„Fordómar“: Munur á milli breytinga
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| Lína 1: | Lína 1: | ||
'''Fordómur''' (oftast í f. |
'''Fordómur''' (oftast í f.t. '''fordómar''') er sú [[skoðun]] sem hver og einn kemur með að tilteknu máli án þess að hafa kynnt sér það til hlítar, framlag fólks, jákvætt eða neikvætt, eða hugmyndir sem það gerir sér um einhvern hlut að óreyndu eða lítt reyndu. Samsetning íslenska orðsins skýrir merkingu þess, for- og -dómur (á latínu: praejudicium, ‚fyrirfram dæmt‘) og má einnig nefna fordóma ''ótímabærar hugmyndir''. |
||
Fordómahugtakið felur gjarnan í sér neikvæðar skírskotanir, það er að segja neikvæðan dóm á mönnum eða málefnum sem byggir á takmarkaðri þekkingu eða reynslu á því sem dæmt er um og er þar af leiðandi ónákvæmur eða rangur. Neikvæðir fordóma eru fyrirbæri sem sjá má á öllum sviðum samfélagsins, hjá öllum hópum þess og hjá fólki á öllum aldri, og fela þeir í sér hugsunarferli sem kann að leiða til mismununar, til dæmis á grundvelli kyns, kynþáttar, aldurs, fötlunar eða annars slíks. Jákvæðir fordómar eru jákvæðar hugmyndir sem fólk gefur sér fyrirfram um annað fólk eða fyrirbæri og kunna að reynast jafn rangar (eða réttar) og neikvæðir fordómar. Hugmyndir nútímans um fordóma hvíla á stoðum kenninga [[Upplýsingin|upplýsingastefnunnar]], svo sem hugmynda prússneska heimspekingsins [[Immanuel Kant|Immanuels Kant]] um upplýsingu og um mennska dómgreind. |
Fordómahugtakið felur gjarnan í sér neikvæðar skírskotanir, það er að segja neikvæðan dóm á mönnum eða málefnum sem byggir á takmarkaðri þekkingu eða reynslu á því sem dæmt er um og er þar af leiðandi ónákvæmur eða rangur. Neikvæðir fordóma eru fyrirbæri sem sjá má á öllum sviðum samfélagsins, hjá öllum hópum þess og hjá fólki á öllum aldri, og fela þeir í sér hugsunarferli sem kann að leiða til mismununar, til dæmis á grundvelli kyns, kynþáttar, aldurs, fötlunar eða annars slíks. Jákvæðir fordómar eru jákvæðar hugmyndir sem fólk gefur sér fyrirfram um annað fólk eða fyrirbæri og kunna að reynast jafn rangar (eða réttar) og neikvæðir fordómar. Hugmyndir nútímans um fordóma hvíla á stoðum kenninga [[Upplýsingin|upplýsingastefnunnar]], svo sem hugmynda prússneska heimspekingsins [[Immanuel Kant|Immanuels Kant]] um upplýsingu og um mennska dómgreind. |
||
Útgáfa síðunnar 25. júlí 2011 kl. 23:16
Fordómur (oftast í f.t. fordómar) er sú skoðun sem hver og einn kemur með að tilteknu máli án þess að hafa kynnt sér það til hlítar, framlag fólks, jákvætt eða neikvætt, eða hugmyndir sem það gerir sér um einhvern hlut að óreyndu eða lítt reyndu. Samsetning íslenska orðsins skýrir merkingu þess, for- og -dómur (á latínu: praejudicium, ‚fyrirfram dæmt‘) og má einnig nefna fordóma ótímabærar hugmyndir.
Fordómahugtakið felur gjarnan í sér neikvæðar skírskotanir, það er að segja neikvæðan dóm á mönnum eða málefnum sem byggir á takmarkaðri þekkingu eða reynslu á því sem dæmt er um og er þar af leiðandi ónákvæmur eða rangur. Neikvæðir fordóma eru fyrirbæri sem sjá má á öllum sviðum samfélagsins, hjá öllum hópum þess og hjá fólki á öllum aldri, og fela þeir í sér hugsunarferli sem kann að leiða til mismununar, til dæmis á grundvelli kyns, kynþáttar, aldurs, fötlunar eða annars slíks. Jákvæðir fordómar eru jákvæðar hugmyndir sem fólk gefur sér fyrirfram um annað fólk eða fyrirbæri og kunna að reynast jafn rangar (eða réttar) og neikvæðir fordómar. Hugmyndir nútímans um fordóma hvíla á stoðum kenninga upplýsingastefnunnar, svo sem hugmynda prússneska heimspekingsins Immanuels Kant um upplýsingu og um mennska dómgreind.