Jóhann Hafstein

Jóhann Hafstein (19. september 1915 - 15. maí 1980) var fyrrum formaður Sjálfstæðisflokksins og forsætisráðherra Íslands.

Hann var fæddur á Akureyri, sonur Júlíusar Havsteens, síðar sýslumanns, og Þórunnar Jónsdóttur. Hann lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum á Akureyri 1934 og lagaprófi frá Háskóla Íslands 1938, ásamt því að sinna starfi sem formaður Stúdentaráðs háskólans. Stundaði hann síðan framhaldsnám í þjóðarétti við Lundúnaháskóla og í Danmörku og Þýskalandi fram á haust 1939.

Jóhann kvæntist 1938 Ragnheiði Thors, dóttur Hauks Thors og Soffíu Hafstein (dóttur Hannesar Hafstein ráðherra) og áttu þau þrjá syni, Hauk, Jóhann Júlíus og Pétur.

Stjórnmálaferill

Árið 1935 stofnaði hann Vöku, sem félag lýðræðissinnaðra stúdenta, og var fyrsti formaður þess. Árið 1939 var Jóhann gerður erindreki Sjálfstæðisflokksins og seinna framkvæmdastjóri hans 1942. Hann var formaður Heimdallar á árunum 1939 til 1942. Þá var hann einnig formaður fulltrúaráðs sjálfstæðisfélaganna í Reykjavík 1943-1955.

Jóhann sat á þingi fyrir Reykjavík 1946-1978. Hann gerðist bankastjóri Útvegsbankans 1952 en varð iðnaðar- og dómsmálaráðherra 1963. Hann var kjörinn varaformaður Sjálfstæðisflokksins 1956 og tók við formennsku flokksins og forsætisráðherrastöfðunni eftir fráfall Bjarna Benediktssonar 1970.

Eftir að viðreisnarstjórnin missti meirihluta sinn 1971 gerðist Jóhann leiðtogi stjórnarandstöðunnar. Haustið 1973 varð hann að segja af sér formennsku vegna heilsubrests.

Ritgerðasafn hans, Þjóðmálaþættir, kom út 1976.

Jóhann Hafstein lést eftir langvarandi veikindi, þann 15. maí 1980.

Fyrirrennari: Gunnar Thoroddsen

Formaður Sambands ungra sjálfstæðismanna (1943 – 1949)

Eftirmaður: Magnús Jónsson frá Mel

Tengt efni

• Sjálfstæðisflokkurinn

• Hannes Hólmsteinn Gissurarson (1989). Sjálfstæðisflokkurinn í sextíu ár. Sjálfstæðisflokkurinn.