„Katla“: Munur á milli breytinga
m r2.7.2) (Vélmenni: Bæti við: sh:Katla |
m r2.7.2+) (Vélmenni: Bæti við: el:Κάτλα |
||
Lína 33: | Lína 33: | ||
[[da:Katla (vulkan)]] |
[[da:Katla (vulkan)]] |
||
[[de:Katla]] |
[[de:Katla]] |
||
[[el:Κάτλα]] |
|||
[[en:Katla volcano]] |
[[en:Katla volcano]] |
||
[[eo:Katla]] |
[[eo:Katla]] |
Útgáfa síðunnar 8. maí 2012 kl. 02:40
- Katla er einnig kvenmannsnafnið Katla
Katla er eldstöð sem staðsett er undir Mýrdalsjökli á Íslandi. Katla er stór megineldstöð, ein af stærstu megineldstöðum landsins. Kötlueldstöðin er um 30 km í þvermál og rís hæst yfir 1400 m hæð yfir sjó. Í miðju eldstöðvarinnar er Kötluaskjan, um 100 ferkílómetrar að stærð og allt að 700 metra djúp. í henni er víðast 400-700 m þykkur ís. Askjan skiptist í þrjú vatnasvæði: vatnasvæði Kötlujökuls, Sólheimajökuls og Entujökuls.
Kötlugos hafa að meðaltali orðið á 40 til 80 ára fresti og hafa 16 eldgos verið skráð í eldstöðinni síðan menn settust að á Íslandi en þau eru þó líkast til fleiri eða að minnsta kosti 20 talsins.[1] Síðast gaus Katla árið 1918 og því eru miklar líkur á gosi á næstu árum. Katla er ein frægasta eldstöð á Íslandi og alræmd fyrir hinar miklu hamfarir sem fylgja í kjölfar eldgosanna. Við gos bráðnar jökulísinn ofan við gosopið og safnast leysingavatn fyrir undir jöklinum, þangað til að það brýst fram af miklu afli í gríðarlegu jökulhlaupi. Mikið magn af ís, ösku og aur berst með hlaupvatninu og eyðir það öllu sem verður í vegi þess. Mestallur Mýrdalsandur er einmitt myndaður í hinum miklum jökulhlaupum sem hafa orðið í kjölfar Kötlugosa og jökulflóða mögulega.
Tilvísanir
- ↑ EDS. „Er Katla í Lakagígum?“. Vísindavefurinn 21.4.2009. http://visindavefur.is/?id=51868. (Skoðað 23.4.2010).
Tengt efni
Tenglar
- Vefmyndavél
- „Er Katla í Lakagígum?“. Vísindavefurinn.
- „Hvenær gýs Katla?“. Vísindavefurinn.
- Eldstöðin Katla; grein í Morgunblaðinu 2004
- „Um Kötlugjá og Mýrdalsjökul“; grein í Náttúrufræðingnum 1945
- „Mestu vatnsflóð á jörðinni“; grein í Morgunblaðinu 2004