52
breytingar
Dverghamar (spjall | framlög) |
Dverghamar (spjall | framlög) |
||
Vilhjálmur var utanríkisráðherra í [[utanþingsstjórn]] [[Björn Þórðarson|Björns Þórðarsonar]] [[1942]]-[[1944|44]] sem Sveinn Björnsson skipaði, en Vilhjálmur Þór og Sveinn voru góðir vinir.<ref name=":0">{{Vefheimild|url=https://timarit.is/page/5364359?iabr=on|titill=Ný saga|höfundur=Svanur Kristjánsson|útgefandi=|mánuður=1. janúar|ár=2001|mánuðurskoðað=|árskoðað=|safnár=}}</ref> Vilhjálmur hvatti til þess að Sveini Björnssyni yrði boðið í opinbera heimsókn til Bandaríkjanna og sagði Sveinn að leynilegur tilgangur fararinnar væri að hefja viðræður um framtíðarviðskipti og flugmál. Töldu bandarísk stjórnvöld brýnt að hefja samningaviðræður um herstöð á Íslandi því erfiðara kynni að reynast að semja eftir væntanlegar alþingiskosningar og brotthvarf Vilhjálms og Sveins úr embættum. Alþingismenn tilkynntu Vilhjálmi fyrir brottför til Bandaríkjanna að hann hefði ekki umboð til samninga við Bandaríkjastjórn. Ráðherratíð Vilhjálms lauk 21. október 1944 og tók hann þá aftur við starfi Landsbankans. Hann hætti ekki afskiptum af stjórnmálum og 1945 hvatti hann sendiherra Bandaríkjanna á Íslandi til að flýta beiðni um herstöðvar og einnig beitti hann sér fyrir stjórnarmyndun Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks, en þá var [[Annað ráðuneyti Ólafs Thors|Nýsköpunarstjórnin]] starfandi. Sendiherra Bandaríkjanna vænti þess að í slíkri stjórn yrði „besti vinur Bandaríkjanna á Íslandi“, Vilhjálmur Þór, aftur utanríkisráðherra.<ref>{{Vefheimild|url=https://timarit.is/issue/385848?iabr=on|titill=Skírnir|höfundur=Þór Whitehead|útgefandi=|mánuður=Janúar|ár=1976|mánuðurskoðað=|árskoðað=|safnár=}}</ref>
Vilhjálmur Þór var bankastjóra Landsbankans til loka ársins 1945 en þá tók hann við starfi forstjóra SÍS og sinnti því til ársins 1954. Í forstjóratíð Vilhjálms var ráðist í margar nýjungar hjá SÍS, m.a. var hafinn skiparekstur Sambandsins, Samvinnutryggingar stofnaðar auk Olíufélagsins. Þá var Samvinnusparisjóðurinn stofnaður sem síðar breyttist í Samvinnubanka Íslands. Erlendur Einarsson tók við forstjórastöðu SÍS af Vilhjálmi 1954 þegar Vilhjálmur varð bankastjóra Landsbankans í þriðja sinn. Erlendur segir í æviminningum sínum að Vilhjálmur Þór hafi þá látið þau orð falla að ekki væri verra fyrir Sambandið að hann væri í Landsbankanum og hann hafi verið fyrirtækinu hliðhollur.<ref>{{Vefheimild|url=https://timarit.is/page/2697337?iabr=on|titill=Dagur|höfundur=|útgefandi=|mánuður=12. desember|ár=1991|mánuðurskoðað=|árskoðað=|safnár=}}</ref> Hann
=== Olíumálið ===
Vilhjálmur Þór var ákærður árið 1962, þá bankastjóri Seðlabankans, í svonefndu olíumáli fyrir að hafa ráðstafað fé ólöglega þegar hann var stjórnarformaður Olíufélagsins. Málið vakti sérstaka athygli þar sem Vilhjálmur hafði verið æðsti yfirmaður gjaldeyriseftirlits á Íslandi síðan í ársbyrjun 1955.<ref>{{Vefheimild|url=https://timarit.is/page/2795424?iabr=on|titill=Þjóðviljinn|höfundur=|útgefandi=|mánuður=31. mars|ár=1962|mánuðurskoðað=|árskoðað=|safnár=}}</ref> Í tilkynningu frá saksóknara sagði m.a. að Vilhjálmur væri ákærður ásamt öðrum fyrir að hafa ráðstafað háum fjárhæðum af innistæðu Olíufélagsins hf. á reikningum í Bandaríkjunum án leyfis gjaldeyrisyfirvalda.<ref>{{Vefheimild|url=https://timarit.is/issue/355047?iabr=on|titill=Nýi Tíminn|höfundur=|útgefandi=|mánuður=15. mars|ár=1962|mánuðurskoðað=|árskoðað=|safnár=}}</ref> Inn á reikninginn voru færðar tekjur sem Olíufélagið hafði af því að leigja bandaríska hernum olíugeyma í Hvalfirði. Fyrsti
== Tilvísanir ==
|
breytingar