„Evrópusambandið“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
m Greinin hefur greinilega ekki verið almennilega uppfærð síðan fyrir gildistöku Lissabon-sáttmálans árið 2009.
mEkkert breytingarágrip
Lína 1: Lína 1:
{{Athygli|Þessi grein inniheldur að stórum hluta úreltar upplýsingar sem taka ekki mið af þróun Evrópusambandsins síðastliðin þrjú árin}}
{{Athygli|Þessi grein inniheldur að stórum hluta úreltar upplýsingar sem taka ekki mið af þróun Evrópusambandsins síðastliðin þrjú árin.}}


{| {{Landatafla}}
{| {{Landatafla}}

Útgáfa síðunnar 1. maí 2012 kl. 22:50

Evrópufáninn, fáni Evrópusambandsins
Evrópufáninn
Kjörorð: In varietate concordia
(Latína: Sameinuð í fjölbreytileika)
Staðsetning ESB
Aðildarríki 27
Höfuðstöðvar Brussel
Strasbourg
Lúxemborg
Opinber tungumál 23 (Sjá tungumál í Evrópusambandinu).
Leiðtogar
-Framkvæmdastjórnar
-Ráðs ESB
-Evrópska ráðsins
-Evrópuþingsins

José Barroso(EPP)
Cecilia Malmström(ED)
Herman Van Rompuy(EPP)
Jerzy Buzek(EPP)
Flatarmál

 – Alls

7. sæti *

4.325.675 km²

Fólksfjöldi

 – Samtals (2007)
 – Áætlað (2008)
 – Þéttleiki

3. sæti *

494.070.000
499.021.851
115/km²

VLF

 - Samtals (2004)
 - VLF á mann

1. sæti *

€ 9,61·10¹²
€ 21.125

Stofnun (sem EBE)

 - Undirritun
 - Gildistaka

Stofnun (sem ESB)
 - Undirritun
 - Gildistaka

Rómarsáttmáli

 - 25. mars 1957
 - 1. janúar 1958

Maastrichtsamningurinn
 - 7. febrúar 1992
 - 1. nóvember 1993

Gjaldmiðlar aðildarríkja Evran (EUR eða €)

(Evrusvæðið, stofnanir ESB)
Í öðrum aðildarríkjum: [1]
Í ERM II: DKK, EEK, LTL, SIT.
Ekki í ERM II: BGN, CYP, CZK, GBP, HUF, LVL, MTL, PLN, RON, SEK.

Tímabelti UTC 0 til +2

(+1 til +3 þegar sumartími er í gildi)
(að frönskum départementum utan Evrópu meðtöldum, UTC -4 til +4)

Einkennislag Óður til gleðinnar

(Ode an die Freude)

Rótarlén .eu
* ef sambandið er talið ein heild

Evrópusambandið (stytt ESB eða ES) er stjórnmálaleg og efnahagsleg alþjóðasamtök 27 Evrópuríkja með höfuðstöðvar í Brussel. Sambandið var stofnað í núverandi mynd með undirritun Maastrichtsamningsins þann 7. febrúar 1992 þar sem byggt var á Evrópubandalaginu. Rúmlega 500 milljónir borgara búa innan ríkja Evrópusambandsins og samanlagt er verg landsframleiðsla aðildarríkja um 30% af vergri landsframleiðslu heimsins.

