Normandí

Fáni Normandí

Normandí (franska: Normandie; normanska: Normaundie) er hérað í norðvesturhluta Frakklands. Það skiptist í tvö stjórnsýsluleg héruð: Efri Normandí (umdæmin Seine-Maritime og Eure) og Neðri Normandí (umdæmin Orne, Calvados og Manche). Gamla sýslan Normandí innihélt, auk núverandi héraða, landshluta sem nú tilheyra umdæmunum Eure-et-Loir, Mayenne og Sarthe. Menn frá Normandí heita Norðmandingar eða Normannar, en hið síðarnefnda er einnig haft um norræna menn sem þar tóku sér bólfestu u.þ.b. á 9. öld.

Áður var Normandí sjálfstætt hertogadæmi sem náði yfir ósa Signu frá Pays de Caux að Cotentin-skaganum. Ermarsundseyjar voru hluti af hertogadæminu og fylgdu titlinum (sem Bretadrottning ber nú) þótt héraðið væri innlimað í Frakkland. Lénið var upphaflega sett á stofn af Karli einfalda sem lausnargjald handa víkingnum Göngu-Hrólfi sem herjaði á Frakka árið 911. Nafnið er dregið af því að þar ríktu norrænir greifar.

Einn afkomenda Hrólfs, Vilhjálmur sigursæli, lagði England undir sig árið 1066 í orrustunni við Hastings og gerðist þar konungur en hélt Normandí áfram sem lén. Í tíð Jóhanns landlausa lagði Filippus Ágústus Frakkakonungur meginlandshluta greifadæmisins undir sig og Hinrik 3. Englandskonungur viðurkenndi þau yfirráð í Parísarsáttmálanum 1259. Englendingar gerðu síðar kröfu til héraðsins og lögðu það undir sig í Hundrað ára stríðinu, fyrst 1346 til 1360 og síðan 1415 til 1450.

6. júní 1944 hófu bandamenn allsherjarinnrás á meginland Evrópu á strönd Normandí. Orrustan um Normandí er enn stærsta innrás sögunnar af hafi þar sem nær þrjár milljónir hermanna fóru yfir Ermarsund.

Tenglar

• Normandí; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1933
• Afkomendur víkinganna í Normandí leita tengsla við Íslendinga; grein í Morgunblaðinu 1982

  Þessi landafræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.