„Spenna“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
VolkovBot (spjall | framlög)
m robot Bæti við: gl:Tensión eléctrica
Xqbot (spjall | framlög)
m robot Breyti: be-x-old:Напруга; kosmetiske ændringer
Lína 1: Lína 1:
'''Rafspenna''' (oftast kölluð '''spenna''') er styrkur [[rafmagn]]s. Í rafmagnsfræðu er oftast átt við [[mismunur|mismum]] á styrk mættisins milli tveggja punkta í [[rafsegulgsvið|rafsvið]]i, þar sem annar punkturinn er [[jörð (rafmagnsfræði)|jörð]], sem samkvæmt skilgreiningu hefur rafmætti [[núll]]. [[SI]] mælieining er [[volt]], nefnd eftir [[Ítalía|ítalska]] [[eðlisfræðingur|eðlisfræðingnum]] [[Alessandro Volta]].
'''Rafspenna''' (oftast kölluð '''spenna''') er styrkur [[rafmagn]]s. Í rafmagnsfræðu er oftast átt við [[mismunur|mismum]] á styrk mættisins milli tveggja punkta í [[rafsegulgsvið|rafsviði]], þar sem annar punkturinn er [[jörð (rafmagnsfræði)|jörð]], sem samkvæmt skilgreiningu hefur rafmætti [[núll]]. [[SI]] mælieining er [[volt]], nefnd eftir [[Ítalía|ítalska]] [[eðlisfræðingur|eðlisfræðingnum]] [[Alessandro Volta]].


Særðfræðileg skilgreining rafspennu: Styrkur [[rafsegulsvið|rafmættis]], eða sú [[orka|vinna]], sem þarf til að hliðra [[rafhleðsla|einingarrafhleðslu]] í [[rafsvið]]i, frá punkti ''b'' til punkts ''a'', en það má setja fram með [[ferilheildi]]nu
Særðfræðileg skilgreining rafspennu: Styrkur [[rafsegulsvið|rafmættis]], eða sú [[orka|vinna]], sem þarf til að hliðra [[rafhleðsla|einingarrafhleðslu]] í [[rafsvið]]i, frá punkti ''b'' til punkts ''a'', en það má setja fram með [[ferilheildi]]nu
Lína 11: Lína 11:
<math>V = \frac{W}{I}</math>
<math>V = \frac{W}{I}</math>


==Samband straums og spennu==
== Samband straums og spennu ==
[[Lögmál Ohms]] gefur samband rafspennu og [[rafstraumur|-straums]] í [[rafrás]] með því að skilgreina [[rafviðnám]].
[[Lögmál Ohms]] gefur samband rafspennu og [[rafstraumur|-straums]] í [[rafrás]] með því að skilgreina [[rafviðnám]].


==Spennulögmál==
== Spennulögmál ==
[[Spennulögmál]]ið segir að summa allra spennugjafa rafrásar sé jöfn summu spennulfallanna.
[[Spennulögmál]]ið segir að summa allra spennugjafa rafrásar sé jöfn summu spennulfallanna.


==Jöfnur Maxwells==
== Jöfnur Maxwells ==
[[Jöfnur Maxwells]] gefa samband [[rafsegulsvið]]s og rafspennu.
[[Jöfnur Maxwells]] gefa samband [[rafsegulsvið]]s og rafspennu.


==Háspenna==
== Háspenna ==
[[Image:High voltage warning.svg|thumb|Alþjóðlegt viðvörunarmerki vegna háspennu ([[ISO]] 3864), ''Háspennumerkið''.]]
[[Mynd:High voltage warning.svg|thumb|Alþjóðlegt viðvörunarmerki vegna háspennu ([[ISO]] 3864), ''Háspennumerkið''.]]
''Háspenna'' kallast rafspenna sem er nægjanlega há til geta valdið [[skammhlaup]]i í [[loft]]i og er hættuleg mönnum og dýrum.
[[Flokkur:Rafmagnsfræði]]
''Háspenna'' kallast rafspenna sem er nægjanlega há til geta valdið [[skammhlaup]]i í [[loft]]i og er hættuleg mönnum og dýrum.


==Rafspenna á heimilum==
== Rafspenna á heimilum ==
Íslensk heimili nota 230 volta riðspennu, með sveiflu[[tíðni]]na 50 [[rið]], sem strangt tekið telst ekki ''háspenna'', en getur samt verið banvæn. Um [[raflagnir]] á heimilum og í fyrirtækjum gilda [[lög]], sem ætlað er að koma í veg fyrir slys af völdum rafmagns.
Íslensk heimili nota 230 volta riðspennu, með sveiflu[[tíðni]]na 50 [[rið]], sem strangt tekið telst ekki ''háspenna'', en getur samt verið banvæn. Um [[raflagnir]] á heimilum og í fyrirtækjum gilda [[lög]], sem ætlað er að koma í veg fyrir slys af völdum rafmagns.

[[Flokkur:Rafmagnsfræði]]


[[ar:جهد كهربائي]]
[[ar:جهد كهربائي]]
[[az:Gərginlik (elektrik)]]
[[az:Gərginlik (elektrik)]]
[[be-x-old:Электрычная напруга]]
[[be-x-old:Напруга]]
[[bg:Електрическо напрежение]]
[[bg:Електрическо напрежение]]
[[bs:Električni napon]]
[[bs:Električni napon]]

Útgáfa síðunnar 13. mars 2010 kl. 09:39

Rafspenna (oftast kölluð spenna) er styrkur rafmagns. Í rafmagnsfræðu er oftast átt við mismum á styrk mættisins milli tveggja punkta í rafsviði, þar sem annar punkturinn er jörð, sem samkvæmt skilgreiningu hefur rafmætti núll. SI mælieining er volt, nefnd eftir ítalska eðlisfræðingnum Alessandro Volta.

Særðfræðileg skilgreining rafspennu: Styrkur rafmættis, eða sú vinna, sem þarf til að hliðra einingarrafhleðslu í rafsviði, frá punkti b til punkts a, en það má setja fram með ferilheildinu

Jafnspenna er föst í tíma, en riðspenna sveiflast reglulega milli tveggja útgilda.

Jafnspennan V í rafrás er hlutfall afls W og rafstraums I:

Samband straums og spennu

Lögmál Ohms gefur samband rafspennu og -straums í rafrás með því að skilgreina rafviðnám.

Spennulögmál

Spennulögmálið segir að summa allra spennugjafa rafrásar sé jöfn summu spennulfallanna.

Jöfnur Maxwells

Jöfnur Maxwells gefa samband rafsegulsviðs og rafspennu.

Háspenna

Alþjóðlegt viðvörunarmerki vegna háspennu (ISO 3864), Háspennumerkið.

Háspenna kallast rafspenna sem er nægjanlega há til geta valdið skammhlaupi í lofti og er hættuleg mönnum og dýrum.

Rafspenna á heimilum

Íslensk heimili nota 230 volta riðspennu, með sveiflutíðnina 50 rið, sem strangt tekið telst ekki háspenna, en getur samt verið banvæn. Um raflagnir á heimilum og í fyrirtækjum gilda lög, sem ætlað er að koma í veg fyrir slys af völdum rafmagns.