„Kalifornía“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
TXiKiBoT (spjall | framlög)
Xqbot (spjall | framlög)
Lína 157: Lína 157:
[[bi:Kalifornia]]
[[bi:Kalifornia]]
[[bn:ক্যালিফোর্নিয়া]]
[[bn:ক্যালিফোর্নিয়া]]
[[bo:ཁྰ་ལེ་ཧྥོར་ནི་ཡ།]]
[[bpy:ক্যালিফোর্নিয়া]]
[[bpy:ক্যালিফোর্নিয়া]]
[[br:Kalifornia]]
[[br:Kalifornia]]
Lína 248: Lína 249:
[[qu:California suyu]]
[[qu:California suyu]]
[[rm:California]]
[[rm:California]]
[[ro:California (stat SUA)]]
[[ro:California]]
[[ru:Калифорния]]
[[ru:Калифорния]]
[[sah:Калифорния]]
[[sah:Калифорния]]

Útgáfa síðunnar 5. janúar 2011 kl. 14:05

Kalifornía
Fáni Kaliforníu Skjaldarmerki Kaliforníu
Fáni Skjaldarmerki
Gælunafn:
The Golden State (Gullna fylkið)
Kjörorð: Eureka
Kalifornía merkt inn á kort af Bandaríkjunum
Kalifornía merkt inn á kort af Bandaríkjunum
Opinbert tungumál Enska
Nafn íbúa Californian
Höfuðborg Sacramento
Stærsta Borg Los Angeles
Stærsta stórborgarsvæði Stór-Los Angeles-svæðið
Flatarmál 3. stærsta í BNA
 - Alls 423.970 km²
 - Breidd 400 km
 - Lengd 1.240 km
 - % vatn 4,7
 - Breiddargráða 32° 32′ N til 42° N
 - Lengdargráða 114° 8′ V til 124° 26′ V
Íbúafjöldi fjölmennasta í BNA
 - Alls 36.756.666 (áætlað 2008)
 - Þéttleiki byggðar 90,49/km²
11. þéttbyggðasta í BNA
Hæð yfir sjávarmáli  
 - Hæsti punktur Mount Whitney
4.421 m
 - Meðalhæð 884 m
 - Lægsti punktur Death Valley
-86 m
Varð opinbert fylki 9. september 1850 (31. fylkið)
Ríkisstjóri Arnold Schwarzenegger (R)
Vararíkisstjóri John Garamendi (D)
Öldungadeildarþingmenn Dianne Feinstein (D)
Barbara Boxer (D)
Fulltrúadeildarþingmenn 34 Demókratar, 19 Repúblikanar
Tímabelti Pacific: UTC-8/-7
Styttingar CA Calif. US-CA
Vefsíða ca.gov

Kalifornía (enska: California) er fylki á vesturströnd Bandaríkjanna.

Kalifornía liggur að Oregon í norðri, Nevada og Arizona í austri, Mexíkó í suðri og Kyrrahafinu í vestri. Höfuðborg fylkisins heitir Sacramento en Los Angeles er stærsta borg fylkisins. Meðal annarra þekktra borga í Kaliforníu eru San Francisco, Oakland, San Jose og San Diego.

Kalifornía er um 420.000 ferkílómetrar að stærð — þriðja stærsta fylki Bandaríkjanna á eftir Alaska og Texas. Landslag fylkisins er afar fjölbreytt.

Á 19. öld skall á gullæði í Kaliforníu. Fólk flykktist að og efnahagur fylkisins batnaði til muna. Snemma á 20. öld varð Los Angeles miðstöð skemmtanaiðnaðar í heiminum og stórt aðdráttarafl ferðamanna. Ef Kalifornía væri land myndi það vera á meðal tíu stærstu hagkerfa heims (á stærð við Ítalíu) og 35. fjölmennasta.

Iðnaður

Árið 2005 var Kalifornía talið 5. stærsta hagkerfi í veröldinni og ábyrgt fyrir allt að 13% af heildar framleiðslu Bandaríkjanna. Aðaliðnaður Kaliforníu er landbúnaður og hefur fylkið verið kallað brauðkarfa Bandaríkjanna. Á hæla þess kemur kemur hátækni, bæði flug og geimiðnaður auk þess sem fylkið er þekkt fyrir tölvutækni og Silicon Valley sem er staðsettur í San Jose er talin ein helsta miðstöð tölvuvæðingarinnar, bæði hugbúnaðarframleiðslu og einnig framleiðslu á tölvum og íhlutum. Í Kaliforníu er afþreyingariðnaður einnig mjög mikilvægur, bæði framleiðsla kvikmynda og tölvuleikja en þó fyrst og fremst framleiðsla sjónvarpsefnis.

Lýðfræði

Kalifornía er fjölmennasta fylki Bandaríkjanna, með um 36,8 milljónir íbúa. Samkvæmt U.S. Census Bureau 2000 þá er hlutfall kynþátta í ríkinu sem hér segir:

  • Hvítir - 59,5%
  • Svertingjar - 6,7%
  • Frumbyggjar (Indjánar) - 1%
  • Asíufólk - 10,9%
  • Hawaiian og aðrar eyjaþjóðir - 0.3%
  • Aðrir - 16.8%
  • Blanda af tveimur kynþáttum - 4,7%

Auk þess má geta að 32,4% flokka sig sem latinos eða upprunna frá Mið- og Suður-Ameríku.


Sýslur

Fylkinu er skipt í 58 sýslur. Þær eru:

Snið:Tengill ÚG