„Guðmundur Andrésson“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Pablocasals (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Pablocasals (spjall | framlög)
Lína 5: Lína 5:
Guðmundur var ættaður frá Bjargi í Miðfirði. Hann stundaði nám við [[Hólaskóli|Hólaskóla]] en varð síðar [[djákni]] og kenndi. Hann kom sér fljótlega í vandræði vegna kveðskapar, meðal annars gegn [[Þorlákur Skúlason|Þorláki Skúlasyni]] biskup, og samdi ritgerðina ''Discursus oppositionis'' gegn [[Stóridómur|Stóradómi]]. Fyrir þetta var hann handtekinn og færður til [[Kaupmannahöfn|Kaupmannahafnar]] af [[Henrik Bjelke]], höfuðsmanni. Í Kaupmannahöfn var Guðmundur settur í [[Bláturn]] en var síðan náðaður af konungi [[24. desember]] [[1649]] fyrir orð [[Ole Worm]].
Guðmundur var ættaður frá Bjargi í Miðfirði. Hann stundaði nám við [[Hólaskóli|Hólaskóla]] en varð síðar [[djákni]] og kenndi. Hann kom sér fljótlega í vandræði vegna kveðskapar, meðal annars gegn [[Þorlákur Skúlason|Þorláki Skúlasyni]] biskup, og samdi ritgerðina ''Discursus oppositionis'' gegn [[Stóridómur|Stóradómi]]. Fyrir þetta var hann handtekinn og færður til [[Kaupmannahöfn|Kaupmannahafnar]] af [[Henrik Bjelke]], höfuðsmanni. Í Kaupmannahöfn var Guðmundur settur í [[Bláturn]] en var síðan náðaður af konungi [[24. desember]] [[1649]] fyrir orð [[Ole Worm]].


Ári síðar fékk hann inni í [[Kaupmannahafnarháskóli|Kaupmannahafnarháskóla]]. Á árunum 1650-54 samdi hann íslensku orðabókina Lexicon Islandicum, með latneskum skýringum. Hún kom út í Kaupmannahöfn árið 1663. Orðabókin er talin vera merk heimild um íslenskan orðaforða á fyrri hluta 17. aldar og áfangi í íslenskri orðabókargerð. <ref>{{cite web|url=http://www.lexis.hi.is/utg_ordfraedirit.html|title=Orðfræðirit fyrri alda}}</ref> Hann bjó til prentunar ''[[Völuspá]]'' með skýringum, en bæði þessi rit voru gefin út eftir dauða hans af [[Peder Hansen Resen]]. Guðmundur lést í Kaupmannahöfn árið 1654, dánarörsökin var [[Kólera|kólera]].
Ári síðar fékk hann inni í [[Kaupmannahafnarháskóli|Kaupmannahafnarháskóla]]. Á árunum 1650-54 samdi hann íslensku orðabókina Lexicon Islandicum, með latneskum skýringum. Hún kom út í Kaupmannahöfn árið 1683. Orðabókin er talin vera merk heimild um íslenskan orðaforða á fyrri hluta 17. aldar og áfangi í íslenskri orðabókargerð. <ref>{{cite web|url=http://www.lexis.hi.is/utg_ordfraedirit.html|title=Orðfræðirit fyrri alda}}</ref> Hann bjó til prentunar ''[[Völuspá]]'' með skýringum, en bæði þessi rit voru gefin út eftir dauða hans af [[Peder Hansen Resen]]. Guðmundur lést í Kaupmannahöfn árið 1654, dánarörsökin var [[Kólera|kólera]].


==Annað==
==Annað==

Útgáfa síðunnar 15. október 2007 kl. 20:41

Guðmundur Andrésson ((1615)– 1654) var íslenskur málfræðingur, höfundur orðabókarinnar Lexicon Islandicum.

Æviágrip

Guðmundur var ættaður frá Bjargi í Miðfirði. Hann stundaði nám við Hólaskóla en varð síðar djákni og kenndi. Hann kom sér fljótlega í vandræði vegna kveðskapar, meðal annars gegn Þorláki Skúlasyni biskup, og samdi ritgerðina Discursus oppositionis gegn Stóradómi. Fyrir þetta var hann handtekinn og færður til Kaupmannahafnar af Henrik Bjelke, höfuðsmanni. Í Kaupmannahöfn var Guðmundur settur í Bláturn en var síðan náðaður af konungi 24. desember 1649 fyrir orð Ole Worm.

Ári síðar fékk hann inni í Kaupmannahafnarháskóla. Á árunum 1650-54 samdi hann íslensku orðabókina Lexicon Islandicum, með latneskum skýringum. Hún kom út í Kaupmannahöfn árið 1683. Orðabókin er talin vera merk heimild um íslenskan orðaforða á fyrri hluta 17. aldar og áfangi í íslenskri orðabókargerð. [1] Hann bjó til prentunar Völuspá með skýringum, en bæði þessi rit voru gefin út eftir dauða hans af Peder Hansen Resen. Guðmundur lést í Kaupmannahöfn árið 1654, dánarörsökin var kólera.

Annað

Skáldsagan Brotahöfuð eftir Þórarin Eldjárn fjallar um ævi Guðmundar Andréssonar.

Tilvitnanir

  1. „Orðfræðirit fyrri alda“.

Heimildir

  • Páll Eggert Ólason, Íslenzkar æviskrár, II. bindi, Reykjavík, Hið íslenzka bókmenntafélag, 1949

Snið:Æviágripsstubbur