Í Evrópusambandinu er sameiginlegur markaður sem er staðlaður með löggjöf sem öll aðildarríki eru skyldug til þess að setja. Þau lög snúa að hinu svokallaða fjórfrelsi sem tryggir frjálsa för fólks, varnings, þjónustu og fjármagns um landamæri þeirra. Að auki má nefna sameiginlega viðskiptastefnu, landbúnaðarstefnu og sjávarútvegsstefnu auk byggðastefnu. Sextán aðildarríki hafa tekið upp sameiginlegan gjaldmiðil, evruna sem mynda Evrusvæðið. Evrópusambandið hefur einnig hlutverki að gegna í utanríkismálum, sameiginlegur fulltrúi ESB-ríkja semur um kjör og kosti í Alþjóða viðskiptastofnuninni, á fundum G8-ríkjanna, G20-ríkjanna og hjá Sameinuðu þjóðunum. Með Schengen-samstarfinu eru vegabréf óþörf fyrir ríkisborgara 22 ríkja Evrópusambandsins auk þriggja annarra ríkja utan Evrópusambandsins, það er að segja Noregs, Írlands og Sviss þegar kemur að ferðum landanna á milli. Tuttugu og eitt ríki Evrópusambandsins eru meðlimir NATO.

Sem alþjóðasamtök er Evrópusambandið hvorki yfirþjóðlegt né hefðbundin milliríkjasamtök. Helstu stofnanir innan Evrópusambandsins eru ráðherraráðið, framkvæmdastjórn, Evrópska ráðið, Evrópuþingið, Seðlabanki Evrópu og Evrópudómstóllinn. Til Evrópuþingsins geta þeir kosið sem hafa evrópskan ríkisborgararétt.

Uppruni og saga

Eftir eyðileggingu síðari heimsstyrjaldarinnar einsettu Evrópubúar sér að endurbyggja Vestur-Evrópu. Markmiðið var að koma á varanlegum friði í Evrópu, eftir að hvert stríðið hafði rekið annað frá örófi alda.[1] Kola- og stálbandalag Evrópu varð fyrsti vísirinn að því að efla samstarf Evrópuríkja, fyrst skyldi leitast við að gera ríkin efnahagslega víxlháð og sáttmálinn um Kola- og stálbandalagið gerði það með því að setja kola-, járn- og stálframleiðslu undir sameiginlega stjórn og á sameiginlegan markað. Það er athyglisvert að Kola- og stálbandalagið varð til upp úr viðræðum Frakka og Þjóðverja, en skærur milli þessara tveggja þjóða höfðu verið einn af meginþáttunum í áðurnefndri stríðssögu Evrópu, allt frá því að mörk þess, sem seinna varð að Frakklandi og Þýskalandi nútímans, voru dregin með Verdun-samningnum árið 843.

Meðal helstu áhrifavalda að Evrópusamrunanum á þessum upphafsárum voru Jean Monnet, Robert Schuman, Paul Henri Spaak og Alcide de Gasperi. Upphaflegu stofnríki Kola- og stálbandalagsins voru Belgía, Frakkland, Holland, Lúxemborg, Ítalía og Vestur-Þýskaland. Árið 1957 undirrituðu þessi sex ríki Rómarsáttmálann. Þá varð til Efnahagsbandalag Evrópu (EBE) en því til viðbótar var Kjarnorkubandalag Evrópu stofnað sem hálf-sjálfstæð stofnun. Áratug seinna, árið 1967, gekk Samrunasamningurinn í gildi en þá voru stofnanir EBE færðar undir einn hatt.

Árið 1973 gengu þrjú lönd í EBE: Danmörk, Írland og Bretland. Aðildarríki töldu nú níu. Norðmenn höfðu lokið aðildarviðræðum en í þjóðaratkvæðagreiðslu höfnuðu þeir aðild. Árið 1979 var kosið til Evrópuþingsins í fyrsta skiptið.

Grikkland gekk í EBE árið 1981 og Spánn og Portúgal fylgdu eftir árið 1986. Schengen-samstarfið hófst árið 1985 með undirritun fimm ríkja um að opna landamæri sín fyrir ríkisborgurum þeirra í milli og leyfa fólksflutninga án vegabréfa. Árið 1986 var Evrópufáninn tekinn í notkun og Einingarlögin bjuggu til sameiginlegan markað ríkja EBE.

