„Ristilbólga“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 1: Lína 1:
'''Ristilbólga''' er [[bólga]] í [[ristill|ristli]].
'''Ristilbólga''' er bólga í [[ristill|ristli]]. Smásæ ristilbólga (microscopic colitis, MC) getur verið bandvefsristilbólga eða eitilfrumuristilbólga. Smásæ ristilbólga er þannig að við ristilspeglun er slímhúðin eðlileg en greining fæst með sýnatöku.


Ristilbólga getur verið vegna langvinnra bólgusjúkdóma í [[Meltingarvegur|meltingarveginum]], þá helst:
Sáraristilbólga (Colitis Ulcerosa) er langvinnur bólgusjúkdómur í þörmum. Sáraristilbólga er algengust hjá fólki á aldrinum 15 - 30 ára. Tíðni sjúkdómsins hefur aukist en orsakir þess eru ekki þekktar. Sáraristilbólga leggst alltaf á endaþarminn og teygir sig mislangt upp eftir ristli en fer ekki í smáþarma. Bólgan er staðbundin í efsta lagi slímhúðar og myndar yfirborðssár sem blæðir úr.


* '''Sáraristilbólga''' (Colitis Ulcerosa) – Leggst alltaf á endaþarminn og teygir sig mislangt upp eftir ristli en fer ekki í smáþarma. Bólgan er staðbundin í efsta lagi {{ill|slímhúð|en|Mucous membrane|lt=slímhúðar}} og myndar yfirborðssár sem blæðir úr. Sáraristilbólga er algengust hjá fólki á aldrinum 15 - 30 ára. Tíðni sjúkdómsins hefur aukist en orsakir þess eru ekki þekktar.
Einstaklingar sem hafa haft langvinnar ristilbólgur í 8 - 10 ár eru í aukinni áhættu á að fá [[ristilkrabbamein]].
* [[Svæðisgarnabólga|'''Svæðisgarnabólga''']] – Getur komið fram í hvaða hluta meltingarvegarins sem er.

Óþekktar orsakir innihalda {{ill|Smásæ ristilbólga|en|Microscopic colitis|lt=smásæja ristilbólgu}}. Við ristilspeglun er slímhúðin eðlileg, en greining fæst með sýnatöku.

Til eru fleiri orsakir ristilbólgu, svo sem af völdum lyfja- og geislameðferðar, æðasjúkdóma, og sýkinga.

Einstaklingar sem hafa haft langvinnar ristilbólgur í 8 10 ár eru í aukinni áhættu á að fá [[ristilkrabbamein]].
== Heimildir ==
== Heimildir ==
* [http://www.laeknabladid.is/2008/05/nr/3169 Smásæ ristilbólga, Læknablaðið]
* [http://www.laeknabladid.is/2008/05/nr/3169 Smásæ ristilbólga, Læknablaðið]
Lína 9: Lína 16:
* [http://www.ccu.is Crohns og Colitis Ulcerosa samtökin]
* [http://www.ccu.is Crohns og Colitis Ulcerosa samtökin]
* [http://www.krabb.is/Assets/Fr%C3%A6%C3%B0sla/Fr%C3%A6%C3%B0slurit/20090300Krabbameiniristliogendatharmi.pdf Krabbamein í ristli og endaþarmi]
* [http://www.krabb.is/Assets/Fr%C3%A6%C3%B0sla/Fr%C3%A6%C3%B0slurit/20090300Krabbameiniristliogendatharmi.pdf Krabbamein í ristli og endaþarmi]

{{stubbur|heilsa}}
[[Flokkur:Sjúkdómar]]

Útgáfa síðunnar 12. mars 2019 kl. 13:59

Ristilbólga er bólga í ristli.

Ristilbólga getur verið vegna langvinnra bólgusjúkdóma í meltingarveginum, þá helst:

  • Sáraristilbólga (Colitis Ulcerosa) – Leggst alltaf á endaþarminn og teygir sig mislangt upp eftir ristli en fer ekki í smáþarma. Bólgan er staðbundin í efsta lagi slímhúðar(en) og myndar yfirborðssár sem blæðir úr. Sáraristilbólga er algengust hjá fólki á aldrinum 15 - 30 ára. Tíðni sjúkdómsins hefur aukist en orsakir þess eru ekki þekktar.
  • Svæðisgarnabólga – Getur komið fram í hvaða hluta meltingarvegarins sem er.

Óþekktar orsakir innihalda smásæja ristilbólgu(en). Við ristilspeglun er slímhúðin eðlileg, en greining fæst með sýnatöku.

Til eru fleiri orsakir ristilbólgu, svo sem af völdum lyfja- og geislameðferðar, æðasjúkdóma, og sýkinga.

Einstaklingar sem hafa haft langvinnar ristilbólgur í 8 – 10 ár eru í aukinni áhættu á að fá ristilkrabbamein.

Heimildir

  Þessi heilsugrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.