„Síðara franska keisaraveldið“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
Ekkert breytingarágrip
Stonepstan (spjall | framlög)
mEkkert breytingarágrip
Lína 36: Lína 36:
| [[Franskur franki]]
| [[Franskur franki]]
|}
|}
'''Síðara franska keisaraveldið''' (''le Second Empire'' á [[franska|frönsku]]) var stjórnarkerfi [[Frakkland]]s sem varð til þann 2. desember 1852 þegar [[Louis-Napoléon Bonaparte]], [[forseti Frakklands]], framdi valdarán og lýsti sig Napóleon III [[Frakkakeisari|Frakkakeisara]]. Ríkið kom í stað [[Annað franska lýðveldið|annars franska lýðveldisins]] og veik fyrir [[Þriðja franska lýðveldið|þriðja franska lýðveldinu]] þegar það leið undir lok.
'''Síðara franska keisaraveldið''' (''le Second Empire'' á [[franska|frönsku]]) var stjórnkerfi [[Frakkland]]s sem varð til þann 2. desember 1852 þegar [[Louis-Napoléon Bonaparte]], [[forseti Frakklands]], framdi valdarán og lýsti sig Napóleon III.[[Frakkakeisari|Frakkakeisara]]. Ríkið kom í stað [[Annað franska lýðveldið|annars franska lýðveldisins]] en [[þriðja franska lýðveldið]] tók við þegar það leið undir lok.


Sögu síðara keisaraveldisins er venjulega skipt í tvennt: Fyrra tímabilið einkenndist af gerræðislegu stjórnarfari Napóleons III og entist frá 1852 til 1860. Á síðara tímabilinu, frá 1860 til 1870, var reynt að gera ríkið að „frjálslyndu keisaraveldi“.<ref>Guy Antonetti, ''Histoire contemporaine politique et sociale'', Paris, PUF, 1986, bls. 269.</ref>
Sögu síðara keisaraveldisins er venjulega skipt í tvennt. Gerræðislegt stjórnarfar Napóleons III. einkenndi fyrra tímabilið sem stóð frá 1852 til 1860. Á síðara tímabilinu, frá 1860 til 1870, var reynt að gera ríkið að „frjálslyndu keisaraveldi“.<ref>Guy Antonetti, ''Histoire contemporaine politique et sociale'', Paris, PUF, 1986, bls. 269.</ref>


Síðara keisaraveldið leið undir lok þann 4. september 1870 eftir [[Orrustan við Sedan|orrustuna við Sedan]] í [[Fransk-prússneska stríðið|fransk-prússneska stríðinu]]. Þar töpuðu Frakkar gegn [[Prússland|Prússum]] undir stjórn [[Otto von Bismarck]] kanslara Prússlands og Napóleon III var handsamaður. Í kjölfarið var lýðveldi stofnað í París sem háði stríðið áfram um stutta hríð.
Síðara keisaraveldið leið undir lok þann 4. september 1870 eftir [[Orrustan við Sedan|orrustuna við Sedan]] í [[Fransk-prússneska stríðið|fransk-prússneska stríðinu]]. Þar biðu Frakkar ósigur fyrir [[Prússland|Prússum]] undir stjórn [[Otto von Bismarck]] kanslara Prússlands og Napóleon III. var handtekinn. Í kjölfarið var stofnað lýðveldi í París sem hélt stríðinu áfram um skamma hríð.


==Tilvísanir==
==Tilvísanir==

Útgáfa síðunnar 7. október 2018 kl. 14:54

Franska keisaraveldið
Empire français
Fáni Frakklands Skjaldarmerki keisarans
Kjörorð ríkisins: Liberté, égalité, fraternité
(„Frelsi, jafnrétti, bræðralag“)
Þjóðsöngur Partant pour la Syrie
„Á leið til Sýrlands“

Síðara franska keisaraveldið og nýlendur þess árið 1867.
Opinber tungumál Franska
Höfuðborg París
Keisari
 -1852–1870

Napóleon III
Stofnun 14. janúar 1852
Upplausn 4. september 1870
Gjaldmiðill Franskur franki

Síðara franska keisaraveldið (le Second Empire á frönsku) var stjórnkerfi Frakklands sem varð til þann 2. desember 1852 þegar Louis-Napoléon Bonaparte, forseti Frakklands, framdi valdarán og lýsti sig Napóleon III.Frakkakeisara. Ríkið kom í stað annars franska lýðveldisins en þriðja franska lýðveldið tók við þegar það leið undir lok.

Sögu síðara keisaraveldisins er venjulega skipt í tvennt. Gerræðislegt stjórnarfar Napóleons III. einkenndi fyrra tímabilið sem stóð frá 1852 til 1860. Á síðara tímabilinu, frá 1860 til 1870, var reynt að gera ríkið að „frjálslyndu keisaraveldi“.[1]

Síðara keisaraveldið leið undir lok þann 4. september 1870 eftir orrustuna við Sedan í fransk-prússneska stríðinu. Þar biðu Frakkar ósigur fyrir Prússum undir stjórn Otto von Bismarck kanslara Prússlands og Napóleon III. var handtekinn. Í kjölfarið var stofnað lýðveldi í París sem hélt stríðinu áfram um skamma hríð.

Tilvísanir

  1. Guy Antonetti, Histoire contemporaine politique et sociale, Paris, PUF, 1986, bls. 269.