„Jacques Chirac“: Munur á milli breytinga
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
TKSnaevarr (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1: | Lína 1: | ||
{{Forsætisráðherra |
|||
[[File:President Chirac (cropped).jpg|thumb|right|Jacques Chirac - Ljósmynd tekin árið [[2007]].]] |
|||
| nafn = Jacques Chirac |
|||
⚫ | '''Jacques René Chirac''' (f. [[29. nóvember]] [[1932]]) er [[Frakkland|franskur]] stjórnmálamaður og fyrrverandi [[forseti Frakklands]]. Hann var kosinn í embætti árið [[1995]] og aftur [[2002]] en síðara kjörtímabil hans rann út árið [[2007]]. Í krafti embættis síns var hann einnig [[meðfursti Andorra]] og stórmeistari [[franska heiðursfylkingin|Frönsku heiðursfylkingarinnar]]. Áður var Chirac [[borgarstjóri Parísar]] [[1977]] til [[1995]] auk þess að gegna embætti [[forsætisráðherra Frakklands|forsætisráðherra]] tvívegis; fyrst [[1974]] til [[1976]] og aftur [[1986]] til [[1988]]. Áður en hann náði kjöri sem forseti hafði Chirac boðið sig fram án árangurs í forsetakosningunum árin 1981 og 1988. |
||
| búseta = |
|||
| mynd = President Chirac (cropped).jpg |
|||
| myndastærð = 200px |
|||
| myndatexti = |
|||
| titill= [[Forseti Frakklands]] |
|||
| stjórnartíð_start = [[17. maí]] [[1995]] |
|||
| stjórnartíð_end = [[16. maí]] [[2007]] |
|||
| titill2= [[Forsætisráðherra Frakklands]] |
|||
| stjórnartíð_start2 = [[27. maí]] [[1974]] |
|||
| stjórnartíð_end2 = [[26. ágúst]] [[1976]] |
|||
| stjórnartíð_start3 = [[20. mars]] [[1986]] |
|||
| stjórnartíð_end3 = [[10. maí]] [[1988]] |
|||
| fæðingarnafn = Jacques René Chirac |
|||
| fæddur = [[29. nóvember]] [[1932]] |
|||
| fæðingarstaður = [[París]], [[Frakkland]]i |
|||
| dánardagur = |
|||
| dauðastaður = |
|||
| orsök_dauða = |
|||
| stjórnmálaflokkur = |
|||
| þekktur_fyrir = |
|||
| starf = |
|||
| laun = |
|||
| trú = |
|||
| maki = Bernadette de Courcel (g. 1956) |
|||
| börn = Laurence, Claude |
|||
| háskóli = [[Institut d'études politiques de Paris]], [[École nationale d'administration]] |
|||
| foreldrar = |
|||
| heimasíða = |
|||
| niðurmál = |
|||
| hæð = |
|||
| þyngd = |
|||
|undirskrift = Jacques Chirac Signature.svg |
|||
}} |
|||
⚫ | '''Jacques René Chirac''' (f. [[29. nóvember]] [[1932]]) er [[Frakkland|franskur]] stjórnmálamaður og fyrrverandi [[forseti Frakklands]]. Hann var kosinn í embætti árið [[1995]] og aftur [[2002]] en síðara kjörtímabil hans rann út árið [[2007]]. Í krafti embættis síns var hann einnig [[meðfursti Andorra]] og stórmeistari [[franska heiðursfylkingin|Frönsku heiðursfylkingarinnar]]. Áður var Chirac [[borgarstjóri Parísar]] [[1977]] til [[1995]] auk þess að gegna embætti [[forsætisráðherra Frakklands|forsætisráðherra]] tvívegis; fyrst [[1974]] til [[1976]]<ref>{{Cite news |url=http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=2902974 |work=Þjóðviljinn|title= Jacques Chirac |date=23. mars 1986}}</ref> og aftur [[1986]] til [[1988]]. Áður en hann náði kjöri sem forseti hafði Chirac boðið sig fram án árangurs í forsetakosningunum árin 1981 og 1988. |
||
