|
Alríkislögreglan var stofnuð árið [[1908]] en núverandi nafn og hlutverk stofnunarinnar var mótað undir stjórn [[J. Edgar Hoover]] [[1923]] til [[1972]].
== Eftirlit FBI með mannréttindahreyfingunni ==
=== Eftirlit Bandarísku alríkislögreglunnar í kjölfar mannréttindahreyfingunnar ===
Á sjötta og sjöunda áratug síðustu20. aldar fór Bandaríska alríkislögreglan að hafa áhyggjur af áhrifum mannréttindaleiðtoga á borð við [[T. R. M. Howard]] og [[Martin Luther King, Jr.]], sem J. Edgar Hoover kallaði „alræmdasta lygara“ Bandaríkjanna. GrunurVoru láþeir aðog þeiraðrir væruforsprakkar tengdirréttindabaráttu eðablökkumanna undirgrunaðir áhrifumum tengsl við [[Kommúnistar|kommúnista]] eða vera undir áhrifum kommúnista og Sovétmanna. Bandaríska alríkislögreglan hóf aðgerð að nafni [[COINTELPRO]] sem fól í sér innlent eftirlit á samtökum sem ógnuðuvoru talin ógna þjóðaröryggi Bandaríkjanna, þar á meðal samtökum [[Femínismi|femínista]] samtökum, [[Black Panther]] hreyfingunni, og öðrumýmsum aðgerðasinnumleiðtogum og liðsmönnum [[mannréttindahreyfingarinnar]] (e. ''Civil Rights Movement''). Meðal baráttufólks sem njósnað var um var [[Stokely Carmichael|Stokely Charmichael]].
Auk þess að halda uppi eftirliti með róttæklingum og starfsemi ýmissa samtaka með flugumönnum og njósnum, beitti COINTELPRO aðgerðin sálfræðilegum hernaði til þess að grafa undan baráttu samtaka sem voru undir eftirliti. Með því að dreifa ósönnum orðrómum, fölsuðum bréfum og skjölum, og með ýmsum öðrum hætti tókst útsendurum Alríkislögreglunnar að sá sundrungu í röðum aðgerðarsinna.
Í mars [[1971]], var brotist inn í búsetuskrifstofu Bandarísks alríkislögreglumanns þar sem fjölmargar skrár voru teknar og þeim dreift til ýmissa fréttablaða, þar á meðal ''[[The Harvard Crimson]]''.<ref>{{Cite book|url=https://www.worldcat.org/oclc/42792139|title=How we got here : the 70's, the decade that brought you modern life (for better or worse)|last=Frum, David, 1960-|date=2000|publisher=Basic Books|isbn=0-465-04195-7|edition=1st ed|location=New York, NY|oclc=42792139}}</ref> Í skjölunum voru ítarlegar upplýsingar um COINTELPRO aðgerðina þar sem í ljós komu njósnir á óbreyttum borgurum – þar á meðal á nemendahópi blökkumanna í hernaðarháskóla [[Pennsylvanía|Pennsylvaníu]]. Aðgerðin var í kjölfarið harðlega gagnrýnd og jafnframt opinberlega fordæmd af þingmönnum, þar á meðal [[Hale Boggs]].<ref>{{Cite book|url=https://www.worldcat.org/oclc/42792139|title=How we got here : the 70's, the decade that brought you modern life (for better or worse)|last=Frum, David, 1960-|date=2000|publisher=Basic Books|isbn=0-465-04195-7|edition=1st ed|location=New York, NY|oclc=42792139}}</ref> ▼
▲Í mars [[1971]], varbrutust brotistliðsmenn samtaka sem kölluðu sig [[Citizens Commission to Investigate the FBI]] inn á skrifstofu Bandarísku alríkislögreglunnar í búsetuskrifstofuborginni BandarísksMedia alríkislögreglumannsí þar[[Pennsylvanía|Pennsylvaníufylki]] semog fjölmargarstálu skráryfir voru1.000 teknarskjölum ogmeð þeimleynilegum upplýsingum sem var í kjölfarið dreift til ýmissa fréttablaðadagblaða og fjölmiðla, þar á meðal [[The Washington Post|''Washington Post'']] og ''[[The Harvard Crimson]]''.