Eftir hrun kommúnismans og fall Sovétríkjanna opnaðist möguleiki fyrir Austur- og Mið-Evrópuríkja á að ganga í EBE. Af því tilefnu komu aðildarríki EBE sér saman um Kaupmannahafnarkríteríuna þar sem tekin voru fram þau skilyrði sem aðildarríki þurftu að hafa til að geta hlotið inngöngu.

Evrópusambandið (ESB) varð formlega til þegar Maastrichtsamningurinn tók gildi 1. nóvember 1993. Austurríki, Finnland og Svíþjóð gengu í ESB árið 1995 en þessi ríki höfðu fram að þessu viljað gæta hlutleysi með tilliti til Sovétríkjanna. Amsterdamsáttmálinn gekk í gildi 1997 en með honum voru ýmsir hnökrar á Maastrichtsáttmálanum lagfærðir og búið í haginn fyrir yfirvofandi stækkun ESB. Með Nicesáttmálanum 2001 var þessu starfi haldið áfram. Árið 2002 var evran, gjaldmiðill ESB, tekin í notkun í tólf aðildarlöndum. 2004 stækkaði Evrópusambandið um tíu ríki, og taldi þá 25 aðildarríki, þegar Malta, Kýpur, Slóvenía, Eistland, Lettland, Litháen, Pólland, Tékkland, Slóvakía og Ungverjaland gengu í ESB.

Þann 1. janúar 2007 bættust Rúmenía og Búlgaría í hóp aðildarríkja, sem töldu þá 27 talsins og Slóvenía tók upp evruna.

Staða

Evrópusambandið er um margt einstakt þegar kemur að alþjóðastofnunum, hvort heldur er alþjóðlegum eða svæðisbundnum. Fyrst ber að líta á, að Evrópusambandið felur í sér dýpra og víðtækara samstarf milli aðildarríkja en nokkur önnur alþjóðasamtök geta státað af, einnig það að áhrif Evrópusambandsins á löggjöf aðildarríkjanna eru meiri en gengur og gerist og þar með eru áhrif þess á daglegt líf borgara í þessum löndum meiri en fylgja yfirleitt aðild að alþjóðasamtökum. Sambandið getur sjálft sett lög, sem gilda sjálfkrafa í öllum aðildarríkjum.

Sambandið starfar á sviðum frá heilsugæslu og efnahagsmálumutanríkis- og varnarmálum en aðildarríkin hafa framselt mismikið af valdi sínu til ESB eftir því um hvaða málaflokk er að ræða. Hvað varðar peningastefnu, landbúnað, viðskipti og umhverfismál til dæmis má líkja ESB við sambandsríki að völdum. Utanríkismál eru hins vegar dæmi um málaflokk, sem er alveg á hinum enda skalans, samstarfið í þeim flokki er meira í ætt við hefðbundið milliríkjasamstarf, þar sem ekki er hægt að þvinga aðildarríki til samstarfs. Aðrir málaflokkar lenda svo þarna mitt á milli. Evrópusambandið er þannig einstakt, hvorki hefðbundin alþjóðastofnun né sambandsríki, heldur er það stofnun sem er „sinnar eigin tegundar“ (l. sui generis).

Það hversu langt á að ganga með þessu samstarfi hefur verið uppspretta deilna frá upphafi þess og skoðanir eru skiptar bæði innan aðildarríkja sem og á milli þeirra. Þannig hafa meginlandsþjóðir á borð við Frakka, Þjóðverja og Benelúxlöndin yfirleitt verið jákvæðari gagnvart dýpra sambandi en þjóðir eins og Norðurlöndin og Bretland til dæmis hafa ekki viljað ganga eins langt.

