Fjalakötturinn

Fjalakötturinn var fyrsta kvikmyndahúsið á Íslandi. Það tók til starfa 2. nóvember 1906 og í salnum voru tæplega 300 sæti. Það var einnig kallað Reykjavíkur Biograftheater, eða einfaldlega Bíó. Kvikmyndahúsið var til húsa í Breiðfjörðsleikhúsi við Aðalstræti 8, við hlið Morgunblaðshallarinnar svokölluðu, en gengið var inn úr Bröttugötu í Grjótaþorpinu. Þrátt fyrir að þarna hafi verið rekið leikhús áður, gekk húsið undir nafninu Fjalakötturinn þar til það var rifið árið 1985, í borgarstjóratíð Davíðs Oddssonar. Nú stendur hús Tryggingamiðstöðvarinnar á sömu lóð. Ákvörðunin um niðurrif hússins var umdeild og um hana stóð nokkur styr. Ekki að ástæðulausu því þegar húsið var rifið var það sagt vera elsta uppistandandi kvikmyndahús í heimi. Íslendingar hafa löngum verið allra þjóða duglegastir við að rífa gömul hús og kasta öllum verksummerkjum fortíðar fyrir róða, á meðan aðrar þjóðir kappkosta verndun menningarsögulegra minja.

Fjalakötturinn var ekki lengi eina kvikmyndahúsið á Íslandi því árið 1912 tók Nýja bíó til starfa. Við það varð Reykjavíkur Biograftheater að Gamla bíói í hugum bæjarbúa, þó það hefði vart slitið barnsskónum. Gamla bíó flutti svo á þriðja áratugnum í Ingólfsstrætið þar sem kvikmyndasýningum var fram haldið þar til á níunda áratugnum. Íslenska óperan er þar nú til húsa.

Kvikmyndaklúbbur á sjöunda áratugnum í Háskóla Íslands gekk einnig undir sama nafni.

Árið 2005 var opnaður veitingastaður með nafninu Fjalakötturinn í nýju hóteli Hotel Reykjavik Centrum en það hótel er hannað svo það líti út eins og þrjú hús sem áður stóðu við Aðalstræti, og lítur sá hluti byggingarinnar sem veitingastaðurinn er í út að framan eins og Fjalakötturinn gerði áður fyrr.

Heimildir

• Björn Ingi Hrafnsson, Ljósin slökkt og filman rúllar [1]