<ref>{{Cite book|url=https://www.worldcat.org/oclc/42792139|title=How we got here : the 70's, the decade that brought you modern life (for better or worse)|last=Frum, David, 1960-|date=2000|publisher=Basic Books|isbn=0-465-04195-7|edition=1st ed|location=New York, NY|oclc=42792139}}</ref> Í skjölunum voru ítarlegar upplýsingar um COINTELPRO aðgerðina þar sem í ljósafhjúpaði komuvíðtækar njósnir á óbreyttum borgurum – þar á meðal á nemendahópifélögum blökkumannaí samtökum svartra nemenda í hernaðarháskólaherskóla í [[Pennsylvanía|Pennsylvaníu]]. Aðgerðin var í kjölfarið harðlega gagnrýnd harðlega og jafnframtfordæmd opinberlega fordæmd af þingmönnum, þar á meðal [[Hale Boggs]] , þingforseta [[Bandaríkjaþing|neðri deildar Bandaríkjaþings]] og leiðtoga [[Demókrataflokkurinn|Demókrataflokksins]] í þinginu.<ref>{{Cite book|url=https://www.worldcat.org/oclc/42792139|title=How we got here : the 70's, the decade that brought you modern life (for better or worse)|last=Frum, David, 1960-|date=2000|publisher=Basic Books|isbn=0-465-04195-7|edition=1st ed|location=New York, NY|oclc=42792139}}</ref>
Seinna á árinu lýsti J. Edgar Hoover því yfir að COINTELPRO aðgerðin skildi blásin af.<ref>{{Cite web|url=https://vault.fbi.gov/cointel-pro|title=COINTELPRO|website=FBI|language=en-us|access-date=2020-11-09}}</ref> Samt sem áður hélt Bandaríska alríkislögreglan áfram að nota COINTELPRO aðferðir á borð við sálfræðilegan hernað, pólitískan sundrung og annars konar áreiti. Samkvæmt öldungadeildarskýrslu frá [[1976]] lá innblásturinn á bakvið COINTELPRO í að „vernda þjóðaröryggi, koma í veg fyrir ofbeldi og viðhalda ríkjandi félagslegri og pólitískri skipan“.<ref>{{Vefheimild|url=https://www.intelligence.senate.gov/sites/default/files/94755_III.pdf|titill=Final Report of the Select Committee to Study Governmental Operations With Respect to Intelligence Activities, Book III: Supplementary Detailed Staff Reports on Intelligence Activities and the Rights of Americans|höfundur=|útgefandi=|mánuður=|ár=1976|mánuðurskoðað=Október|árskoðað=2020|safnár=}}</ref>{{Stubbur|bandaríkin}} ▼
▲Seinna á árinu lýsti J. Edgar Hoover því yfir að COINTELPRO aðgerðin skildiyrði blásin afstöðvuð.<ref>{{Cite web|url=https://vault.fbi.gov/cointel-pro|title=COINTELPRO|website=FBI|language=en-us|access-date=2020-11-09}}</ref> SamtEngu semað áðursíður hélt Bandaríska alríkislögreglan áfram að nota COINTELPRO aðferðir á borð við sálfræðilegan hernað, pólitískan sundrung og annars konar áreiti. Samkvæmt öldungadeildarskýrslu frá [[1976]] lá innblásturinn á bakvið COINTELPRO í að „vernda þjóðaröryggi, koma í veg fyrir ofbeldi og viðhalda ríkjandi félagslegri og pólitískri skipan“.<ref>{{Vefheimild|url=https://www.intelligence.senate.gov/sites/default/files/94755_III.pdf|titill=Final Report of the Select Committee to Study Governmental Operations With Respect to Intelligence Activities, Book III: Supplementary Detailed Staff Reports on Intelligence Activities and the Rights of Americans|höfundur=|útgefandi=|mánuður=|ár=1976|mánuðurskoðað=Október|árskoðað=2020|safnár=}}</ref> {{Stubbur|bandaríkin}}
{{S|1908}}
== Heimildir: ==
[[Flokkur:Leyniþjónustur]]
[[Flokkur:Bandarískar lögregludeildir]]
| 