Aðildarríki og stækkunarlotur

  Aðildarríki
  Umsóknarríki


Frá 1. janúar 2007 hafa aðildarríki Evrópusambandisins verið 27 sjálfstæð og fullvalda Evrópuríki sem skilgreind eru sem aðildaríkin. Stofnmeðlimir sambandsis 1952/1958 voru: Belgía, Frakkland, Holland, Ítalía, Lúxemborg og Vestur-Þýskaland. Síðan þá hafa 21 ríki gengið í sambandið í nokkrum stækkunarlotum. Þrjú ríki eru opinberlega umsóknarríki, sem þýðir að þau hafi hug á að ganga í ESB og verið sé að meta það hvort þau uppfylli skilyrði sem ákveðin voru á leiðtogafundi í Kaupmannahöfn árið 1993.[2] Þau eru Króatía, Fyrrverandi Júgóslavíulýðveldið Makedóníu og Tyrkland. Fimm lönd á Balkanskaganum hafa opinberlega verið viðurkennd sem hugsanleg umsóknarríki en þau eru Albanía, Bosnía og Hersegóvína, Svartfjallaland, Serbía og Kosóvó. Auk Íslands sem sótti um í júlí 2009.

Ár Lönd
1973 Bretland, Danmörk og Írland
1981 Grikkland
1986 Portúgal og Spánn
1995 Austurríki, Finnland og Svíþjóð
2004 Eistland, Kýpur, Lettland, Litháen, Malta, Pólland, Slóvakía, Slóvenía, Tékkland og Ungverjaland
2007 Búlgaría og Rúmenía

Athugasemdir:

Uppbygging

Stofnanir og lagareglur Evrópusambandsins eru fjölmargar og hlutverk þeirra skarast oft. Þetta er afleiðing þess að sambandið byggir á röð milliríkjasamninga, sem hafa orðið til á nokkrum áratugum. Á seinni árum hefur verið hreyfing í þá átt að sameina og einfalda samningana og er Stjórnarskrá Evrópusambandsins dæmi um það.

Þrjár stoðir ESB

Með samningnum um Evrópusambandið (Maastricht) var hinum svokölluðu þremur stoðum Evrópusambandsins komið á fót. Þetta fyrirkomulag varð til í aðdraganda Maastrichtsamningsins, þegar sumum aðildarríkjum þótti æskilegt að utanríkis-, öryggis- og varnarmál, málefni innflytjenda og hælisleitenda og samvinna lögreglu og dómstóla yrðu partur af samstarfinu en önnur ríki vildu ekki að þessi mál féllu undir Evrópubandalagið vegna þess að þau væru of viðkvæm til að treysta stofnun með yfirþjóðlegt vald til að sjá um þau, betra væri ef að samstarfið á þessum sviðum færi fram eins og hefðbundið milliríkjasamstarf, þar sem ríkisstjórnir aðildarríkjanna eiga ávallt seinasta orðið.

Í málamiðlunarskyni var ákveðið að fella þessi mál ekki undir Evrópubandalagið heldur búa til sérstakar „stoðir“, þar sem vald EB stofnanna á borð við Evrópuþingið, Framkvæmdastjórnina og Evrópudómstólinn er takmarkað verulega. Með breytingunum, sem gerðar voru í Amsterdam- og Nicesamningunum hafa þessir málaflokkar þó færst nær þeirri (yfirþjóðlegu) málsmeðferð, sem tíðkast innan EB (gjarnan kölluð Bandalagsaðferðin). Stærsta breytingin í þessa átt var þegar mörg málefni, sem áður féllu undir stoð III voru færð undir Bandalagsstoðina eftir Amsterdamsamninginn. Drög að Stjórnarskrá Evrópusambandsins gera ráð fyrir því, að stoðakerfið verði aflagt og málefni þeirra sett undir Evrópusambandið sjálft.

Stoð I: Evrópubandalagið

Áður en stofnun Evrópusambandsins var lýst yfir var nafnið Evrópubandalagið notað yfir þau lönd sem þá voru þátttakendur í samstarfinu. Evrópubandalagið er enn þá til en nú sem fyrsta stoð ESB og sú langmikilvægasta. Það sem flestir sjá sem Evrópusambandið er í raun og veru Evrópubandalagið, það er stofnunin sem rekur meðal annars Evrópuþingið, Framkvæmdastjórnina og Ráðið. Evrópubandalagið hefur, ólíkt hinum stoðunum, yfirþjóðlegt vald.

