„Tómatur“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Cessator (spjall | framlög)
Stenst ekki skv. greininni á Vísindavefnum, sem vísað er í
Cessator (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 17: Lína 17:
| binomial_authority = [[Carolus Linnaeus]]
| binomial_authority = [[Carolus Linnaeus]]
}}
}}
'''Tómatur''' er [[ber]] '''tómatplöntu''' ([[fræðiheiti]]: ''Solanum lycopersicum'') sem er [[einær jurt]] af [[náttskuggaætt]]. Tómatplantan verður að jafnaði 1-3 [[metri|m]] [[hæð|há]]. Þótt tómatar séu ber litið til [[grasafræði]]nnar og þar af leiðandi undirflokkur [[ávöxtur|ávaxta]], eru þeir einnig flokkaðir sem [[grænmeti]] samkvæmt [[næringarfræði]]nni.
'''Tómatur''' er [[ber]] '''tómatplöntu''' ([[fræðiheiti]]: ''Solanum lycopersicum'') sem er [[einær jurt]] af [[náttskuggaætt]]. Tómatplantan verður að jafnaði 1-3 [[metri|m]] [[hæð|há]]. Þótt tómatar séu ber litið til [[grasafræði]]nnar og þar af leiðandi undirflokkur [[ávöxtur|ávaxta]],<ref>Klara J. Arnalds. „Hvort er tómatur ávöxtur eða grænmeti?“. Vísindavefurinn 6.4.2001. http://visindavefur.is/?id=1475. (Skoðað 26.1.2012).</ref><ref>Haukur Már Helgason og Þorsteinn Vilhjálmsson. „Hver er munurinn á ávöxtum og grænmeti?“. Vísindavefurinn 30.5.2000. http://visindavefur.is/?id=478. (Skoðað 26.1.2012).</ref> eru þeir einnig flokkaðir sem [[grænmeti]] samkvæmt [[næringarfræði]]nni.


== Um orðið tómatur ==
== Um orðið tómatur ==
Lína 23: Lína 23:


== Tilvísanir ==
== Tilvísanir ==
<references/>
<div class="references-small"><references/></div>


== Tengill ==
== Tengill ==

Útgáfa síðunnar 26. janúar 2012 kl. 22:36

Tómatur
Ávextir tómataplöntu
Ávextir tómataplöntu
Vísindaleg flokkun
Ríki: Plönturíki (Plantae)
Undirríki: Æðplöntur (Tracheobionta)
Fylking: Dulfrævingar (Magnoliophyta)
Flokkur: Tvíkímblöðungar (Magnoliopsida)
Undirflokkur: Asteridae
Ættbálkur: Kartöflubálkur (Solanales)
Ætt: Náttskuggaætt (Solanaceae)
Ættkvísl: Náttskuggar (Solanum)
Tegund:
S. lycopersicum

Tvínefni
Solanum lycopersicum
Carolus Linnaeus

Tómatur er ber tómatplöntu (fræðiheiti: Solanum lycopersicum) sem er einær jurt af náttskuggaætt. Tómatplantan verður að jafnaði 1-3 m . Þótt tómatar séu ber sé litið til grasafræðinnar og þar af leiðandi undirflokkur ávaxta,[1][2] eru þeir einnig flokkaðir sem grænmeti samkvæmt næringarfræðinni.

Um orðið tómatur

Tómaturinn kom fyrst til Evrópu með Spánverjum, en á spænsku heitir ávöxturinn tomate og sést fyrst nefndur á bókum árið 1532. Orðið tómatur er þó komið úr aztekísku en á því máli heitir ávöxturinn tómatl. Á ítölsku nefnist ávöxturinn pomadore, gullepli, en undir því nafni gekk ávöxturinn víða fyrst í stað. Af þeim sökum halda menn að tómatafbrigðið sem Evrópubúar kynntust fyrst hafi verið gult. Reynt var að nefna tómatinn á íslensku rauðaldin, en það nýyrði festist ekki við hann. [3]

Tilvísanir

  1. Klara J. Arnalds. „Hvort er tómatur ávöxtur eða grænmeti?“. Vísindavefurinn 6.4.2001. http://visindavefur.is/?id=1475. (Skoðað 26.1.2012).
  2. Haukur Már Helgason og Þorsteinn Vilhjálmsson. „Hver er munurinn á ávöxtum og grænmeti?“. Vísindavefurinn 30.5.2000. http://visindavefur.is/?id=478. (Skoðað 26.1.2012).
  3. Rauðaldinbaut; grein í Fréttablaðinu 2007

Tengill

„Hvort er tómatur ávöxtur eða grænmeti?“. Vísindavefurinn.

Snið:Tengill GG