„Miðtaugakerfið“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Lína 12: Lína 12:
* Næst kemur brú sem stjórnar m.a. öndun og svefni.
* Næst kemur brú sem stjórnar m.a. öndun og svefni.
* Neðst er mænukylfa og stjórnar öndun og blóðþrýstingi.<ref>{{bókaheimild|höfundur1=Crossman, A.R.|höfundur2=Neary, D.|titill=Neuroanatomy - an illustrated colour text|ár=2015|útgefandi=Elsevier|isbn=9780702054051}}</ref>
* Neðst er mænukylfa og stjórnar öndun og blóðþrýstingi.<ref>{{bókaheimild|höfundur1=Crossman, A.R.|höfundur2=Neary, D.|titill=Neuroanatomy - an illustrated colour text|ár=2015|útgefandi=Elsevier|isbn=9780702054051}}</ref>

=== Litli heili ===
Einnig nefndur hnykill og er stjórnstöð hreyfingar. Samsetning hans er tvíþætt líkt og hvelaheilinn:
* Ytra lagið er grár taugavefur, þ.e. ekkert mýelín einangrunarslíður er á frumunum. Taugabrautir sem enda í gráa efni heilans eiga upptök sinn m.a. í mænu og brú.
Innra lagið er hvíta efnið, þ.e. einangrunarslíður úr mýelíni er á frumunum.


{{Taugakerfið}}
{{Taugakerfið}}

Útgáfa síðunnar 20. ágúst 2019 kl. 10:43

Miðtaugakerfi er annar hluti taugakerfisins, myndað af heila og mænu. Hinn hluti taugakerfisins er úttaugakerfið.

Miðtaugakerfið gegnir því hlutverki að vera stjórnstöð fyrir alla starfsemi líkamans. Það vinnur úr því áreiti sem berast því í gegnum úttaugakerfið, þ.e. skynfærum líkamans og ákveður viðbrögð við þeim.


Hlutar miðtaugakerfisins

Heilastofn

Heilastofn er nokkurn veginn í augnhæð og tekur við af mænu. Í heilastofni eru heilakjarnar, þ.e. þyrping af frumum sem mynda taugaboðefni. Þessar þyrpingar eru substantia nigra sem myndar dópamín, locus coeruleus sem myndar noradrenalín og raphé nuclei sem myndar serótónín. Angar þessara frumna, þ.e. símar og griplur, teygja sig um allan heila þó uppruni frumanna sé í þessum þyrpingum. Heilastofninn úr þremur undirhlutum:

  • Efstur er miðheili. Í miðheila er stjórnstöð fyrir sjálfvirkar augnhreyfingar en um hann fara tengingar milli mismunandi stjórnstöðva hreyfikerfisins. Meðvituð hreyfing á uppruna sinn í heilaberkinum en fer til annarra undirhluta heilans t.d. litla heila og basal gangliu með viðkomu í miðheila.
  • Næst kemur brú sem stjórnar m.a. öndun og svefni.
  • Neðst er mænukylfa og stjórnar öndun og blóðþrýstingi.[1]

Litli heili

Einnig nefndur hnykill og er stjórnstöð hreyfingar. Samsetning hans er tvíþætt líkt og hvelaheilinn:

  • Ytra lagið er grár taugavefur, þ.e. ekkert mýelín einangrunarslíður er á frumunum. Taugabrautir sem enda í gráa efni heilans eiga upptök sinn m.a. í mænu og brú.

Innra lagið er hvíta efnið, þ.e. einangrunarslíður úr mýelíni er á frumunum.


Taugakerfið

HeiliMænaMiðtaugakerfiðÚttaugakerfiðViljastýrða taugakerfiðSjálfvirka taugakerfið

  Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.
  1. Neary, D. (2015). Neuroanatomy - an illustrated colour text. Elsevier.