„Rúmmál“: Munur á milli breytinga
Merki: Breyting tekin til baka Sýnileg breyting |
m Tók aftur breytingar 82.112.90.231 (spjall), breytt til síðustu útgáfu Berserkur Merki: Afturköllun |
||
Lína 3: | Lína 3: | ||
Nokkur skref til að finna rúmmál hlutar: |
Nokkur skref til að finna rúmmál hlutar: |
||
# Finna út [[lengd]], [[breidd]], og [[hæð]] hlutar og hafa í sömu lengdareiningu. |
|||
# það er gott á bragðið |
|||
# [[Margföldun|Margfalda]] það saman. Út kemur rúmmál í þessari rúmeiningu. |
|||
# Einfalda tölurnar ef þarf. |
|||
Fyrir hverja lengri lengdareiningu, þá skal færa kommuna um þrjá tölustafi til vinstri. Fyrir hverja styttri lengdareiningu, þá skal færa kommuna um 3 tölur til hægri. T.d. er 1 <math>cm^3</math> = 1000 <math>mm^3</math> en annars er cm eingöngu 10 sinnum stærri en mm. |
|||
== Rúmmál yfir í lítra == |
|||
Rúmmálseiningin [[lítri]] er algeng [[vökvi|lagarmálseining]], en hann er skilgreindur þannig: |
|||
1 <math>m^3</math> = 1000 lítrar |
|||
1 <math>dm^3</math> = 1 lítri |
|||
1 <math>cm^3</math> = 0,001 lítri |
|||
== Rúmmál ýmissa forma == |
|||
R = Rúmmál |
|||
l = [[lengd]] |
|||
b = [[breidd]] |
|||
r = [[radíus]] |
|||
h = [[hæð]] |
|||
=== Ferstrendingur === |
|||
<!-- \! á að vera í formúlunni, neyðir PNG --> |
|||
<math>R = l \cdot b \cdot h \!</math> |
|||
=== Sívalningur === |
|||
<!-- \! á að vera í formúlunni, neyðir PNG --> |
|||
<math>R = h \cdot \pi \cdot r^2 \!</math> |
|||
=== Pýramídi === |
|||
<!-- \! á að vera í formúlunni, neyðir PNG --> |
|||
<math>R = \frac {l \cdot b \cdot h}{3} \!</math> |
|||
=== Keila === |
|||
<!-- \! á að vera í formúlunni, neyðir PNG --> |
|||
<math>R = \frac {h \cdot \pi \cdot r^2}{3} \!</math> |
|||
=== Kúla === |
|||
<!-- \! á að vera í formúlunni, neyðir PNG --> |
|||
<math>R = \frac {4 \cdot \pi \cdot r^3}{3} \!</math> |
|||
== Mælingar og mælitæki == |
|||
{{Wikiorðabók|rúmmál}} |
|||
'''Yfirfallsker''' er einfalt tæki til að mæla rúmmál hluta eða rúmmetra. Kerið er fyllt af vökva og hlutinn sem mæla á látinn síga ofan í það. Vökvinn sem lekur úr kerinu er mældur og hann gefur þá upp rúmmál hlutarins í millilítrum. |
|||
[[Flokkur:Rúmfræði]] |
[[Flokkur:Rúmfræði]] |
Útgáfa síðunnar 15. febrúar 2021 kl. 11:18
Rúmmál er hugtak notað yfir umfang hlutar eða svæðis í þrívíðu rúmi. SI-mælieining er rúmmetri, táknaður með .
Nokkur skref til að finna rúmmál hlutar:
- Finna út lengd, breidd, og hæð hlutar og hafa í sömu lengdareiningu.
- Margfalda það saman. Út kemur rúmmál í þessari rúmeiningu.
- Einfalda tölurnar ef þarf.
Fyrir hverja lengri lengdareiningu, þá skal færa kommuna um þrjá tölustafi til vinstri. Fyrir hverja styttri lengdareiningu, þá skal færa kommuna um 3 tölur til hægri. T.d. er 1 = 1000 en annars er cm eingöngu 10 sinnum stærri en mm.
Rúmmál yfir í lítra
Rúmmálseiningin lítri er algeng lagarmálseining, en hann er skilgreindur þannig:
1 = 1000 lítrar
1 = 1 lítri
1 = 0,001 lítri
Rúmmál ýmissa forma
R = Rúmmál
l = lengd
b = breidd
r = radíus
h = hæð
Ferstrendingur
Sívalningur
Pýramídi
Keila
Kúla
Mælingar og mælitæki
Yfirfallsker er einfalt tæki til að mæla rúmmál hluta eða rúmmetra. Kerið er fyllt af vökva og hlutinn sem mæla á látinn síga ofan í það. Vökvinn sem lekur úr kerinu er mældur og hann gefur þá upp rúmmál hlutarins í millilítrum.