„Fertölur“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Kristaga (spjall | framlög)
feitt letur í titli
Snigillinn (spjall | framlög)
m robot Bæti við:lt
Lína 27: Lína 27:
[[ja:四元数]]
[[ja:四元数]]
[[ko:사원수]]
[[ko:사원수]]
[[lt:Kvarternionas]]
[[nl:Quaternion]]
[[nl:Quaternion]]
[[pl:Kwaterniony]]
[[pl:Kwaterniony]]

Útgáfa síðunnar 24. maí 2005 kl. 10:46

Fertala er stærðfræðilegt hugtak sem lýsir tölu sem hefur einn raunverulegan hlut og þrjá ímyndaða hluti.

Fertölur eru hugmynd Williams Hamiltons, sem var írskur stærðfræðingur. Hann innleiddi þessar tölur til hagnýtingar í aflfræði og byggði hugmyndir sínar á tvinntölum, þar sem grunnurinn er sá, að . Hamilton skilgreindi fertölu sem stæðuna , þar sem a, b, c og d eru rauntölur, en i, j og k uppfylla skilyrðin:

,
,
, og
.

Allar reiknireglur venjulegrar algebru gilda, nema að margföldun er ekki víxlin. Á máli stærðfræðinar er mengi fertalna hringur, sem ekki er víxlinn, en andhverfa er til fyrir sérhvert stak nema 0.