„Notre Dame“: Munur á milli breytinga
Bruni Merki: Farsímabreyting Breyting frá farsímavef |
Lagfæri |
||
Lína 1: | Lína 1: | ||
[[Mynd:Notre Dame de Paris by night time.jpg|thumb|right|Notre Dame um nótt]] |
[[Mynd:Notre Dame de Paris by night time.jpg|thumb|right|Notre Dame um nótt]] |
||
'''Notre Dame kirkjan í París''' (oft nefnd '''Maríukirkjan í París''' á íslensku) ([[franska]]: ''Notre Dame de Paris'') er dómkirkja í [[París]], höfuðborg [[Frakkland]]s, helguð [[María mey|Maríu mey]]. Kirkjan var reist á árunum [[1163]] til [[1345]] |
'''Notre Dame kirkjan í París''' (oft nefnd '''Maríukirkjan í París''' á íslensku) ([[franska]]: ''Notre Dame de Paris'') er dómkirkja í [[París]], höfuðborg [[Frakkland]]s, helguð [[María mey|Maríu mey]]. Kirkjan var reist á árunum [[1163]] til [[1345]] og stendur á eystri hluta [[Île de la Cité]] í París. Kirkjan er ein af vinsælustu ferðamannastöðum borgarinnar. kirkjum hér í dag. Notre-Dame er í gotneskum stíl og geymir marga mikilvæga trúargripi, meðal annars flís sem sögur segja að sé úr krossinum sem Jesú var krossfestur á, nagla úr krossfestingunni og þyrnikórónuna sem var á höfði Jesú. |
||
Hún var meðal fyrstu bygginga í heiminum sem byggðar voru með [[Veggstuðlar|veggstuðlum]], sem gátu stutt bygginguna utan frá. Ekki var gert ráð fyrir veggstuðlum þegar byggingin var hönnuð, en eftir því sem byggingin varð hærri byrjuðu skemmdir að myndast. Þá ákváðu arkitektarnir að leysa vandamálið, með því að styrkja bygginguna utan frá. Heildarflatarmál kirkjunnar er 5200m<sup>2 </sup>(4800m<sup>2 </sup>að innan). |
|||
Árið 2019 varð bruni í kirkjunni þar sem turn hennar og þak eyðilögðust sem og ómetanlegir listmunir. |
Árið 2019 varð bruni í kirkjunni þar sem turn hennar og þak eyðilögðust sem og ómetanlegir listmunir. |
||
Lína 8: | Lína 10: | ||
== Sérkenni == |
== Sérkenni == |
||
[[Mynd:Notre-Dame Bell, Paris (3584541961).jpg|thumb|Emmanuel bjallan]] |
[[Mynd:Notre-Dame Bell, Paris (3584541961).jpg|thumb|Emmanuel bjallan]] |
||
Margar styttur voru byggðar á kirkjunni til skrauts sem eru kallaðar [[ufsagrýlur]]. Engin lyfta er upp á efri hæðir kirkjunar, heldur er stigi með 387 þrep. Turnspíra Notre-Dame er u.þ.b 90 metra há |
Margar styttur voru byggðar á kirkjunni til skrauts sem eru kallaðar [[ufsagrýlur]]. Engin lyfta er upp á efri hæðir kirkjunar, heldur er stigi með 387 þrep. Turnspíra Notre-Dame er u.þ.b 90 metra há. Kirkjan er 128 metrar á lengd og 48 metrar á breidd. Kirkjan er líka þekkt fyrir fallega litaða glugga. Inn í kirkjunni er [[orgel]] sem búið var til á frá [[18. öldin|18.öld]], smíðað af [[François-Henri Clicquot]]. Flestar pípunar sem Francois setti í orgelið eru þar enn í dag, þó hafa verið gerðar breytingar á orgelinu með tímanum. Á [[19. öld]] voru gerða stórvægilegar breytingar á orgelinu. Það eru 7.952 pípur í orgelinu í dag. Á kirkjunni eru tveir turnar með samtals 10 bjöllum. Stærsta bjallan á kirkjunni heitir [[Emmanuel bjallan|Emmanuel]] bjallan og var smíðuð árið 1681. Bjallan er u.