Stoð II: Sameiginleg utanríkis- og öryggisstefna

Samvinna á sviði utanríkismála hófst árið 1970 innan Evrópubandalagsins með svokallaðri Lúxemborgarskýrslu. Með einingarlögunum var samvinnan lögfest en þá fólst hún fyrst og fremst í því að ríkin hefðu samráð um utanríkismál. Hræringar í heimsmálunum í upphafi 10. áratugarins kölluðu á nánari samvinnu á þessu sviði og í samningnum um Evrópusambandið var gert ráð fyrir því, að sambandið sem slíkt gæti haft sameiginlega utanríkis- og öryggisstefnu.

Samstarfið innan þessarar stoðar fer fram í gegnum stofnanir Evrópusambandsins, sérstaklega Ráðið og Evrópska ráðið. Evrópska ráðið skilgreinir meginreglurnar og leiðbeiningarreglurnar fyrir samstarfið en Ráðið hrindir þeim í framkvæmd með því að samþykkja sameiginlega afstöðu og sameiginlegar aðgerðir. Í báðum tilfellum verður ráðið að veita einróma samþykki sitt.

Stoð III: Lögreglusamvinna og lagaleg samvinna í refsimálum

Aðildarríki EB höfðu haft samvinnu um svokölluð lagaleg og innri málefni allt frá árdögum bandalagsins en með Maastrichtsamningnum var leitast við að kerfisbinda samstarfið undir merkjum Evrópusambandsins. Upphaflega var þessi stoð kölluð „samvinna um lagaleg og innri málefni“ en með Amsterdamsamningnum voru málefni ólöglegra innflytjenda, vegabréfsáritanir, hælisveitingar og samvinna dómstóla í einkamálum færð undir Bandalagsstoðina.

Söguleg uppbygging ESB
Söguleg uppbygging ESB
Uppbygging Evrópusambandsins og Evrópubandalagsins í gegnum tíðina.

Stofnanir ESB

Evruturninn í Frankfurt am Main, aðsetur Seðlabanka Evrópu.

Stofnanir Evrópusambandsins eru:

Á vegum ESB eru einnig fjármálastofnanirnar:

Að auki hafa verið settar á laggirnar álitsgefandi nefndir:

Evrópski umboðsmaðurinn hefur eftirlit með því að stofnanir ESB misbeiti ekki valdi sínu.

Varnarmál

Eurofighter-þotan er framleidd í samvinnu fjögurra Evrópusambandsríkja.

Evrópusambandið hefur ekki sameiginlegan her. Forverar Evrópusambandsins voru hugsaðir sem öflug hernaðarbandalög vegna þess að NATO gegndi því hlutverki fyrir flestar aðildarþjóðirnar.[3] Tuttugu og eitt aðildarríki Evrópusambandsins er einnig aðildarríki NATO[4] en hin fjögur Evrópusambandslöndin (Austurríki, Finnland, Írland og Svíþjóð) halda fram hlutleysi. Aftur á móti hefur verið dregið í efa að hlutleysi þeirra samrýmist aðildinni að Evrópusambandinu og þegar á reynir, til dæmis í tilviki hryðjuverka eða utanaðkomandi ógnar, er samstaða og eining innan Evrópusambandsins samkvæmt sáttmálum þess. Vestur-Evrópusambandið, sem var hernaðarbandalag með sáttmála um sameiginleg varnarviðbrögð, var lagt niður árið 2010 vegna þess að Evrópusambandið hafði tekið við hlutverki þess.

