„Marglyttur“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 18: Lína 18:
}}
}}
'''Marglyttur''' (staðbundið málfar '''marglot''', '''illa''', '''skollaskyrpa''' eða '''skollahráki''', í fornu máli kölluð '''glytta''') er flokkur [[holdýr]]a (''Scyphoza'') sem eru hlaupkenndar og skálarlaga og eru með eitt munnop. Holdýr skiptast í tvo flokka [[hveljur]] og [[holsepa]], og eru marglyttur hveljur. Marglyttur hafa [[Griparmar|griparma]] í kringum munninn og á gripörmunum eru stingfrumur eða brennifrumur sem marglytturnar nota til þess að drepa sér til matar eða til að vernda sig.
'''Marglyttur''' (staðbundið málfar '''marglot''', '''illa''', '''skollaskyrpa''' eða '''skollahráki''', í fornu máli kölluð '''glytta''') er flokkur [[holdýr]]a (''Scyphoza'') sem eru hlaupkenndar og skálarlaga og eru með eitt munnop. Holdýr skiptast í tvo flokka [[hveljur]] og [[holsepa]], og eru marglyttur hveljur. Marglyttur hafa [[Griparmar|griparma]] í kringum munninn og á gripörmunum eru stingfrumur eða brennifrumur sem marglytturnar nota til þess að drepa sér til matar eða til að vernda sig.
[[Mynd:https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Anatomy of a jellyfish.svg|thumb|Skýringarmynd af marglyttu]]
Í brennifrumunum eru eitruð efni sem geta valdið skaða á þeim sem verða fyrir. Skaðinn er mismunandi eftir tegundum bæði marglyttunnar og fórnarlambsins, lítill fiskur deyr af völdum skammts sem veldur aðeins roða hjá mönnum. Marglyttur eru miseitraðar, þær eitruðustu geta drepið menn á nokkrum sekúndum. Ein tegund er til sem hefur engar brennifrumur, hún lifir í ferskvatni á eyju sem nefnist [[Palau]].


Í brennifrumunum eru eitruð efni sem geta valdið skaða á þeim sem verða fyrir. Skaðinn er mismunandi eftir tegundum bæði marglyttunnar og fórnarlambsins, lítill fiskur deyr af völdum skammts sem veldur aðeins roða hjá mönnum. Marglyttur eru miseitraðar, þær eitruðustu geta drepið menn á nokkrum sekúndum. Ein tegund er til sem hefur engar brennifrumur, hún lifir í ferskvatni á eyju sem nefnist [[Palau]].+
[[Mynd:Anatomy of a jellyfish.svg|thumb|Skýringarmynd af marglyttu]]
== Tengt efni ==
== Tengt efni ==
* [[Brennihvelja]]
* [[Brennihvelja]]

Útgáfa síðunnar 13. febrúar 2019 kl. 18:12

Ekki skal rugla saman við marglyttulús.
Marglytta
Marglytta í búri í Monterey-sædýrasafninu í Kaliforníu í Bandaríkjunum.
Marglytta í búri í Monterey-sædýrasafninu í Kaliforníu í Bandaríkjunum.
Vísindaleg flokkun
Ríki: Dýraríki (Animalia)
Fylking: Holdýr (Cnidaria)
Flokkur: Scyphozoa
Goette, 1887
Ættbálkar

Marglyttur (staðbundið málfar marglot, illa, skollaskyrpa eða skollahráki, í fornu máli kölluð glytta) er flokkur holdýra (Scyphoza) sem eru hlaupkenndar og skálarlaga og eru með eitt munnop. Holdýr skiptast í tvo flokka hveljur og holsepa, og eru marglyttur hveljur. Marglyttur hafa griparma í kringum munninn og á gripörmunum eru stingfrumur eða brennifrumur sem marglytturnar nota til þess að drepa sér til matar eða til að vernda sig.

Í brennifrumunum eru eitruð efni sem geta valdið skaða á þeim sem verða fyrir. Skaðinn er mismunandi eftir tegundum bæði marglyttunnar og fórnarlambsins, lítill fiskur deyr af völdum skammts sem veldur aðeins roða hjá mönnum. Marglyttur eru miseitraðar, þær eitruðustu geta drepið menn á nokkrum sekúndum. Ein tegund er til sem hefur engar brennifrumur, hún lifir í ferskvatni á eyju sem nefnist Palau.+

Skýringarmynd af marglyttu

Tengt efni

Tenglar

  • „Af hverju brennir maður sig stundum á marglyttum?“. Vísindavefurinn.
  • „Eru til margar gerðir af marglyttu? Eru þær miseitraðar og hvers vegna svíður okkur í hörundið undan þeim?“. Vísindavefurinn.
  Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.