þ.b 13 tonn á þyngd og er í suðurturninum. Bjöllunni er hringt við sérstakar athafnir, alltaf fimm sekúndum á undan hinum. Á 19. öld voru fjórar nýjar bjöllur smíðaðar sem áttu að koma í staðinn fyrir níu gamlar og eru þessar bjöllur í norðurturninum. Þegar þessar bjöllur voru smíðaðar var aðeins hægt að hringja þeim með höndunum en nú er búið að koma fyrir rafknúnum mótor. |
||
== Heimildir == |
== Heimildir == |
Útgáfa síðunnar 15. apríl 2019 kl. 20:04
Notre Dame kirkjan í París (oft nefnd Maríukirkjan í París á íslensku) (franska: Notre Dame de Paris) er dómkirkja í París, höfuðborg Frakklands, helguð Maríu mey. Kirkjan var reist á árunum 1163 til 1345 og stendur á eystri hluta Île de la Cité í París. Kirkjan er ein af vinsælustu ferðamannastöðum borgarinnar. kirkjum hér í dag. Notre-Dame er í gotneskum stíl og geymir marga mikilvæga trúargripi, meðal annars flís sem sögur segja að sé úr krossinum sem Jesú var krossfestur á, nagla úr krossfestingunni og þyrnikórónuna sem var á höfði Jesú.
Hún var meðal fyrstu bygginga í heiminum sem byggðar voru með veggstuðlum, sem gátu stutt bygginguna utan frá. Ekki var gert ráð fyrir veggstuðlum þegar byggingin var hönnuð, en eftir því sem byggingin varð hærri byrjuðu skemmdir að myndast. Þá ákváðu arkitektarnir að leysa vandamálið, með því að styrkja bygginguna utan frá. Heildarflatarmál kirkjunnar er 5200m2 (4800m2 að innan).
Árið 2019 varð bruni í kirkjunni þar sem turn hennar og þak eyðilögðust sem og ómetanlegir listmunir.
Sérkenni
Margar styttur voru byggðar á kirkjunni til skrauts sem eru kallaðar ufsagrýlur. Engin lyfta er upp á efri hæðir kirkjunar, heldur er stigi með 387 þrep. Turnspíra Notre-Dame er u.þ.b 90 metra há. Kirkjan er 128 metrar á lengd og 48 metrar á breidd. Kirkjan er líka þekkt fyrir fallega litaða glugga. Inn í kirkjunni er orgel sem búið var til á frá 18.öld, smíðað af François-Henri Clicquot. Flestar pípunar sem Francois setti í orgelið eru þar enn í dag, þó hafa verið gerðar breytingar á orgelinu með tímanum. Á 19. öld voru gerða stórvægilegar breytingar á orgelinu. Það eru 7.952 pípur í orgelinu í dag. Á kirkjunni eru tveir turnar með samtals 10 bjöllum. Stærsta bjallan á kirkjunni heitir Emmanuel bjallan og var smíðuð árið 1681. Bjallan er u.þ.b 13 tonn á þyngd og er í suðurturninum. Bjöllunni er hringt við sérstakar athafnir, alltaf fimm sekúndum á undan hinum. Á 19. öld voru fjórar nýjar bjöllur smíðaðar sem áttu að koma í staðinn fyrir níu gamlar og eru þessar bjöllur í norðurturninum. Þegar þessar bjöllur voru smíðaðar var aðeins hægt að hringja þeim með höndunum en nú er búið að koma fyrir rafknúnum mótor.
Heimildir
- Fyrirmynd greinarinnar var „Notre-Dame de Paris“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 15. nóvember 2017.