„Kalín“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
TXiKiBoT (spjall | framlög)
m r2.4.6) (robot Bæti við: ln:Potasu, my:ပိုတက်ဆီယမ်
Xqbot (spjall | framlög)
m robot Fjarlægi: rw:Potasiyumu Breyti: zh-min-nan:Kah (goân-sò͘)
Lína 115: Lína 115:
[[ro:Potasiu]]
[[ro:Potasiu]]
[[ru:Калий]]
[[ru:Калий]]
[[rw:Potasiyumu]]
[[sah:Калиум]]
[[sah:Калиум]]
[[scn:Putassa]]
[[scn:Putassa]]
Lína 147: Lína 146:
[[za:Gyaz]]
[[za:Gyaz]]
[[zh:钾]]
[[zh:钾]]
[[zh-min-nan:K (goân-sò͘)]]
[[zh-min-nan:Kah (goân-sò͘)]]
[[zh-yue:鉀]]
[[zh-yue:鉀]]

Útgáfa síðunnar 7. apríl 2011 kl. 15:44

  Natrín  
Kalín Kalsín
  Rúbidín  
Efnatákn K
Sætistala 19
Efnaflokkur Alkalímálmur
Eðlismassi 856,0 kg/
Harka 0,4
Atómmassi 39,0983 g/mól
Bræðslumark 336,53 K
Suðumark 1032,0 K
Efnisástand
(við staðalaðstæður)
Fast efni
Lotukerfið

Kalín eða kalíum (latína: kalium úr arabísku: القَلْيَه‎ al-qalyah „jurtaaska“, orðið alkalí er af sömu rót) er frumefni með efnatáknið K og er númer nítján í lotukerfinu. Þetta er mjúkur, silfurhvítur málmkenndur alkalímálmur sem í náttúrunni finnst aðeins sem jónískt salt, bundinn öðrum frumefnum í sjó og mörgum steinefnum.

Kalín er nauðsynlegt fyrir virkni fruma í öllum lífverum og finnst því í vefjum bæði dýra og jurta, sérstaklega í jurtafrumum þar sem mestur þéttleiki kalíns er í ávöxtum. Kalín oxast fljótt í lofti, er mjög hvarfgjarnt, þá sérstaklega í snertingu við vatn, og líkist natríni efnafræðilega.

Almenn einkenni

Kalín hefur minni eðlismassa en vatn og er annar léttasti málmurinn á eftir litíni. Það er mjúkt, fast efni sem að hægt er að skera auðveldlega með hníf og er silfrað á litinn þegar yfirborðið er tært. Það oxast hratt þegar það kemst í snertingu við loft og verður því að geyma það í jarð- eða steinolíu.

Líkt og aðrir alkalímálmar hvarfast kalín af miklum krafti í vatni og myndar þá vetni. Ef því er dýft í vatn getur kviknað í því sjálfkrafa. Sölt þess gefa frá sér fjólubláan lit ef þau eru sett í eld.

Notkun

  Þessi efnafræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.