
[[id:Warna]]
[[ig:Àgwà]]
[[io:Koloro]]
[[it:Colore]]
[[ja:色]]
[[jbo:skari]]
[[jv:Werna]]
[[ka:ფერი]]
[[kg:Langi]]
[[kk:Түс]]
[[kn:ಬಣ್ಣ]]
[[ko:색]]
[[la:Color]]
[[lb:Faarf]]
[[lbe:Ранг]]
[[lez:Ранг]]
[[lmo:Culur]]
[[ln:Lángi]]
[[lt:Spalva]]
[[lv:Krāsa]]
[[mdf:Тюс]]
[[mk:Боја]]
[[ml:നിറം]]
[[mn:Өнгө]]
[[mr:रंग]]
[[ms:Warna]]
[[my:အရောင်]]
[[myv:Тюс]]
[[nah:Tlapālli]]
[[nds:Klöör]]
[[ne:रंग]]
[[nl:Kleur]]
[[nn:Farge]]
[[no:Farge]]
[[nrm:Couoleu]]
[[nv:Nidaashchʼąąʼígíí]]
[[oc:Color]]
[[pl:Barwa]]
[[pnb:رنگ]]
[[pt:Cor]]
[[qu:Llimphi]]
[[ro:Culoare]]
[[ru:Цвет]]
[[rue:Фарба]]
[[rw:Ibara]]
[[scn:Culuri]]
[[sco:Colour]]
[[sh:Boja]]
[[si:පාට]]
[[simple:Color]]
[[sk:Farba (fyzika)]]
[[sl:Barva]]
[[so:Midab]]
[[sq:Ngjyra]]
[[sr:Боја]]
[[ss:Bâla]]
[[stq:Faawe]]
[[su:Warna]]
[[sv:Färg]]
[[sw:Rangi]]
[[ta:நிறம்]]
[[te:రంగు]]
[[tg:Ранг]]
[[th:สี]]
[[tl:Kulay]]
[[tpi:Kala]]
[[tr:Renk]]
[[udm:Буёл]]
[[uk:Колір]]
[[ur:رنگ]]
[[uz:Rang]]
[[vec:Cołor]]
[[vi:Màu sắc]]
[[wa:Coleur]]
[[war:Kolor]]
[[wo:Melo]]
[[yi:קאליר]]
[[zh:颜色]]
[[zh-yue:色]]

Útgáfa síðunnar 8. mars 2013 kl. 15:43

Litir eru mikilvægur þáttur í skynjun flestra einstaklinga

Litur er huglæg upplifun, sem verður til af því að mannsaugað greinir endurkast ljóss með bylgjulengdir, sem spanna hið sýnilega litróf [1][2]. Í eðlisfræðilegum skilningi eru hvítur og svartur ekki litir, því að hvítt felur í sér endurkast allra bylgjulenda í jöfnum mæli, en svartur þýðir fjarvera sýnilegs ljóss. Í daglegu tali er þó talað um hvítan og svartan lit.

Litur getur einnig átt við eiginleika tiltekinna hluta eða efna, sem ræðst af því hvaða bylgjulengdir yfirborð hlutarins drekkur í sig og hvaða bylgjulengdum hann endurvarpar. Til dæmis er hlutur grænn ef hann drekkur í sig flestar bylgjulengdir sýnilegs ljóss en endurvarpar ljósi af þeirri samsetningu sem mannsaugað greinir sem grænt.

Litblinda er augngalli, sem lýsir sér í því að litblindir eiga örðugt með að greina að suma liti, til dæmis rauðan og brúnan.

Tilvísanir

  1. Þorsteinn Vilhjálmsson. „Hvað eru litir?“. Vísindavefurinn 8.8.2000. http://visindavefur.is/?id=733. (Skoðað 18.3.2010).
  2. Eyja Margrét Brynjarsdóttir. „Eru til litir sem mannsaugað greinir ekki?“. Vísindavefurinn 26.3.2000. http://visindavefur.is/?id=295. (Skoðað 18.3.2010).

Heimildir og ítarefni

  • Byrne, A. og David Hilbert (ritstj.). Readings on Color: The Philosophy of Color (Cambridge, MA: MIT Press, 1997).
  • Elmar Geir Unnsteinsson. „Er hægt að lýsa lit?“. Vísindavefurinn 24.1.2006. http://visindavefur.is/?id=5586. (Skoðað 18.3.2010).
  • Eyja Margrét Brynjarsdóttir. „Eru til litir sem mannsaugað greinir ekki?“. Vísindavefurinn 26.3.2000. http://visindavefur.is/?id=295. (Skoðað 18.3.2010).
  • Eyja Margrét Brynjarsdóttir. „Er mjólk svört í myrkri?“. Vísindavefurinn 8.12.2000. http://visindavefur.is/?id=1228. (Skoðað 18.3.2010).
  • Hardin, C.L. Color for Philosophers: Unweaving the Rainbow (Indianapolis: Hackett Publishing Company, 1988).
  • Maund, B. Colours. Their Nature and Representation (Cambridge: Cambridge University Press, 1995).
  • Stroud, B. The Quest for Reality: Subjectivism & the Metaphysics of Colour (Oxford: Oxford University Press, 2000).
  • Wright, W.D. The Rays Are Not Coloured: Essays on the Science of Vision and Colour (Bristol: Hilger, 1967).
  • Þorsteinn Vilhjálmsson. „Hvað eru litir?“. Vísindavefurinn 8.8.2000. http://visindavefur.is/?id=733. (Skoðað 18.3.2010).

Tenglar

  • „Hvað eru litir?“. Vísindavefurinn.
  • „Eru til litir sem mannsaugað greinir ekki?“. Vísindavefurinn.
  • „Er hægt að lýsa lit?“. Vísindavefurinn.
  • „Er mjólk svört í myrkri?“. Vísindavefurinn.
  Þessi grein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.

Snið:Tengill ÚG Snið:Tengill ÚG