Wolin

Eyjan Wolin, og þorpið Wolin.

Wolin (þýska: Wollin) er eyja við suðurströnd Eystrasalts, við norðvesturhorn Póllands. Hún er norðan við Stettiner Haff, um 60 km norðan við borgina Stettin. Hún afmarkast að vestan af ánni Swine (pólska: Świna), og að austan af ánni Dziwnu. Hún er um 265 km² og nær hæst um 116 m yfir sjávarmál. Á Wolin eru fjölsóttar baðstrendur.

Talið er að í fornöld hafi norrænir menn kallað eyjuna Jóm, sem mun vera sama nafn og Jumne sem kemur fyrir í latínuritum frá miðöldum. Wolin var hluti af því svæði sem norrænir menn kölluðu Vindland, en þar bjuggu þá slavenskar þjóðir.

Á Wolin er einnig þorpið Wolin, þar sem hafa fundist miklar minjar frá víkingaöld. Margir fræðimenn telja að þar hafi verið Jómsborg, sem getið er um í Jómsvíkinga sögu. Þar höfðu Jómsvíkingar aðstöðu. Ekki eru þó full vissa fyrir því að Wolin sé Jómsborg.

Saga eyjarinnar

Eyjan tilheyrir nú Póllandi, eða frá lokum seinni heimsstyrjaldar 1945. Eyjan er í Pommern.

Á tímum Mieszko I, eða árið 967, varð eyjan innlimuð inn í hið pólska ríki. Næstu öldina sóttu danskir víkingar mikið að eyjunni og dvöldust þar. Voru þeir kallaðir Jómsvíkingar. 1121 vann Boleslaw III eyjuna undir Pólland á ný. Á tímum Otto von Bamberg fór kristni um eyjuna og voru íbúar þá að mestu þýskumælandi. Í Þrjátíu ára stríðinu, eða um 1648, lögðu Svíar Wolin undir sig. Árið 1720 varð hún prússnesk, en við ríkissameiningu Þýskalands 1871 tilheyrði hún þýska ríkinu. Í lok seinni heimsstyrjaldarinnar hertók Rauði herinn eyjuna, og eftir stríð var Þjóðverjum gert að yfirgefa hana og hófst þá pólskt landnám þar á ný.

Heimildir

• Georg Wilhelm v. Raumer: Die Insel Wollin und das Seebad Misdroy: Eine historische Skizze. Berlin 1851
• Peter August Rolfs (Hrsg.): Die Insel Wollin. Ein Heimatbuch und Reiseführer. Julius Beltz, Langensalza 1933
• Erwin Rosenthal: Die Insel Wollin, Kaseburg und Cammin. Rhinoverlag, Ilmenau 2011, ISBN 978-3-939399-09-4
• Fyrirmynd greinarinnar var „Wolin“ á þýsku útgáfu Wikipedia. Sótt 18. júlí 2011.

Tenglar

• Um þjóðgarðinn á Wolin (pólska, þýska, enska).