Samkvæmt Alþjóðlega friðarrannsóknasetrinu í Stokkhólmi (SIPRI) varði Bretland meira en 48 milljörðum evra í varnarmál árið 2009 og var þar með í þriðja sæti á eftir Bandaríkjunum og Kína. Frakkland varði 47 milljörðum evra og var í fjórða sæti. Saman bera Bretland og Frakkland ábyrgð á 45% af heildarútgjöldum Evrópusambandsins til varnarmála, 50% af herafla þess og 70% af útgjöldum til rannsókna þróunar í varnarmálum.[5] Árið 2000 báru Bretland, Frakkland, Spánn og Þýskaland ábyrgð á 97% af öllum útgjöldum til rannsókna og þróunarvinnu í varnarmálum.

Í kjölfarið á Stríðinu í Kosovo árið 1999 ákvað Evrópuráðið að Evrópusambandið yrði að hafa getuna til þess að framkvæma hernaðaraðgerðir á eigin vegum, hersveitirnar til að framkvæma þær og viljann og getuna til að ákveða að nota þær til þess að geta brugðist við aðstæðum sem gætu komið upp. Með það í huga var ráðist í að auka hernaðargetu Evrópusambandsins.

Friðargæslusveitir Evrópusambandsins hafa verið sendar til ríkja fyrrum Júgóslavíu á Balkanskaga, til Afríku og Miðausturlanda. Ýmsar stofnanir styðja við hernaðaraðgerðir Evrópusambandsins, þar á meðal Varnarmálastofnun Evrópu, Gervihnattamiðstöð Evrópusambandsins og Hermálaráð Evrópu.

Lýðfræði

Íbúafjöldi Evrópusambandsríkjanna allra var áætlaður rúmlega hálfur milljarður 1. janúar 2010. Íbúafjöldi Evrópusambandsins er 7,3% af fólksfjölda heimsins en Evrópusambandið nær þó einungis yfir um 3% af landsvæði jarðar. Evrópusambandið er því tiltölulega þéttbýlt svæði, með 115,9 íbúa á km².

Stórborgarmyndun

Íbúafjöldi fimm stærstu borga Evrópusambandsins[6]
Borg (og land) Innan borgarmarka
(2006)
Þéttleiki byggðar
/km²
Þéttleiki byggðar
/fermílu
Stórborgarsvæði
(2005)
Stærri stórborgarsvæði
(2004)
Berlín (Þýskalandi) 3.410.000 3.815 9.880 3.761.000 4.971.331
London (Bretlandi) 7.512.400 4.761 12.330 9.332.000 11.917.000
Madríd (Spáni) 3.228.359 5.198 13.460 4.990.000 5.804.829
París (Frakklandi) 2.153.600 24.672 63.900 9.928.000 11.089.124
Róm (Ítalíu) 2.708.395 2.105 5.450 2.867.000 3.457.690

Auk margra stórborga eru í löndum Evrópusambandsins fjölmörg afar fjölmenn þéttbýlissvæði sem hafa engan einn kjarna en hafa myndast úr nokkrum stórborgum. Stærstu svæðin af þessu tagi eru Rín-Ruhr svæðið með tæpar tólf milljónir íbúa (sem Köln, Dortmund, Düsseldorf og fleiri borgir mynda), Randstad með um sjö milljónir íbúa (sem Amsterdam, Rotterdam, Haag, Utrecht og fleiri borgir mynda), Frankfurt/Rín-Main með tæpar sex milljónir íbúa (sem Frankfurt, Wiesbaden og fleiri borgir mynda), Flæmski demanturinn með um 5,5 milljónir íbúa (þéttbýlissvæðið milli Antwerpen, Brussel, Leuven ogGhent), Eyrarsundssvæðið með um 3,7 milljónir íbúa (Kaupmannahöfn í Danmörku og Malmö í Svíþjóð) og Efra Silesíu iðnaðarsvæðið með um 3,5 milljónir íbúa (sem Katowice, Sosnowiec og fleiri borgir mynda).[7]

Menntun og vísindi

Bókasafn Háskólans í Grenoble í Frakklandi.

