„Grótta“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Lína 21: Lína 21:


== Tenglar ==
== Tenglar ==
* [http://www.seltjarnarnes.is/umhverfi/grotta/ Saga Gróttu.]
* [http://www.seltjarnarnes.is/umhverfi/grotta/ „Saga Gróttu“; af Seltjarnarnesi.is]


{{Friðlönd}}
{{Friðlönd}}

Útgáfa síðunnar 7. júlí 2011 kl. 12:14

Grótta á Seltjarnarnesi.

Grótta er örfirisey yst á Seltjarnarnesi sem þýðir að hægt er að komast þangað út á fjöru eftir mjóum granda sem fer í kaf á flóði. Viti var reistur í Gróttu árið 1897, en núverandi viti er frá árinu 1947. Áður fyrr var bær í Gróttu, og er fyrst getið um hann í heimildum um 1547. Árið 1703 var hann hjáleiga frá Nesi. Bærinn fór síðar í eyði en byggðist aftur á 19. öld. Nágrenni Gróttu er vinsælt útivistarsvæði. Grótta er friðland vegna fuglalífs (friðlýst 1974) og er umferð fólks bönnuð þar frá 1. maí til 1. júlí ár hvert.

Hnit staðarins eru 64° 9,866'N, 22° 1,325'W.

Um nafnið Gróttu

Orðið grótta merkir jarðfall eða hola, en það gæti einnig hafa þýtt hellir, sbr „grotta“ í sænsku. Grótta (eða grótti, kk) getur einnig verið kvörn til að mala korn, sbr. kvæðið Gróttasöng, og er nafnið þá dregið af holunni sem er á efri kvarnarsteininum, sem kornið var látið í.

Landslagsbreytingar

Miklar breytingar hafa orðið við Gróttu frá því að land byggðist, bæði vegna landsigs og landbrots, og geta því þau einkenni sem voru tilefni nafnsins verið horfin. Af elstu kortum má sjá að Grótta var upphaflega landföst, þ.e. nyrsti hluti Seltjarnarness. Áður var malarkambur úr Gróttu yfir í Suðurnes á Seltjarnarnesi, þar sem golfvöllurinn er nú. Þar fyrir innan var Seltjörn, sem gaf nesinu nafn. Malarkamburinn er nú horfinn og tjörnin orðin sjávarvík, en e.t.v. hefur Bakkatjörn áður verið innsti hluti Seltjarnar.

Dauðinn sótti sjávardrótt,
sog var ljótt í dröngum.
Ekki er rótt að eiga nótt
undir Gróttutöngum.
— Ort í orðastað sjódrukknaðs manns sem gekk aftur og sagður hafa kveðið vísuna á glugga í Gróttu.


Tenglar