Maður

Maður Tímabil steingervinga: Pleistósen - Nútími
Mynd af karli og konu á Pioneer-spjaldinu, sem sent var út úr sólkerfinu með geimfarinu Pioneer 11
Ástand stofns
Ekki í útrýmingarhættu
Vísindaleg flokkun
Yfirveldi: Neomura Veldi: Heilkjörnungar (Eukaryota) (óraðað) Opisthokonta Ríki: Dýraríki (Animalia) Undirríki: Eiginleg vefdýr (Eumetazoa) (óraðað) Bilateria Yfirfylking: Nýmunnar (Deuterostomia) Fylking: Seildýr (Chordata) (óraðað) Heilakúpudýr (Craniata) Undirfylking: Hryggdýr (Vertebrata) Innfylking: Kjálkadýr (Gnathostomata) (óraðað) Líknarbelgsdýr (Amniota) Yfirflokkur: Ferfætlingar (Tetrapoda) Flokkur: Spendýr (Mammalia) Undirflokkur: Fylgjudýr (Theria) Innflokkur: Eiginleg fylgjudýr (Eutheria) Yfirættbálkur: Euarchontoglires Ættbálkur: Fremdardýr (Primates) Undirættbálkur: Apar (Haplorrhini) Smáættbálkur: Austurapar (Catarrhini) Yfirætt: Mannapar (Hominoidea) Ætt: Mannætt (Hominidae) Undirætt: Homininae Ættflokkur: Hominini Ættkvísl: Homo Tegund: H. sapiens Undirtegundir: H. s. sapiens
Þrínefni
Homo sapiens sapiens Linnaeus, 1758

Maður (fræðiheiti: Homo sapiens sapiens, hinn vitri vitiborni maður) er tegund prímata sem ganga uppréttir á tveimur fótum ólíkt öðrum prímötum. Þeir hafa afar þróaðan og flókinn heila sem gerir þeim kleift að beita rökhugsun, tungumálum og sjálfsskoðun. Vitsmunir og frjálsar hendur hafa leitt til þess að þeir nota fleiri verkfæri, og í meiri mæli, en nokkur önnur þekkt tegund. Þróun mannsins spannar allt að 7 milljónir ára.

Líkt og flestir prímatar eru menn forvitnir að eðlisfari. Menn eru sérstaklega leiknir í því að nýta sér samskiptakerfi til sjálfstjáningar og skoðanaskipta. Mennirnir skapa flókin samfélagsmynstur uppbyggð af hópum sem annaðhvort vinna saman eða eru í samkeppni hver við aðra og ná allt frá fjölskyldum til heilla þjóða. Samskipti manna hafa myndað fjölbreytilegar siðvenjur, athafnir, siðareglur, gildi, félagslega staðla og lögmál sem eru hornsteinar mannlegs samfélags. Menn hafa einnig skýra velþóknun á fegurð og fagurfræði, sem hefur í sambland við þörf þeirra eftir sjálfstjáningu leitt til menningarlegrar nýsköpunar eins og lista, bókmennta og tónlistar.

Mennirnir eru einnig þekktir fyrir þörf sína til að skilja og hafa áhrif á umheiminn í kringum sig. Þeir leitast við að skilja og stjórna náttúrulegum ferlum í gegnum trúarbrögð, vísindi, heimspeki og goðafræði. Þessi náttúrulega forvitni hefur leitt til þróunar háþróaðra verkfæra og kunnáttu. Mennirnir eru eina tegundin sem kann að kveikja eld, sem matreiðir fæðu sína, klæðir sig og notar ýmsar aðrar tæknilegar aðferðir.

Karlkyns maður nefnist karl, en kvenkyns maður kona.

  Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.