Chirac sigraði frambjóðanda sósíalistaflokksins, [[Lionel Jospin]], í forsetakosningunum árið 1995. Í byrjun forsetatíðar sinnar viðurkenndi Chirac ábyrgð og þátttöku franskra stjórnvalda í [[Vichy-stjórnin|Vichy-stjórninni]] í ofsóknum á gyðingum á meðan á þýska hernáminu stóð í [[Seinni heimsstyrjöldin|seinni heimsstyrjöldinni]]. Hann neyddist síðar til að hefja stjórnarsamband við sósíalistana og gera Jospin að forsætisráðherra eftir ósigur hægrimanna í þingkosningum árið 1997. Á kjörtímabilinu var haldin þjóðaratkvæðagreiðsla um stjórnarskrárbreytingar þar sem kjörtímbabil forsetans var stytt úr sjö árum í fimm. Chirac vann endurkjör til forseta árið 2002 í seinni umferð með 82,2 % atkvæða á móti [[Jean-Marie Le Pen]], frambjóðanda frönsku Þjóðfylkingarinnar. Þetta er enn í dag stærsti kosningasigur sem unninn hefur verið í forsetakosningum fimmta franska lýðveldisins. Á seinna kjörtímabili Chirac fóru vinsældir hans nokkuð dalandi en jukust á ný þegar Chirac neitaði að taka þátt í [[Íraksstríðið|Íraksstríðinu]] fyrir hönd Frakklands. Hann mælti einnig fyrir því í atkvæðagreiðslu að ný stjórnarskrá fyrir [[Evrópusambandið]] yrði samþykkt en hún var að endingu felld. Chirac sóttist ekki eftir þriðja kjörtímabili og settist í helgan stein þegar kjörtímabilinu lauk árið 2007. |
Chirac sigraði frambjóðanda sósíalistaflokksins, [[Lionel Jospin]], í forsetakosningunum árið 1995.<ref>{{Cite news |url=https://www.mbl.is/greinasafn/grein/197250/ |work=mbl.is|title= SIGUR CHIRACS Í FRAKKLANDI |date=9. maí 1995}}</ref> Í byrjun forsetatíðar sinnar viðurkenndi Chirac ábyrgð og þátttöku franskra stjórnvalda í [[Vichy-stjórnin|Vichy-stjórninni]] í ofsóknum á gyðingum á meðan á þýska hernáminu stóð í [[Seinni heimsstyrjöldin|seinni heimsstyrjöldinni]].<ref>{{Cite news |url=https://www.mbl.is/greinasafn/grein/213145/ |work=mbl.is|title= Chirac viðurkennir aðild Frakka að helförinni |date=19. júlí 1995}}</ref> Hann neyddist síðar til að hefja stjórnarsamband við sósíalistana og gera Jospin að forsætisráðherra eftir ósigur hægrimanna í þingkosningum árið 1997. Á kjörtímabilinu var haldin þjóðaratkvæðagreiðsla um stjórnarskrárbreytingar þar sem kjörtímbabil forsetans var stytt úr sjö árum í fimm. Chirac vann endurkjör til forseta árið 2002 í seinni umferð með 82,2 % atkvæða á móti [[Jean-Marie Le Pen]], frambjóðanda frönsku Þjóðfylkingarinnar. Þetta er enn í dag stærsti kosningasigur sem unninn hefur verið í forsetakosningum fimmta franska lýðveldisins. Á seinna kjörtímabili Chirac fóru vinsældir hans nokkuð dalandi en jukust á ný þegar Chirac neitaði að taka þátt í [[Íraksstríðið|Íraksstríðinu]] fyrir hönd Frakklands.<ref>{{Cite news |url=http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3707581 |work=Fréttablaðið|title= Vinsælastur í Bagdad |date=5. október 2003}}</ref> Hann mælti einnig fyrir því í atkvæðagreiðslu að ný stjórnarskrá fyrir [[Evrópusambandið]] yrði samþykkt en hún var að endingu felld. Chirac sóttist ekki eftir þriðja kjörtímabili og settist í helgan stein þegar kjörtímabilinu lauk árið 2007. |
||
Sem fyrrverandi forseti fékk Chirac síðan sæti í stjórnarskrárráði Frakklands og sat þar til ársins 2011, en þá sagði hann sig úr því af heilsufarsástæðum. Í desember sama ár var Chirac dæmdur til tveggja ára fangelsisvistar vegna spillingarmála sem komu upp frá borgarstjóratíð hans í París. |
Sem fyrrverandi forseti fékk Chirac síðan sæti í stjórnarskrárráði Frakklands og sat þar til ársins 2011, en þá sagði hann sig úr því af heilsufarsástæðum. Í desember sama ár var Chirac dæmdur til tveggja ára fangelsisvistar vegna spillingarmála sem komu upp frá borgarstjóratíð hans í París.<ref>{{Cite news |url=http://www.visir.is/g/2011712169905 |work=Vísir |title= Jacques Chirac fær tveggja ára dóm |date=16. desember 2011}}</ref> |
||
==Tilvísanir== |
|||
{{commons|right|Jacques Chirac|Jacques Chirac}} |
