„Ristilbólga“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1: | Lína 1: | ||
'''Ristilbólga''' er [[bólga]] í [[ristill|ristli]]. |
|||
'''Ristilbólga''' er bólga í [[ristill|ristli]]. Smásæ ristilbólga (microscopic colitis, MC) getur verið bandvefsristilbólga eða eitilfrumuristilbólga. Smásæ ristilbólga er þannig að við ristilspeglun er slímhúðin eðlileg en greining fæst með sýnatöku. |
|||
Ristilbólga getur verið vegna langvinnra bólgusjúkdóma í [[Meltingarvegur|meltingarveginum]], þá helst: |
|||
Sáraristilbólga (Colitis Ulcerosa) er langvinnur bólgusjúkdómur í þörmum. Sáraristilbólga er algengust hjá fólki á aldrinum 15 - 30 ára. Tíðni sjúkdómsins hefur aukist en orsakir þess eru ekki þekktar. Sáraristilbólga leggst alltaf á endaþarminn og teygir sig mislangt upp eftir ristli en fer ekki í smáþarma. Bólgan er staðbundin í efsta lagi slímhúðar og myndar yfirborðssár sem blæðir úr. |
|||
* '''Sáraristilbólga''' (Colitis Ulcerosa) – Leggst alltaf á endaþarminn og teygir sig mislangt upp eftir ristli en fer ekki í smáþarma. Bólgan er staðbundin í efsta lagi {{ill|slímhúð|en|Mucous membrane|lt=slímhúðar}} og myndar yfirborðssár sem blæðir úr. Sáraristilbólga er algengust hjá fólki á aldrinum 15 - 30 ára. Tíðni sjúkdómsins hefur aukist en orsakir þess eru ekki þekktar. |
|||
⚫ | |||
* [[Svæðisgarnabólga|'''Svæðisgarnabólga''']] – Getur komið fram í hvaða hluta meltingarvegarins sem er. |
|||
Óþekktar orsakir innihalda {{ill|Smásæ ristilbólga|en|Microscopic colitis|lt=smásæja ristilbólgu}}. Við ristilspeglun er slímhúðin eðlileg, en greining fæst með sýnatöku. |
|||
Til eru fleiri orsakir ristilbólgu, svo sem af völdum lyfja- og geislameðferðar, æðasjúkdóma, og sýkinga. |
|||
⚫ | |||
== Heimildir == |
== Heimildir == |
||
* [http://www.laeknabladid.is/2008/05/nr/3169 Smásæ ristilbólga, Læknablaðið] |
* [http://www.laeknabladid.is/2008/05/nr/3169 Smásæ ristilbólga, Læknablaðið] |
||
Lína 9: | Lína 16: | ||
* [http://www.ccu.is Crohns og Colitis Ulcerosa samtökin] |
* [http://www.ccu.is Crohns og Colitis Ulcerosa samtökin] |
||
* [http://www.krabb.is/Assets/Fr%C3%A6%C3%B0sla/Fr%C3%A6%C3%B0slurit/20090300Krabbameiniristliogendatharmi.pdf Krabbamein í ristli og endaþarmi] |
* [http://www.krabb.is/Assets/Fr%C3%A6%C3%B0sla/Fr%C3%A6%C3%B0slurit/20090300Krabbameiniristliogendatharmi.pdf Krabbamein í ristli og endaþarmi] |
||
{{stubbur|heilsa}} |
|||
[[Flokkur:Sjúkdómar]] |
Útgáfa síðunnar 12. mars 2019 kl. 13:59
Ristilbólga er bólga í ristli.
Ristilbólga getur verið vegna langvinnra bólgusjúkdóma í meltingarveginum, þá helst:
- Sáraristilbólga (Colitis Ulcerosa) – Leggst alltaf á endaþarminn og teygir sig mislangt upp eftir ristli en fer ekki í smáþarma. Bólgan er staðbundin í efsta lagi slímhúðar(en) og myndar yfirborðssár sem blæðir úr. Sáraristilbólga er algengust hjá fólki á aldrinum 15 - 30 ára. Tíðni sjúkdómsins hefur aukist en orsakir þess eru ekki þekktar.
- Svæðisgarnabólga – Getur komið fram í hvaða hluta meltingarvegarins sem er.
Óþekktar orsakir innihalda smásæja ristilbólgu(en). Við ristilspeglun er slímhúðin eðlileg, en greining fæst með sýnatöku.
Til eru fleiri orsakir ristilbólgu, svo sem af völdum lyfja- og geislameðferðar, æðasjúkdóma, og sýkinga.
Einstaklingar sem hafa haft langvinnar ristilbólgur í 8 – 10 ár eru í aukinni áhættu á að fá ristilkrabbamein.