„Tómatur“: Munur á milli breytinga
m robot Bæti við: lbe:Помидор |
m robot Bæti við: jv:Tomat, rw:Inyanya |
||
Lína 84: | Lína 84: | ||
[[iu:ᒥᓗᑦᓱᑳᒐᖅ/milutsukaagaq]] |
[[iu:ᒥᓗᑦᓱᑳᒐᖅ/milutsukaagaq]] |
||
[[ja:トマト]] |
[[ja:トマト]] |
||
[[jv:Tomat]] |
|||
[[ka:ჩვეულებრივი პომიდორი]] |
[[ka:ჩვეულებრივი პომიდორი]] |
||
[[kk:Қызанақ]] |
[[kk:Қызанақ]] |
||
Lína 117: | Lína 118: | ||
[[ro:Roșie]] |
[[ro:Roșie]] |
||
[[ru:Томат]] |
[[ru:Томат]] |
||
[[rw:Inyanya]] |
|||
[[scn:Pumadoru]] |
[[scn:Pumadoru]] |
||
[[simple:Tomato]] |
[[simple:Tomato]] |
Útgáfa síðunnar 3. apríl 2011 kl. 00:05
Tómatur | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ávextir tómataplöntu
| ||||||||||||||||||
Vísindaleg flokkun | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Tvínefni | ||||||||||||||||||
Solanum lycopersicum Carolus Linnaeus |
Tómatur er ber tómatplöntu (fræðiheiti: Solanum lycopersicum) sem er einær jurt af náttskuggaætt. Tómatplantan verður að jafnaði 1-3 m há. Þótt tómatar séu ber litið til grasafræðinnar og þar af leiðandi undirflokkur ávaxta, eru þeir einnig flokkaðir sem grænmeti samkvæmt næringarfræðinni. Hugtakið „grænmeti“ er einungis hugtak í matargerð og því er tómatur bæði ber og grænmeti.
Um orðið tómatur
Tómaturinn kom fyrst til Evrópu með Spánverjum, en á spænsku heitir ávöxturinn tomate og sést fyrst nefndur á bókum árið 1532. Orðið tómatur er þó komið úr aztekísku en á því máli heitir ávöxturinn tómatl. Á ítölsku nefnist ávöxturinn pomadore, gullepli, en undir því nafni gekk ávöxturinn víða fyrst í stað. Af þeim sökum halda menn að tómatafbrigðið sem Evrópubúar kynntust fyrst hafi verið gult. Reynt var að nefna tómatinn á íslensku rauðaldin, en það nýyrði festist ekki við hann. [1]