|||
<references/> |
|||
{{Forseti Frakklands|fyrir=[[François Mitterrand]]|embættistíð=1995 — 2007|eftir=[[Nicolas Sarkozy]]}} |
{{Forseti Frakklands|fyrir=[[François Mitterrand]]|embættistíð=1995 — 2007|eftir=[[Nicolas Sarkozy]]}} |
||
{{Töflubyrjun}} |
{{Töflubyrjun}} |
Útgáfa síðunnar 18. mars 2018 kl. 01:12
Jacques Chirac | |
---|---|
Forseti Frakklands | |
Í embætti 17. maí 1995 – 16. maí 2007 | |
Forsætisráðherra Frakklands | |
Í embætti 27. maí 1974 – 26. ágúst 1976 | |
Í embætti 20. mars 1986 – 10. maí 1988 | |
Persónulegar upplýsingar | |
Fæddur | 29. nóvember 1932 París, Frakklandi |
Maki | Bernadette de Courcel (g. 1956) |
Börn | Laurence, Claude |
Háskóli | Institut d'études politiques de Paris, École nationale d'administration |
Undirskrift |
Jacques René Chirac (f. 29. nóvember 1932) er franskur stjórnmálamaður og fyrrverandi forseti Frakklands. Hann var kosinn í embætti árið 1995 og aftur 2002 en síðara kjörtímabil hans rann út árið 2007. Í krafti embættis síns var hann einnig meðfursti Andorra og stórmeistari Frönsku heiðursfylkingarinnar. Áður var Chirac borgarstjóri Parísar 1977 til 1995 auk þess að gegna embætti forsætisráðherra tvívegis; fyrst 1974 til 1976[1] og aftur 1986 til 1988. Áður en hann náði kjöri sem forseti hafði Chirac boðið sig fram án árangurs í forsetakosningunum árin 1981 og 1988.
Chirac sigraði frambjóðanda sósíalistaflokksins, Lionel Jospin, í forsetakosningunum árið 1995.[2] Í byrjun forsetatíðar sinnar viðurkenndi Chirac ábyrgð og þátttöku franskra stjórnvalda í Vichy-stjórninni í ofsóknum á gyðingum á meðan á þýska hernáminu stóð í seinni heimsstyrjöldinni.[3] Hann neyddist síðar til að hefja stjórnarsamband við sósíalistana og gera Jospin að forsætisráðherra eftir ósigur hægrimanna í þingkosningum árið 1997. Á kjörtímabilinu var haldin þjóðaratkvæðagreiðsla um stjórnarskrárbreytingar þar sem kjörtímbabil forsetans var stytt úr sjö árum í fimm. Chirac vann endurkjör til forseta árið 2002 í seinni umferð með 82,2 % atkvæða á móti Jean-Marie Le Pen, frambjóðanda frönsku Þjóðfylkingarinnar. Þetta er enn í dag stærsti kosningasigur sem unninn hefur verið í forsetakosningum fimmta franska lýðveldisins. Á seinna kjörtímabili Chirac fóru vinsældir hans nokkuð dalandi en jukust á ný þegar Chirac neitaði að taka þátt í Íraksstríðinu fyrir hönd Frakklands.[4] Hann mælti einnig fyrir því í atkvæðagreiðslu að ný stjórnarskrá fyrir Evrópusambandið yrði samþykkt en hún var að endingu felld. Chirac sóttist ekki eftir þriðja kjörtímabili og settist í helgan stein þegar kjörtímabilinu lauk árið 2007.
Sem fyrrverandi forseti fékk Chirac síðan sæti í stjórnarskrárráði Frakklands og sat þar til ársins 2011, en þá sagði hann sig úr því af heilsufarsástæðum. Í desember sama ár var Chirac dæmdur til tveggja ára fangelsisvistar vegna spillingarmála sem komu upp frá borgarstjóratíð hans í París.[5]
Tilvísanir
- ↑ „Jacques Chirac“. Þjóðviljinn. 23. mars 1986.
- ↑ „SIGUR CHIRACS Í FRAKKLANDI“. mbl.is. 9. maí 1995.
- ↑ „Chirac viðurkennir aðild Frakka að helförinni“. mbl.is. 19. júlí 1995.
- ↑ „Vinsælastur í Bagdad“. Fréttablaðið. 5. október 2003.
- ↑ „Jacques Chirac fær tveggja ára dóm“. Vísir. 16. desember 2011.
Fyrirrennari François Mitterrand |
Forseti Frakklands 1995 — 2007 |
Eftirmaður Nicolas Sarkozy |
Fyrirrennari: Pierre Messmer |
|
Eftirmaður: Raymond Barre | |||
Fyrirrennari: — |
|
Eftirmaður: Jean Tiberi | |||
Fyrirrennari: Laurent Fabius |
|
Eftirmaður: Michel Rocard |