„Enska borgarastyrjöldin“: Munur á milli breytinga
m Enska borgarastyrjöldin |
Sauðkindin (spjall | framlög) m robot Breyti: uk:Англійська буржуазна революція 17 століття |
||
Lína 14: | Lína 14: | ||
[[ang:Englisc Ingefeoht]] |
[[ang:Englisc Ingefeoht]] |
||
[[ar:الثورة الإنجليزية]] |
[[ar:الثورة الإنجليزية]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[bs:Engleski Građanski Rat]] |
[[bs:Engleski Građanski Rat]] |
||
⚫ | |||
[[ca:Guerra Civil Anglesa]] |
[[ca:Guerra Civil Anglesa]] |
||
[[cs:Anglická občanská válka]] |
[[cs:Anglická občanská válka]] |
||
Lína 23: | Lína 22: | ||
[[de:Englischer Bürgerkrieg]] |
[[de:Englischer Bürgerkrieg]] |
||
[[en:English Civil War]] |
[[en:English Civil War]] |
||
⚫ | |||
[[eo:Angla enlanda milito]] |
[[eo:Angla enlanda milito]] |
||
⚫ | |||
[[eu:Ingalaterrako Iraultza]] |
[[eu:Ingalaterrako Iraultza]] |
||
⚫ | |||
[[fr:Première révolution anglaise]] |
[[fr:Première révolution anglaise]] |
||
⚫ | |||
[[hr:Engleski građanski rat]] |
[[hr:Engleski građanski rat]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[it:Rivoluzione inglese]] |
[[it:Rivoluzione inglese]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[la:Bellum Civile Anglicum]] |
[[la:Bellum Civile Anglicum]] |
||
[[lb:Englesch Revolutioun]] |
[[lb:Englesch Revolutioun]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[nl:Engelse burgeroorlog]] |
[[nl:Engelse burgeroorlog]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[nn:Den engelske borgarkrigen]] |
[[nn:Den engelske borgarkrigen]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[pl:Angielska wojna domowa]] |
[[pl:Angielska wojna domowa]] |
||
[[pt:Guerra civil inglesa]] |
[[pt:Guerra civil inglesa]] |
||
Lína 45: | Lína 46: | ||
[[sl:Angleška državljanska vojna]] |
[[sl:Angleška državljanska vojna]] |
||
[[sr:Енглески грађански рат]] |
[[sr:Енглески грађански рат]] |
||
⚫ | |||
[[sv:Engelska inbördeskriget]] |
[[sv:Engelska inbördeskriget]] |
||
⚫ | |||
[[uk:Англійська буржуазна революція 17 століття]] |
|||
[[vi:Cách mạng Anh]] |
[[vi:Cách mạng Anh]] |
||
⚫ | |||
[[uk:Англійська Громадянська війна]] |
|||
[[zh:英國內戰]] |
[[zh:英國內戰]] |
Útgáfa síðunnar 26. febrúar 2008 kl. 10:00
Enska borgarastyrjöldin var röð vopnaðra átaka milli fylgismanna enska þingsins og fylgismanna konungs í Englandi 1642 til 1651. Fyrsta (1642-1646) og annað (1648-1649) borgarastríðið börðust stuðningsmenn Karls 1. við her Langa þingsins, en í þriðja borgarastríðinu (1649-1651) börðust stuðningsmenn Karls 2. við Afgangsþingið. Borgarastyrjöldinni lyktaði með sigri þingsins í orrustunni við Worchester 3. september 1651.
Afleiðingar borgarastyrjaldarinnar voru þær að Karl 1. var settur af og hálshöggvinn og sonur hans, Karl 2., hrakinn í útlegð. Í stað konungs tók Enska samveldið við 1649 til 1653 og síðan verndarríkið 1653 til 1659 sem var í raun einræði Olivers Cromwell. Einokun ensku biskupakirkjunnar á trúarlífi í landinu lauk, og sigurvegararnir styrktu enn í sessi yfirtöku mótmælenda á Írlandi. Borgarastyrjöldin festi í sessi þá hugmynd að breskir konungar gætu ekki ríkt án stuðnings þingsins (þingbundin konungsstjórn) þótt það væri ekki formlega staðfest fyrr en með dýrlegu byltingunni síðar á 17. öld.
Ólíkt öðrum enskum borgarastyrjöldum, sem snerust fyrst og fremst um það hver skyldi verða konungur, snerist enska borgarastyrjöldin öðrum þræði um tegund stjórnarfars. Sumir sagnfræðingar vilja því nota hugtakið „enska byltingin“ um ensku borgarastyrjöldina.