Í menntun og vísindum takmarkast hlutverk Evrópusambandsins við að aðstoða aðildarríkin. Menntastefna Evrópusambandsins varð til á 9. áratug 20. aldar og miðaði í upphafi einkum að því að auðvelda nemendaskipti og hreyfanleika. Þekktast þessara verkefna er Erasmus-verkefnið, sem er skiptinemaverkefni á háskólastigi sem var ýtt úr vör árið 1987. Á fyrstu tveimur áratugunum hefur það gert hálfri annarri milljón háskólanema kleift að að heimsækja erlenda háskóla og hefur orðið að nokkurs konar táknmynd evrópsks háskólalífs.[8]

Nú eru einnig sams konar verkefni í boði fyrir grunn- og framhaldsskólanema og kennara, fyrir iðnnema og í símenntun. Þeim er ætlað að stuðla að aukinni þekkingu á öðrum löndum og breiða út góða starfshætti í menntun og þjálfun innan Evrópusambandsins.[9] Með Bologna-viðmiðunum reynir Evrópusambandið einnig að stuðla að stöðlun námskrafna og námsgráða innan Evrópu.

Ísland og Evrópusambandið

Ísland er ekki aðili að Evrópusambandinu, en hefur sótt um aðild. Þann 16. júlí 2009 samþykkti Alþingi Íslendinga þingsályktunartillögu um umsókn um aðild að ESB.[10] Össur Skarphéðinsson, utanríkisráðherra Íslands afhenti Carl Bildt, utanríkisráðherra Svíþjóðar, umsóknina með formlegum hætti þann 23. júlí.[11] Guðmundur Árni Stefánsson, sendiherra Íslands í Svíþjóð, hafði þó afhent umsóknina í Stokkhólmi 17. júlí.[12] Ísland hefur hins vegar verið aðili að Fríverslunarsamtökum Evrópu (EFTA) síðan 1970, en þeim var ætlað að stuðla að frjálsri verslun. Með Evrópska efnahagssvæðiðnu, sem Ísland gerðist aðili að 1994 fengu íslensk fyrirtæki aðgang að evrópskum markaði.

Mikil umræða hefur verið um hugsanlega inngöngu Íslands í ESB, nú eða þá upptöku evrunnar, eða annars gjaldmiðils á síðustu árum. Samkvæmt niðurstöðum skoðanakönnunar Fréttablaðsins sem birt var í apríl 2008 eru ríflega ⅔ Íslendinga fylgjandi því að undirbúa umsókn að ESB. Í könnun frá því febrúar þegar spurt var um hvort sækja ætti um aðild (ath: ekki undirbúa umsókn um aðild) frá því í febrúar sama ár svaraði 55,1% játandi.[13] Það var ekki stefna ríkisstjórnar Sjálfstæðisflokks og Samfylkingarinnar, sem mynduð var eftir Alþingiskosningar 2007, að sækja um inngöngu í ESB. Samfylkingin hefur lýst því yfir að það sé á þeirra stefnu að sækja um aðild, en Sjálfstæðisflokkurinn er andvígur því.[14]

