Hjónaband

Hjónaband er sáttmáli, oftast siðferðilegur, trúarlegur og lagalegur, milli tveggja einstaklinga um samvistir og sameiginlega ábyrgð, þar sem einstaklingarnir ákveða að eyða ævinni saman og ala upp börn sín í sameiningu. Hjónaband fyrirfinnst í nánast öllum samfélögum manna, og jafnvel í elstu heimildum virðist sem hjónaband hafi verið orðið að hefð. Þótt ýmsir mannfræðingar hafi rannsakað hjónaband í mismunandi samfélögum er lítið vitað um uppruna þess.

Oft er haldin sérstök athöfn þegar tveir aðilar ganga í hjónaband og nefnist hún gifting, en eftir athöfnina er gjarnan haldin brúðkaupsveisla.

Í vestrænum löndum er yfirleitt um einkvæni að ræða, þar sem einn karlmaður og ein kona ganga í hjúskap og kallast þá eiginmaður og eiginkona, en í öðrum heimshlutum þekkist fjölkvæni, þar sem einn karlmaður gengur í hjúskap með mörgum konum. Einnig fyrirfinnst fjölveri, þar sem ein kona er í hjúskap með mörgum karlmönnum, en slíkt er þó mun óalgengara.

Á undanförnum árum hafa ýmis vestræn samfélög (þar á meðal Ísland), lögfest heimild samkynhneigðra til staðfesta sambúð með einstaklingi af sama kyni, sem er sambærilegt hjónabandi.

Tenglar

• „Hver er lagaleg skilgreining á orðinu hjúskapur?“. Vísindavefurinn.
• „Hvað gildir um skyldleika hjónaefna, mega til dæmis fjórmenningar giftast?“. Vísindavefurinn.
• „Hver er uppruni orðanna hjónaband og hjón? Eru til skyld orð í öðrum tungumálum?“. Vísindavefurinn.
• Hvaða sambýlisform kýs framtíðin?; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1971
• Háskólafyrirlestrar um hjónabönd; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1933