„Yttrín“: Munur á milli breytinga
mEkkert breytingarágrip |
m robot Bæti við: war:Yttrium; kosmetiske ændringer |
||
| Lína 18: | Lína 18: | ||
Tvö efnasambönd þess eru notuð í [[ljómefni]] til að gera rauða litinn í [[litasjónvarp|litasjónvörpum]] og [[ljóstvistur|ljóstvistum]]. Yttrín er líka notað í [[rafskaut]], [[raflausn]]ir, [[rafsía|rafsíur]], [[leysigeisli|leysigeislatæki]] og [[ofurleiðari|ofurleiðara]]. |
Tvö efnasambönd þess eru notuð í [[ljómefni]] til að gera rauða litinn í [[litasjónvarp|litasjónvörpum]] og [[ljóstvistur|ljóstvistum]]. Yttrín er líka notað í [[rafskaut]], [[raflausn]]ir, [[rafsía|rafsíur]], [[leysigeisli|leysigeislatæki]] og [[ofurleiðari|ofurleiðara]]. |
||
==Einkenni== |
== Einkenni == |
||
Yttrín er gljáandi, silfurlitur, kristallskenndur málmur. Það er fyrsti málmurinnn í fjórðu lotu [[d-blokk]] lotukerfisins. |
Yttrín er gljáandi, silfurlitur, kristallskenndur málmur. Það er fyrsti málmurinnn í fjórðu lotu [[d-blokk]] lotukerfisins. |
||
Hreinn yttrínmassi er tiltölulega stöðugur vegna oxíðfilmu (Y<sub>2</sub>O<sub>3</sub>) sem myndast utaná honum. Fínrifið yttrín er hins vegar mjög óstöðugt og hvarfast auðveldlega við [[loft]]. Yttrínsvarf getur brunnið fyrirvaralaust með snertingu við loft í yfir 400°C hita. |
Hreinn yttrínmassi er tiltölulega stöðugur vegna oxíðfilmu (Y<sub>2</sub>O<sub>3</sub>) sem myndast utaná honum. Fínrifið yttrín er hins vegar mjög óstöðugt og hvarfast auðveldlega við [[loft]]. Yttrínsvarf getur brunnið fyrirvaralaust með snertingu við loft í yfir 400 °C hita. |
||
==Notkun== |
== Notkun == |
||
{{Stubbur|efnafræði}} |
{{Stubbur|efnafræði}} |
||
| ⚫ | |||
[[Flokkur:Frumefni]] |
[[Flokkur:Frumefni]] |
||
[[Flokkur:Hliðarmálmar]] |
[[Flokkur:Hliðarmálmar]] |
||
| ⚫ | |||
[[af:Yttrium]] |
[[af:Yttrium]] |
||
| Lína 109: | Lína 108: | ||
[[uz:Ittriy]] |
[[uz:Ittriy]] |
||
[[vi:Yttri]] |
[[vi:Yttri]] |
||
[[war:Yttrium]] |
|||
[[yo:Yttrium]] |
[[yo:Yttrium]] |
||
[[zh:钇]] |
[[zh:钇]] |
||
Útgáfa síðunnar 17. janúar 2010 kl. 03:27
| Skandín | |||||||||||||||||||||||||
| Strontín | Yttrín | Sirkon | |||||||||||||||||||||||
| Lantan | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Yttrín (eftir sænska bænum Ytterby) er frumefni með efnatáknið Y og er númer 39 í lotukerfinu. Yttrín er silfraður, málmkenndur hliðarmálmur. Það er algengt í lantaníðagrýti en finnst aldrei í hreinu formi. Eina stöðuga samsæta yttríns, 89Y, er líka sú eina sem finnst í náttúrunni.
Tvö efnasambönd þess eru notuð í ljómefni til að gera rauða litinn í litasjónvörpum og ljóstvistum. Yttrín er líka notað í rafskaut, raflausnir, rafsíur, leysigeislatæki og ofurleiðara.
Einkenni
Yttrín er gljáandi, silfurlitur, kristallskenndur málmur. Það er fyrsti málmurinnn í fjórðu lotu d-blokk lotukerfisins.
Hreinn yttrínmassi er tiltölulega stöðugur vegna oxíðfilmu (Y2O3) sem myndast utaná honum. Fínrifið yttrín er hins vegar mjög óstöðugt og hvarfast auðveldlega við loft. Yttrínsvarf getur brunnið fyrirvaralaust með snertingu við loft í yfir 400 °C hita.