Neðanmálsgreinar

  1. Mette Eilstrup-Sangiovanni (2005). „European Integration as a Solution to War“. European Journal of International Relations.
  2. Stækkun ESB - sögulegt tækifæri
  3. Wilkinson, Paul. International Relations. Oxford University Press. bls. 100. „The EU states have never felt the need to make the organization into a powerful military alliance. They already have NATO to undertake that task.“
  4. „NATO Member Countries“. Sótt 25. ágúst.
  5. Catherine Field, „Britain and France to work together“, 4. nóvember 2010.
  6. Tölur yfir stærri stórborgarsvæði eru allar frá árinu 2004 „Data that can be accessed“. Urban Audit. European Commission, Directorate-General Regional Policy, Unit D2 Urban Actions. Sótt 31. júlí.
    Stærð borgar: allar tölur eru áætlanir frá 2005: „Pays, villes d'Europe et du monde“. InsInstitut National de la Statistiqueet des Études Économiques. Sótt 6. febrúar.
    Íbúafjöldi innan borgarmarka:
    London 1. júlí 2006: „Mid-2006 Population Estimates“ (CSV). Office for National Statistics. Sótt 6. febrúar. {{cite web}}: Texti "accessyear 2008" hunsaður (hjálp)
    Berlín í september 2007: „Bevölkerung Berlin“. Statistische Ämter des Bundes und der Länder (Þýska hagstofan). Sótt 6. febrúar.
    París 1. júlí 2005: „Résultats des enquêtes annuelles de recensement de 2004 à 2007 pour les grandes villes“. Institut National de la Statistique et des Études Économiques (Franska hagstofan). Sótt 6. febrúar.
  7. Eurostat. „Indicators for larger urban zones 1999–2003“. Europa web portal. Sótt 25. janúar.
  8. European Commission. „The Erasmus programme celebrates its 20th anniversary“. Europa web portal. Sótt 21. júlí.; Jean-Sébastien, Lefebvre (22. janúar 2007). „Erasmus turns 20 – time to grow up?“. Café Babel. Sótt 2007.
  9. EACEA. „About the Education, Audiovisual and Culture Executive Agency“. Europa web portal. Sótt 21. júlí.; European Commission. „Lifelong Learning Programme“. Europa web portal. Sótt 21. júlí.
  10. verður inn umsókn um aðild að ESB
    Yfirlýsing forsætisráðherra um ESB
  11. Össur afhenti Svíum aðildarumsóknina að ESB
  12. Samráð verður víðtækt
  13. MBL:67,8 vilja hefja undirbúning aðildarumsóknar
  14. Samfylkingin – Landsfundarályktun 2007 - Evrópustefna - Ísland og Evrópa (pdf)

Heimildir og ítarefni

  • Bindi, Federiga (ritstj.). The Foreign Policy of the European Union: Assessing Europe's Role in the World (Brookings Institution Press; 2010).
  • Craig, Paul og Gráinne de Búrca. EU Law, Text, Cases and Materials (4. útg.). (Oxford: Oxford University Press, 2007).
  • Kaiser, Wolfram. Christian Democracy and the Origins of European Union (Cambridge: Cambridge University Press, 2007).
  • Kaiser, Wolfram. The History of the European Union (London: Routledge, 2011).
  • McCormick, John. The European Union: Politics and Policies (Westview Press, 2007).
  • Pinder, John og Simon Usherwood. The European Union: A Very Short Introduction (Oxford: Oxford University Press, 2008).
  • Piris, Jean-Claude. Lisbon Treaty (Cambridge: Cambridge University Press, 2010).
  • Rifkin, Jeremy. The European Dream: How Europe's Vision of the Future Is Quietly Eclipsing the American Dream (Jeremy P. Tarcher, 2004).
  • Smith, Charles. International Trade and Globalisation (3. útg.) (Stocksfield: Anforme, 2007).
  • Staab, Andreas. The European Union Explained: Institutions, Actors, Global Impact (2. útg.) (Indianapolis: Indiana University Press, 2008).
  • Steiner, Josephine, Lorna Woods og Christian Twigg-Flesner. EU Law (9. útg.) (Oxford: Oxford University Press, 2006).
  • Yesilada, Birol A. og David M. Wood. The Emerging European Union (5. útg.) (Longman, 2009).

Tengt efni

Tenglar

Wikiorðabókin er með skilgreiningu á orðinu

Vefsíða Evrópusambandsins

Vefsíða Evrópusambandsins, europa.eu.int á opinberum tungumálum þess. Valdar undirsíður:

Aðrar vefsíður

Snið:Tengill ÚG Snið:Tengill ÚG Snið:Tengill ÚG Snið:Tengill ÚG Snið:Tengill ÚG Snið:Tengill ÚG

Snið:Tengill GG Snið:Tengill GG Snið:Tengill GG